Các tài liệu dịch sang tiếng Việt tới hết Quý I năm 2023

A. Danh sách các tài liệu dịch đã được đăng trên Internet

1. ‘Báo cáo thường niên 2022 của Nhóm các Nhà cấp vốn Nghiên cứu Mở (ORFG)’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu của Nhóm các Nhà cấp vốn Nghiên cứu Mở - ORFG (Open Research Funder Group) ở nước Mỹ, xuất bản năm 2023; giấy phép mở Creative Commons Ghi công 4.0 (CC BY 4.0). Bản dịch sang tiếng Việt có 21 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/w730mxa7e9gw394/ORFG%2B2022%2BAnnual%2BReport_Vi-12032023.pdf?dl=0

2. ‘Danh sách đọc về Chuyển đổi sang Khoa học Mở (TOPS)’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu trong chương trình Chuyển đổi sang Khoa học Mở - TOPS (Transform to Open Science) của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ - NASA (National Aeronautics and Space Administration) xuất bản năm 2023 đưa ra danh mục các tài nguyên Khoa học Mở nhằm giúp cho các cá nhân, nhóm nghiên cứu hoặc toàn bộ tổ chức có mong muốn triển khai Khoa học Mở. Bản dịch sang tiếng Việt có 10 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/2q51spu773khvxb/TOPS%20Reading%20List%20%E2%80%94%20NASA%27s%20Transform%20to%20Open%20Science%20Mission_Vi-07032023.pdf?dl=0

3. ‘Hướng dẫn lộ trình Khoa học Mở cho bạn’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu của nhóm Chuyển đổi sang Khoa học Mở - TOPS (Transform to Open Science) trực thuộc Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ - NASA (National Aeronautics and Space Administration) xuất bản năm 2023 nhằm hướng dẫn cho các cá nhân, nhóm nghiên cứu hoặc toàn bộ tổ chức có mong muốn triển khai Khoa học Mở. Bản dịch sang tiếng Việt có 18 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/72e828pn8vhx1fs/Guide%20for%20Your%20Open%20Science%20Journey%20%E2%80%94%20NASA%27s%20Transform%20to%20Open%20Science%20Mission_Vi-05032023.pdf?dl=0

4. ‘Vấn đề của Cô gái vắt sữa Màu vàng - Triển vọng mô hình kinh doanh dựa vào Siêu dữ liệu Mở’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu của các tác giả: Harry Verwayen, Europeana, The Hague (Hà Lan), Martijn Arnoldus, Kennisland | Knowledgeland, Amsterdam (Hà Lan), và Peter B. Kaufman, Intelligent Television, New York (Mỹ) và do Europeana xuất bản tháng 11/2011, giấy phép CC BY-SA. Ví dụ này là nguyên nhân chính dẫn tới việc các cơ sở di sản văn hóa như các Phòng trưng bày, Thư viện, Kho lưu trữ và Viện bảo tàng - GLAM (Galleries, Libraries, Archives, Museums) ở châu Âu đã đi theo con đường Văn hóa Mở với việc tìm kiếm các mô hình kinh doanh mới dựa vào siêu dữ liệu mở với giấy phép mở Creative Commons Zero (CC0) và dữ liệu mở liên kết (Linked Open Data), kể từ khoảng 15 năm trước. Bản dịch tiếng Việt có 34 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/6riaok07oei0823/Whitepaper_2-The_Yellow_Milkmaid_Vi-21022023.pdf?dl=0

5. ‘Các rào cản đối với văn hóa mở là gì?’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu do tổ chức Creative Commons xuất bản 22/07/2022, giấy phép CC BY 4.0. “Khắp trên thế giới, nhiều cơ sở di sản văn hóa, như các phòng trưng bày, thư viện, kho lưu trữ và viện bảo tàng - GLAM (Galleries, Libraries, Archives and Museums, đối mặt với các rào cản để mở ra các bộ sưu tập của họ, và trong khi các lý do là vô số và đa dạng khác nhau, các rào cản đó có thể được phân thành 3 chủng loại chính: tiền, con người và chính sách. Bản dịch sang tiếng Việt có 35 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/g6sjvk0mzugboaw/3.Final-Barriers-Report_compressed_Vi-10022023.pdf?dl=0

