Chiến tranh phần mềm: Bộ phim về FOSS, sự cộng tác và sự tự do cho phần mềm

Thứ sáu - 22/02/2013 06:10
P { margin-bottom: 0.21cm; }A:link { }

Software Wars: A film about FOSS, collaboration, and software freedom

Posted 15 Jan 2013 by Jason Hibbets

Theo: http://opensource.com/life/13/1/software-wars

Bài được đưa lên Internet ngày: 15/01/2013

Lời người dịch: Quyền tự do trong phần mềm là quan trọng. Nhưng nhiều người sử dụng không nhận thức được về điều này. “Keith Curtis, một sinh viên bỏ học của Đại học Michigan đã trở thành lập trình viên tại Microsoft rồi đã trở thành người bảo vệ nguồn mở, muốn thay đổi điều đó”, bằng cách làm bộ phim Chiến tranh phần mềm (Software Wars). Trong trích đoạn phim, cha đẻ của nhân Linux từ khi ông còn là một sinh viên 21 tuổi của Đại học Helsinki - Phần Lan, Linus Torvalds nói: “Phần mềm là quá quan trọng đối với quá nhiều điều, và nếu bạn có thể kiểm soát được phần mềm, thì điều đó giống như việc kiểm soát dòng chảy của dầu khí”; Có lẽ cách để biết tốt nhất là bạn đọc hết bài viết này, xem đoạn demo phim để được truyền cảm hứng về những gì Linux và phần mềm tự do nguồn mở có thể đem tới cho một quốc gia, một cá nhân. Vài bài trên blog có liên quan tới tác giả bộ phim Chiến tranh Phần mềm, Keith Curtis: [01], [02], [03], [04]. Bạn có thể tải về: (1) Trích đoạn phim ở đây; (2) Phụ đề tiếng Việt ở đây; (3) Phụ đề tiếng Anh ở đây.

Ảnh hưởng của phần mềm đã thay đổi cuộc sống của chúng ta. Nhưng người sử dụng công nghệ thông thường không nhận thức được tầm quan trọng của việc truy cập được tới mã nguồn và một qui trình phát triển mở là quan trọng thế nào cho toàn bộ sự tự do của chúng ta. Keith Curtis, một sinh viên bỏ học của Đại học Michigan đã trở thành lập trình viên tại Microsoft rồi đã trở thành người bảo vệ nguồn mở, muốn thay đổi điều đó.

Trên website của ông, Curtis nói, “Chúng ta cần lôi góp chung tri thức cộng tác của chúng ta và làm việc trong việc giải quyết những mối đe dọa nghiêm trọng nhất của chúng ta - và trong xã hội ngày nay bắt đầu với việc có những phần mềm tuyệt vời”. Trong cuốn sách của ông, Sau các cuộc chiến tanh phần mềm (After the Software Wars), Curtis khai thác những lỗi trong mô hình phát triển phần mềm sở hữu độc quyền. Và hôm nay, ông nói toàn bộ những thứ theo dòng chính thống đó bằng cách làm một bộ phim.

“Nếu bạn có thể kiểm soát được phần mềm, thì nó giống như việc kiểm soát dòng chảy của dầu khí”, Linus Torvalds, nhà sáng lập ra Linux nói trong một trích đoạn quảng cáo bộ phim Chiến tranh phần mềm (Software Wars). Những người khác bảo vệ phần mềm tự do cũng có trong quảng cáo đó.

Chúng tôi đã bắt gặp Curtis trong những ngày cuối cùng của chiến dịch Indiegogo của ông để thảo luận những hy vọng cho cuốn phim mới.

Cuộc phỏng vấn với Keith Curtis

Phim Chiến tranh phần mềm thế nào rồi?

KC (Keith Curtis): Chiến tranh phần mềm là về ý tưởng rằng với sự cộng tác hơn giữa các nhà khoa học, chúng ta có thể xây dựng một thế giới thú vị và tốt hơn. Mọi người đã và đang làm việc trong trí tuệ nhân tạo - AI (Artificial Intelligence) 50 năm qua, nhưng hầu hết trong các nhóm nhỏ. Nếu họ mà đã và đang làm việc cùng nhau, chúng ta có lẽ biết tên của họ theo cách mà chúng ta biết về Linus và các cộng sự của ông. Google đang tự họ làm việc về dịch ngôn ngữ. Mã của họ cho các ô tô không người lái (được viết nhiều bằng C#, tôi tin như vậy) cũng không được xây dựng với sự trợ giúp của một cộng đồng. Watson của IBM từng là sở hữu độc quyền thậm chí khi nó được thúc đẩy nhiều nhiều với mã đang tồn tại. Thế giới sinh học có hàng tấn các phần mềm sở hữu độc quyền và các kho dữ liệu đóng và phân mảnh. Chúng ta có nhiều hơn cả đủ mọi người để giải quyết nhiều vấn đề, nhưng chúng ta cần khuyến khích mọi người làm việc cùng nhau một cách hiệu quả. Việc dạy Python cho trẻ em sẽ là một trong những trường hợp điển hình.

Ai sẽ là khán thính giả dự kiến?

KC: Bộ phim sẽ có một số ý tưởng kỹ thuật, nhưng khá ít tiếng lóng. Nó sẽ truyền cảm hứng, hy vọng nó sẽ gây được sự chú ý của mọi người. Tất nhiên, tôi có khuynh hướng, nên tôi nghĩ chủ đề là thú vị, nhưng chúng tôi muốn làm cho câu chuyện vui vẻ cho một số người mà không biết hoặc không quan tâm tới ý tưởng này.

Tuy nhiên, chúng tôi cũng muốn làm cho nó đáng để xem đối với mọi người đã biết 90% hoặc hơn về những ý tưởng đó. Nếu bạn không thể làm một bộ phim vui vẻ cho ai đó mà họ có quan tâm và vì thế biết về chủ đề đó rồi, thì bạn sẽ thất bại.

Vì bộ phim là một sự giải thích nhưng cũng là một sự chỉ trích thế giới hiện tại, điều này một cách sung sướng thúc ép chúng ta đề cập tới những điều mà nhiều người kỹ thuật không biết. Nếu tất cả họ đã biết những gì từng có trong bộ phim, thì những điều điên rồ hơn có thể đã xảy ra. Trích đoạn là một ý định đầu tiên để đạt được sự cân bằng này. Tính năng cuối cùng sẽ được đánh bóng hơn về mọi khía cạnh. Có một sự pha trộn của những người làm việc về điều này trong các trải nghiệm và những mối quan tâm khác nhau và cùng nhau chúng tôi sẽ đập nó ra.

Sẽ là tích cực hướng tới ý tưởng sử dụng các cộng đồng để giải quyết các vấn đề lớn, nhưng sẽ không phải là sự tuyên truyền. Chúng tôi không sợ chỉ trích tình trạng hiện hành của Linux, nhưng có những vấn đề đặc thù khác nhau mà chúng tôi sẽ không đề cập tới. Một trong những ví dụ lớn nhất gần đây là sự rẽ nhánh của OpenOffice của IBM/Apache. Đó là một sự phí phạm 110% thời gian và trao một cách không cố ý cho Microsoft hàng tỷ USD hơn nữa và khuyến khích sự áp đảo tiếp tục của Office và Windows. Chúng ta có thẻ hạnh phúc để làm thành tài liệu sự lộn xộn này, và đã có khả năng để phỏng vấn Michael Meeks về điều đó, nhưng những người ở IBM và Apache có liên quan nên biết tốt hơn và vì thế chúng tôi hầu hết chỉ muốn nói cho chính chúng ta. Chúng ta sẽ không cố gắng ẩn dấu bất kỳ lỗi lầm nào hoặc đưa ra chỉ một nửa câu chuyện, nhưng thà sẽ là một ít những điểm lớn hơn là nhiều ví dụ như thế. Tình trạng đó có thể được xem như một phần của một điểm chung mà mọi người cần làm việc với nhau một cách có hiệu quả.

Dạng công nghệ mở nào sẽ được sử dụng trong sản xuất cuốn phim?

KC: Câu trả lời buồn là không nhiều. Tôi sử dụng Mint-Debian, làm việc chủ yếu trong LibreOffice, đôi khi sử dụng các ứng dụng như GIMP và Audacity, nhưng việc đặt những mẩu đó cùng nhau sẽ được thực hiện trong Final Cut Pro. Chúng tôi sẽ đưa công việc đồ họa cho những người ở Los Angeles để làm những yếu tố khác nhau song song nhưng chúng tôi còn chưa có điều đó. Âm nhạc cho câu chuyện hy vọng sẽ được Chloe Harris pha trộn, và chị ta làm việc trên Mac - mà chị ta ghét!