6. ‘Khuyến nghị liên quan đến tình trạng của đội ngũ giảng viên giáo dục đại học’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu Khuyến nghị của UNESCO xuất bản năm 1997. Khuyến nghị này cũng có phần riêng nêu về quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình của các cơ sở giáo dục đại học. Đoạn 18 của Khuyến nghị nêu: “Quyền tự chủ là một dạng quyền tự do học thuật của cơ sở và là điều kiện tiên quyết cần thiết để đảm bảo thực hiện đúng chức năng được giao cho đội ngũ giảng viên và các cơ sở giáo dục đại học.” Bản dịch sang tiếng Việt có 27 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/p5p0d7h9i3wscj9/113234qaab_Vi-02022023.pdf?dl=0

7. ‘Xem xét tự chủ và trách nhiệm giải trình trong các cơ sở đại học công và tư’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu của tác giả Reehana Raza, do Ngân hàng Thế giới xuất bản tháng 11/2009. “Câu hỏi chính sách chính dường như là có sự cân bằng đúng giữa quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình của các trường đại học. Thách thức là phải xác định trách nhiệm giải trình bao nhiêu là tối ưu.” “Việc không để quyền tự chủ thủ tục đi kèm với quyền tự chủ thực chất đã hạn chế lợi ích của những cải cách gần đây nhằm vào khu vực đại học… việc thúc đẩy quyền tự chủ trong lĩnh vực này hoặc kia có thể mang lại lợi ích ngắn hạn nhưng trừ khi chúng được thực hiện cùng nhau, những cải cách này không thể mang lại sự thay đổi có ý nghĩa trong hành vi.” Bản dịch sang tiếng Việt có 37 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/3rqx8fooxcjv9ov/526540WP0Auton145574B01PUBLIC110_Vi-28012023.pdf?dl=0

8. ‘Bộ công cụ khoa học mở của UNESCO - Hướng dẫn - Tăng cường các hạ tầng Khoa học Mở cho tất cả mọi người’ - bản dịch sang tiếng Việt. “Tài liệu này là một phần của Bộ công cụ Khoa học Mở của UNESCO, được thiết kế để hỗ trợ triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO. Xây dựng dựa vào các điều khoản của Khuyến nghị, hướng dẫn này đã được phát triển trong tư vấn với Nhóm Làm việc về Hạ tầng Khoa học Mở của UNESCO để xây dựng sự hiểu biết chung và xác định các bước để tăng cường các hạ tầng khoa học mở công bằng và bền vững.” Bản dịch sang tiếng Việt có 12 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/csrj5bjua4h007s/383711eng_Vi-25012023.pdf?dl=0

9. ‘Bộ công cụ khoa học mở của UNESCO - Hướng dẫn - Phát triển các chính sách khoa học mở’ - bản dịch sang tiếng Việt. “Tài liệu này là một phần của Bộ công cụ Khoa học Mở của UNESCO, được thiết kế để hỗ trợ triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO. Được phát triển thông qua các thảo luận và đầu vào từ các thành viên của Nhóm Làm việc về Chính sách và Công cụ Chính sách Khoa học Mở, hướng dẫn này đưa ra các yếu tố chính để xem xét khi phát triển các chính sách khoa học mở.” Bản dịch sang tiếng Việt có 16 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/ypkeopxqucfo26z/383710eng_Vi-24012023.pdf?dl=0

10. ‘Bộ công cụ khoa học mở của UNESCO - Hướng dẫn - Cấp vốn cho Khoa học Mở’ - bản dịch sang tiếng Việt. “Tài liệu này là một phần của Bộ công cụ Khoa học Mở của UNESCO, được thiết kế để hỗ trợ triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO. Nó đã được phát triển trong tư vấn với Nhóm Làm việc về Cấp vốn và Ưu đãi cho Khoa học Mở của UNESCO, xây dựng dựa trên việc đánh giá các cơ chế cấp vốn khoa học mở hiện hành và các khoảng trống về nguồn lực mà khoa học mở đối mặt ngày nay. Mục tiêu là để cung cấp hướng dẫn nhằm tích hợp các nguyên tắc của khoa học mở vào trong quy trình và các thực hành cấp vốn cho khoa học.” Bản dịch sang tiếng Việt có 10 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/5sxig8mu8gnknfj/383709eng_Vi-23012023.pdf?dl=0