Đối với những người phi kỹ thuật, cú nhảy là không dễ dàng. Khi tôi lần đầu sử dụng Red Hat trong khung thời gian của Fedora Core 3, tôi đã phải biên dịch một trình điều khiển không dây của Intel, tùy biến xorg.còn của tôi, … để máy tính xách tay của tôi vào những nơi tôi muốn. Đó từng là một sự giới thiệu thú vị và hữu dụng, nhưng nhiều người không hiểu các máy tính đó và vì thế không thể sửa các lổi, nên những biến đổi là một vấn đề lớn. Tình trạng âm thanh / video trên Linux vẫn cần làm việc thêm.

3 điều hàng đầu nào diễn ra trong thế giới ngày nay mà ông cảm thấy nhớ mãi cho nhu cầu cho nguồn mở của chúng ta?

KC: Tôi nghĩ 3 mẩu phần mềm lớn nhất còn thiếu là xung quanh tầm nhìn về máy tính, AI mạnh, và các khoa học y tế. Những lĩnh vực đó đang tiều tụy khi không đủ người làm việc cùng nhau một cách có hiệu quả. Những khía cạnh phần mềm khác nhau của cần trục vũ trụ có thể được làm hôm nay, dù cuối cùng nó sẽ tốn khoảng 10 tỷ USD để làm cho điều đó thực sự bắt đầu được. (Điều đó giống như một số lượng tiền lớn, nhưng nó có thể làm tăng sự thâm hụt của Mỹ nếu được trả tiền chỉ trong 1 năm từ 1.4 ngàn tỷ thành 1.41 ngàn tỷ).

Vì sao mọi người không biết về nguồn mở ở phạm vi rộng và sản xuất bộ phim này lại giúp biến đổi cơn thủy triều đó?

KC: Người sử dụng thông thường không biết các chi tiết đó, nhưng về việc biến đổi cơn thủy triều, tôi nghĩ vấn đề lớn hất là cũng không đủ nghững người kỹ thuật để hiểu. Vì sao Google bây giờ sở hữu độc quyền? Vì sao nhiều người sử dụng Mathematica, Matlab, Maple, .v.v. thay vì Python / Sage? Chắc chắn họ biết về Wikipedia và Linux và hiểu điều đó. Phải có sự bất hòa về nhận thức bên trong một công ty như Google, nơi mà họ sử dụng Linux ở khắp mọi nơi, nhưng gọi mã của riêng họ là “nước xốt bí mật” như một người đã mô tả công việc của anh ta cho tôi.

Vì sao Dell làm cho quá khó để mua một máy tính với Debian, Red Hat, Ubuntu, .v.v. được cài đặt sẵn? Đôi khi Dell có thể đưa ra cho bạn một ngàn lựa chọn phần cứng cho một máy tính xách tay, nhưng không cho phần mềm ngoại trừ hoặc bạn muốn Windows 8 Professional hay Microsoft Office Professional. Càng nhiều người sử dụng bình thường, các nhân viên chính phủ, … biết về ý tưởng đó, càng tốt, nhưng cuối cùng khá ít số người biết kha khá về Linux, thứ làm cho hầu hết mọi mọi điều tiến lên. Chúng tôi không lo về các cơn thủy triều, chúng tôi chỉ cố gắng kết thúc 1 video.

Những gì tôi nghĩ thú vị nhất là các người máy khắp nơi và một cần trục vũ trụ. Một khi mọi người nhận thức được chúng ta có thể đã xây dựng được chúng nhiều năm trước, thì những lý lẽ để có nó sớm sẽ đi nhanh hơn. Wikipedia từng được tạo ra vào năm 2001, nhưng nó có thể đã bắt đầu được sớm hơn từ vài thập kỷ trước. Một số người đã chỉ ra rằng Debian tốn nhiều hơn để xây dựng hơn là một chiếc cần cẩu vũ trụ. Rõ ràng bạn không thể so sánh phần cứng với phần mềm, nhưng phạm vi của việc thiết kế nói lên điều gì đó: chúng ta có thể làm những thứ lớn nếu chúng ta muốn. Có nhiều phần mềm ở những nơi như Boeing và NASA. Bất kỳ cần trục nào, bất kể ở đâu được bắt đầu, sẽ có việc kiểm soát của Linux cho những kiểm soát nhiệm vụ chạy và trèo. Chúng ta càng tạo ra và chia sẻ công nghệ nhiều bao nhiêu, thì càng dễ dàng hơn nó sẽ có để giải quyết vấn đề tiếp sau. Brad Edwards nói chúng ta có thể xây dựng một thứ trong 10 năm, nên chúng ta sẽ đặt thông điệp đó một lần nữa ở đó.

Ông có thể nói gì cho công chúng nói chung, những người có ít quan tâm về 'quyền tự do' và quan tâm hơn về 'để làm được mọi điều?' Liệu có một nền tảng ở giữa nào mà cho phép tốt nhất cho cả 2 thế giới ở đây không?

KC: Mọi người nên có quan tâm về quyền tự do và làm được mọi điều. Quản lý các quyền số - DRM bổ sung thêm chi phí cho những người sử dụng, các kho điện tử, và các nghệ sỹ. Thiếu sự tự do thường có những hậu quả thực tế trong thế giới thực. Không nhiều người đã sở hữu một tòa báo in, và nhiều người hươn từng có quan tâm đúng về việc có một xã hội với một tòa soạn tự do và trung thực. Càng nhiều người sử dụng Linux, càng dễ dàng thậm chí cho nhiều người hơn sẽ làm được mọi điều.

Với một sản phẩm như Apple, bạn phải chờ cho họ sửa một vấn đề, và nhiều người sử dụng hơn thực sự không biến thành nhiều người đóng góp hơn như nó có thể đối với Wikipedia và Linux. Càng nhiều người sử dụng Apple có được, một số trong số đó muốn tùy biến và cải tiến các thiết bị của riêng họ, thì càng nhiều họ làm cho nó khó hơn thậm chí để mở chúng. Điều này sẽ không là một cuộc chiến tranh giữa các công ty, mà giữa các triết học.

Trong thế giới FOSS (phần mềm tự do nguồn mở), có quá nhiều cách thức để sửa các lỗi và cải thiện mọi điều mà về tổng thề nó sẽ trở nên sáng láng hơn. Tôi đã mua một máy Mac cho các mục đích kiểm thử trong khi viết cuốn sách, và đã không hiểu vì sao để chơi các tệp WMA, và đã có nhiều tính năng rõ ràng khác còn thiếu. Với Linux, nhiều thứ hơn làm việc được, mà cho phép bạn làm được mọi điều. Sự biến đổi của Gnome 3 đã làm thoái hóa môi trường để bàn Linux tới vài năm nhưng nói chung, hầu hết mọi người có thể chạy được Linux ngày nay.

Như Jono Bacon đưa nó vào cuộc phỏng vấn của ông ta, Linux giống như mọt đôi giày lông mới: chúng làm đau giống như địa ngục một vài ngày, nhưng sau đó bạn quen với nó. Điều này tất nhiên giả thiết bạn đang không chuyển các chương trình phức tạp hoặc các ngôn ngữ lập trình. Việc chuyern phần mềm chuyên nghiệp và nghiệp vụ có thể mất nhiều hơn vài ngày. Mọi người nên yêu cầu các ứng dụng của họ chạy được trên Linux sao cho nó ở đó co họ khi họ sẵn sàng.

Ông muốn gì khi những người xem xem xong cuốn phim?

KC: Tôi muốn họ được giải trí và được những người mà chúng tôi phỏng vấn truyền cảm hứng. Nếu Linus từng là bất kỳ người nhanh trí hơn nào, thì ông ta có lẽ đang dẫn dắt X-Men. Chúng tôi không thể có được các cảnh chiến đấu theo nghĩa đen, nhưng chúng tôi sẽ cố gắng có được những hình đồ họa tuyệt vời. Miễn là chúng tôi làm bóng được các câu trả lời thú vị, mọi người sẽ hưởng thụ được câu chuyện (bất kể là nó kết thúc chính xác hay không) và có lẽ học được điều gì đó. Các ý tưởng đều được trao quyền. Mỗi người đều có thể xem phim, và sau đó thấy cách của riêng họ để làm cho thế giới tốt hơn. Thậm chí việc mua một thiết bị Android hơn là một thiết bị của Apple sẽ giúp dịch chuyển thế gới theo đúng hướng, và có vô số cách thức. Danh sách những điều sẽ phải làm là rất lớn. Sẽ là hữu dụng để thay đổi các luật xung quanh các bằng sáng chế phần mềm, Quản lý các quyền số DRM, .v.v. Có lẽ sẽ tuyệt vời nếu nhiều người hơn được truyền cảm hứng tới vốn đám đông crowdfund.