11. ‘Bộ công cụ khoa học mở của UNESCO - Danh sách kiểm tra - Danh sách kiểm tra cho các trường đại học trong triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO’ - bản dịch sang tiếng Việt. “Tài liệu này là một phần của Bộ công cụ Khoa học Mở của UNESCO, được thiết kế để hỗ trợ triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO. Nó đã được chuẩn bị trong sự đối tác với Hỗ trợ Thư viện về các Dịch vụ NREN Nhúng và Hạ tầng Điện tử - LIBSENSE (Library Support for Embedded NREN Services and E-infrastructure). Mục tiêu là để cung cấp hỗ trợ thực hành cho cộng đồng các trường đại học để hiểu tốt hơn Khuyến nghị Khoa học Mở, đặc biệt bằng việc nêu bật các lĩnh vực áp dụng cho các nhà lãnh đạo đại học nào mong muốn hỗ trợ triển khai nó.” Bản dịch sang tiếng Việt 21 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/yq7k0dhtwmudwf8/383328eng_Vi-22012023.pdf?dl=0

12. ‘Điều khoản tham chiếu của Ban Chỉ đạo Khoa học Mở Toàn cầu’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu của UNESCO xuất bản năm 2022 để chuẩn bị cho cuộc họp đầu tiên của Ban Chỉ đạo Khoa học Mở Toàn cầu của UNESCO diễn ra vào ngày 23/01/2023. “Để áp dụng hơn nữa Khuyến nghị Khoa học Mở đã được Hội nghị Toàn thể phiên 41 của UNESCO thông qua, UNESCO sẽ tiếp tục cung cấp nền tảng/diễn đàn đa ngành đa phương mức quốc tế cần thiết để trao đổi các ý tưởng, các thực hành và các bài học kinh nghiệm tốt về các chính sách, hành động và thực hành khoa học mở ở các mức cá nhân, cơ sở, quốc gia, khu vực và quốc tế phù hợp với Chương trình và ngân sách 2022-2025 (41 C/5) và Chiến lược Trung hạn cho các năm 2022-2029 (41 C/4).” Bản dịch sang tiếng Việt có 4 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/yyh40x344k3zfdf/384285eng_Vi-04022023.pdf?dl=0

13. ‘Bộ công cụ khoa học mở của UNESCO - Danh sách kiểm tra - Danh sách kiểm tra cho các nhà xuất bản trong triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO’ - bản dịch sang tiếng Việt. “Tài liệu này là một phần của Bộ công cụ Khoa học Mở của UNESCO, được thiết kế để hỗ trợ triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO. Nó đã được sản xuất trong sự đối tác với Hiệp hội Xuất bản Học thuật Truy cập Mở - OASPA (Open Access Scholarly Publishing Association), một cộng đồng đa dạng các tổ chức tham gia trong uyên thâm mở. Mục tiêu là để cung cấp hỗ trợ thực hành cho cộng đồng xuất bản truy cập mở để hiểu tốt hơn Khuyến nghị bằng việc nêu bật các lĩnh vực áp dụng đối với các nhà xuất bản truy cập mở nào mong muốn hỗ trợ triển khai nó.” Bản dịch sang tiếng Việt có 14 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/3lebfs7c3zbfpyq/383327eng_Vi-21012023.pdf?dl=0

14. ‘Bộ công cụ khoa học mở của UNESCO - Hướng dẫn - Xây dựng năng lực khoa học mở’ - bản dịch sang tiếng Việt. “Tài liệu này là một phần của Bộ công cụ Khoa học Mở của UNESCO, được thiết kế để hỗ trợ triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO. Hướng dẫn này đã được chuẩn bị với đầu vào từ Nhóm Làm việc về Xây dựng Năng lực Khoa học Mở của UNESCO với mục tiêu nêu bật các yếu tố chính phải cân nhắc trong việc xây dựng năng lực khoa học mở. “Điều kiện tiên quyết chính để vận hành khoa học mở và triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO khắp thế giới là đầu tư vào xây dựng năng lực và vốn con người.” Bản dịch sang tiếng Việt có 10 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/q15e7y6qnb2gzsz/383326eng_Vi-20012023.pdf?dl=0