Video: Trích đoạn quảng cáo phim Chiến tranh phần mềm.

The impact of software has changed our lives. But the average technology consumer doesn't realize how important having access to source code and an open development process is to our overall freedom. Keith Curtis, a University of Michigan d-ropout turned decade-long programmer at Microsoft turned open source advocate, wants to change that. 

On his website, Curtis says, "We need to pool our collective intelligence and get to work on fixing our most serious threats—and in today's society that begins with having great software." In his book, After the Software Wars, Curtis exploits the flaws in the proprietary software development model. And today, he's taking the whole thing mainstream by making a film.

"If you can control the software, its like controlling the flow of oil," says Linux creator Linus Torvalds in a trailer promoting Software Wars. Other free software advocates are also featured in the promo.

We caught up with Curtis during the final days of his Indiegogo campaign to discuss the hopes for the new film.

Interview with Keith Curtis

What is Software Wars about?

KC (Keith Curtis): Software Wars is about the idea that with more cooperation among scientists, we can build a better and fun world. People have been working on AI (artificial intelligence) for 50 years, but mostly in small groups. If they had been working together, we'd know their names the way we know of Linus and his lieutenants. Google is working on language translation by themselves. Their code for driverless cars (much written in C#, I believe) is also not built with the help of a community. IBM's Watson was proprietary even while it leveraged a lot of existing code. The biotech world has tons of proprietary software and closed and fragmented repositories of data. We have more than enough people to solve many problems, but we need to encourage people to work together effectively. Teaching Python to kids will be one of the case studies.

Who is the intended audience?

KC: The movie will have some technical ideas, but relatively little jargon. It will be inspirational, which will hopefully hold most peoples' attention. Of course, I'm biased, so I think the topic is interesting, but we want to make the story enjoyable to someone who doesn't already know or care about the idea.

However, we also want to make it worth watching for people who already know 90% or more of the ideas. If you can't make a movie enjoyable to someone who is already interested and therefore knows about the topic, then you have failed.

Because the movie is an explanation but also a critique of the existing world, this happily forces us to cover things that many technical people don't know. If they all knew what was in the movie, more crazy things would have happened. The trailer is a first attempt at achieving this balance. The final feature will be more polished in every regard. There are a mix of people working on this with different experiences and interests and together we will hammer it out.

It will be positive towards the idea of using communities to solve big problems, but it won't be propaganda. We aren't afraid to criticize the current state of Linux, but there are various specific problems we won't cover. One of the biggest recent examples is the IBM / Apache OpenOffice fork. That is a 110% waste of time that unintentionally gives Microsoft billions more dollars and promotes the continued dominance of Office and Windows. We'd be happy to document this mess, and were able to interview Michael Meeks about it, but the IBM and Apache people involved should know better and so we'd mostly just be talking to ourselves. We aren't trying to hide any mistakes or present only half of the story, but it will be a few big points rather than multiple examples like that. That situation can be considered as part of the general point that people need to be working together effectively.

What kind of open source technology will be used in the production of the film?

KC: The sad answer is not much. I use Mint-Debian, working mostly in LibreOffice, sometimes using apps like GIMP and Audacity, but putting the pieces together will be done in Final Cut Pro. We will farm out the graphics work to people in Los Angeles to attack the various elements in parallel but we haven't gotten to that yet. The music for the feature will hopefully be mixed by Chloe Harris, and she works on a Mac—which she hates!

For non-technical people, the jump is not easy. When I first used Red Hat in the Fedora Core 3 timeframe, I had to compile an Intel wireless driver, tweak my xorg.conf, etc. to get my laptop to whe-re I liked it. It was an interesting and useful introduction, but many people don't understand computers and therefore cannot fix their problems, so the transitions are a big deal. The audio / video situation on Linux still needs work.

What are the top three things happening in the world today that you feel perpetuate our need for open source?

KC: I think the three biggest software pieces missing are around computer vision, strong AI, and health sciences. Those areas are languishing in terms of not enough people working together effectively. Various software aspects of the space elevator can be done today, although ultimately it will take about $10B to get that really started. (That looks like a large amount of money, but it would increase the US deficit if paid for in only one year f-rom $1.4T to $1.41T.)

Why do people not know about open source on a large scale and does the production of this movie help turn that tide?