15. ‘Đối tác Nghiên cứu N8 - Tuyên bố Giữ lại các Quyền’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu của nhóm 8 trường đại học của Vương quốc Anh tuyên bố Giữ lại các Quyền trong xuất bản các bài báo nghiên cứu của các nhân viên hàn lâm của họ, chấm dứt việc các nhà xuất bản bắt các nhà nghiên cứu chuyển giao các quyền của họ cho nhà xuất bản như thường thấy trước kia. Điều này là giống với chính sách Giữ lại các Quyền của Liên minh S hay của Đại học Khoa học và Công nghệ Nauy. “Chính các nhà cấp vốn, chứ không phải các nhà xuất bản ban hành các quy định trao trợ cấp. Tương tự chính các trường đại học, chứ không phải các nhà xuất bản cung cấp môi trường cho phép nghiên cứu diễn ra.” Bản dịch sang tiếng Việt có 3 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/7qa4dtj7wj99pvg/N8-RightsRetentionStatement-1_Vi-31012023.pdf?dl=0

16. ‘Bộ công cụ khoa học mở của UNESCO - Tờ tin - Xác định các tạp chí và các hội nghị học thuật săn mồi’ - bản dịch sang tiếng Việt. “Tài liệu này là một phần của Bộ công cụ Khoa học Mở của UNESCO, được thiết kế để hỗ trợ triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO.” Bản dịch sang tiếng Việt có 10 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/c6qmcopa4kgi353/383324eng_Vi-19012023.pdf?dl=0

17. ‘Bộ công cụ khoa học mở của UNESCO - Tờ tin - Hiểu biết khoa học mở’ - bản dịch sang tiếng Việt. “Tài liệu này là một phần của Bộ công cụ Khoa học Mở của UNESCO, được thiết kế để hỗ trợ triển khai Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO. Nó giải thích định nghĩa khoa học mở và các trụ cột và các thành phần chính của nó như được thiết lập trong Khuyến nghị.” Bản dịch sang tiếng Việt có 8 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/t5w7m02z1oiwrto/383323eng_Vi-18012023.pdf?dl=0

18. ‘Hướng dẫn 2018 về Rà soát lại Ngang hàng của NHMRC’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu do Hội đồng Nghiên cứu Sức khỏe và Y tế Quốc gia - NHMRC (National Health and Medical Research Council) xuất bản năm 2018. “NHMRC có trách nhiệm quản lý đầu tư chính của chính phủ Úc về nghiên cứu sức khỏe và y tế theo một cách thức nhất quán với pháp luật và các hướng dẫn của Khối Thịnh vượng chung. Chúng tôi có trách nhiệm đảm bảo rằng tiền của người đóng thuế được đầu tư khôn ngoan và công bằng để hỗ trợ cho nghiên cứu tốt nhất về sức khỏe và y tế.” Bản dịch sang tiếng Việt của tài liệu có 27 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/4z6e5ox3wl89u51/guide-nhmrc-peer-review-2018_Vi-08012023.pdf?dl=0

19. ‘Đánh giá trường đại học công bằng và có trách nhiệm: Ứng dụng vào các xếp hạng đại học toàn cầu và hơn thế’ - bản dịch sang tiếng Việt. Là tài liệu của Mạng Quốc tế của Hiệp hội Quản lý Nghiên cứu - INORMS (International Network of Research Management Societies) xuất bản tháng 7/2022, phiên bản v5, đưa ra một tập hợp các tiêu chí xếp hạng các trường đại học dựa vào 4 chủ đề chính: Điều hành tốt, minh bạch, đo đếm những gì quan trọng, và khắt khe. Bản dịch sang tiếng Việt có 6 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/sx1eyflsrgojnh0/principles-for-fair-and-responsible-university-assessment-v5_Vi-03012023.pdf?dl=0

B. Gần 500 đầu sách, tài liệu dịch đã được đưa lên Internet cho tới hết năm 2022 trở về trước ở các đường liên kết:

• https://giaoducmo.avnuc.vn/tai-lieu-dich/cac-tai-lieu-dich-sang-tieng-viet-toi-het-nam-2022-834.html

• https://vnfoss.blogspot.com/2022/12/cac-tai-lieu-dich-sang-tieng-viet-toi.html

• https://letrungnghia.mangvn.org/Author/cac-tai-lieu-dich-sang-tieng-viet-toi-het-nam-2022-7045.html

TP. Hồ Chí Minh, thứ sáu, ngày 31/03/2023

Blogger: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com