KC: The average user doesn't know these details, but in terms of turning the tide, I think the bigger problem is that not enough technical people understand either. Why is Google Now proprietary? Why do so many people use Mathematica, Matlab, Maple, etc. instead of Python / Sage? Surely they know of Wikipedia and Linux and understand the point. There must be cognitive dissonance inside a company like Google, whe-re they use Linux everywhe-re, but call their own code "secret sauce" as one person described his work to me.

Why does Dell make it so hard to buy a computer with Debian, Red Hat, Ubuntu, etc. pre-installed? Somehow Dell can offer you a thousand hardware choices for a laptop, but none for the software except whether you want Windows 8 Professional or Microsoft Office Professional. The more average consumers, government employees, etc. know about these ideas, the better, but ultimately it is a relatively small number of people who already know plenty about Linux who are mostly holding things up. We don't worry about the tides, we are just trying to finish a video.

What I think are the coolest are pervasive robotics and a space elevator. Once people realize we could have built them years ago, the arguments for getting it soon should go faster. Wikipedia was cre-ated in 2001, but it could have been started decades earlier. Someone pointed out that Debian cost more to build than a space elevator. Obviously you can't compare hardware and software, but the scale of engineering says something: we can do big things if we want to. There is a lot of software at places like Boeing and NASA. Any elevator, whenever it is started, will have Linux controlling the climbers and running mission control. The more technology we cre-ate and share, the easier it will be to solve the next problem. Brad Edwards says we can build one in 10 years, so we'll put the message out there, again.

How would you address the general public who are less concerned about 'freedom' and more concerned about 'getting things done?' Is there a middle ground that allows for the best of both worlds here?

KC: People should be concerned both about freedom and getting things done. DRM adds costs for consumers, electronics stores, and artists. A lack of freedom frequently has practical consequences in the real world. Not many people have owned a printing press, and yet many more were rightly concerned about having a society with a free and honest press. The more people who use Linux, the easier it will be for even more people to get things done.

With a product like Apple, you have to wait for them to fix a problem, and more users doesn't really translate into more contributors like it can for Wikipedia and Linux. The more users Apple gets, some of whom want to customize and improve their own devices, the more they make it harder to even open them. This isn't a war between companies, but between philosophies.

In the FOSS (free and open source software) world, there are so many ways to fix problems and improve things that on the whole it becomes polished. I bought a Mac for testing purposes while writing the book, and out of the box it didn't understand how to play WMA files, and had many other obvious missing features. With Linux, more things just work, which allows you to get things done. The Gnome 3 transition has regressed the Linux desktop by a few years but in general, most people could be running Linux today.

As Jono Bacon put it in his interview, Linux is like a new pair of leather shoes: they hurt like hell for a few days, but then you settle into it. This of course assumes you are not switching complicated programs or programming languages. Switching professional and enterprise software can take more than a few days. People should demand their applications run on Linux so it is there for them when they are ready.

What do you want viewers get out of the film?

KC: I'd like them to be entertained and inspired by the people we interview. If Linus were any smarter, he'd be leading up the X-Men. We can't have literal fight scenes, but we will try to have pretty graphics. As long as we polish interesting responses, people should enjoy the story (whatever it ends up exactly being) and possibly learn something. The ideas are empowering. Everyone can watch the movie, and then find their own way to make a better world. Even buying an Android device rather than an Apple helps move the world in the right direction, and there are countless ways. The list of things to be done is very large. It would be helpful to change the laws around software patents, DRM, etc. It would be great if more people were inspired to crowdfund.

Video: Software Wars Teaser Trailer

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com

 

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Về Blog này

Blog này được chuyển đổi từ http://blog.yahoo.com/letrungnghia trên Yahoo Blog sang sử dụng NukeViet sau khi Yahoo Blog đóng cửa tại Việt Nam ngày 17/01/2013.Kể từ ngày 07/02/2013, thông tin trên Blog được cập nhật tiếp tục trở lại với sự hỗ trợ kỹ thuật và đặt chỗ hosting của nhóm phát triển...

Bài đọc nhiều nhất trong năm
Thăm dò ý kiến

Bạn quan tâm gì nhất ở mã nguồn mở?

Thống kê truy cập
  • Đang truy cập115
  • Máy chủ tìm kiếm2
  • Khách viếng thăm113
  • Hôm nay17,308
  • Tháng hiện tại614,795
  • Tổng lượt truy cập37,416,369
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây