4.3 Tìm kiếm và sử dụng lại tác phẩm được cấp phép CC

Thứ năm - 18/04/2024 06:15

4.3 Finding and Reusing CC-Licensed Work

Theo: https://certificates.creativecommons.org/cccertedu/chapter/4-3-finding-and-reusing-cc-licensed-work/

Các tài sản chung (Commons) của các tác phẩm được cấp phép CC và thuộc về phạm vi công cộng là một nguồn khổng lồ có sẵn cho tất cả chúng ta. Khi bạn rút ra từ nó, hãy nhớ phải thừa nhận ghi công cho người sáng tạo và tuân theo các điều khoản giấy phép có liên quan khác.

Kết quả học tập

Tìm kiếm và phát hiện các tác phẩm được cấp phép CC
Thừa nhận ghi công đúng cách khi sử dụng lại các tác phẩm được cấp phép CC

Câu hỏi lớn / Vì sao nó lại quan trọng

Có hơn 2 tỷ tác phẩm được cấp phép CC trên web. Làm thế nào bạn tìm ra được những gì có thể là hữu ích cho bạn? Và một khi bạn làm điều đó, bạn cần làm gì khi bạn sử dụng lại nó?

Có vài cách thức khác nhau để phát hiện các tác phẩm được cấp phép CC. Các máy tìm kiếm có thể giúp bạn tìm kiếm khắp web, hoặc bạn có thể nhằm vào các nền tảng hoặc các trang cụ thể. Khi bạn tìm ra một tác phẩm để sử dụng lại, điều quan trọng nhất phải làm là đưa ra sự thừa nhận ghi công đúng cách.

Suy ngẫm cá nhân/Tại sao điều đó lại quan trọng với bạn

Hãy nghĩ về các tác phẩm được cấp phép CC nào bạn đã thấy hoặc đã tương tác với chúng qua năm tháng. Bạn đã tìm ra chúng như thế nào? Bạn có biết cách để thừa nhận ghi công cho tác giả nếu bạn chia sẻ tác phẩm đó hay không?

Có được kiến thức cơ bản

Khi bạn đang tìm kiếm các tác phẩm được cấp phép CC để sử dụng lại, có vài chiến lược để cân nhắc. Nhiều công cụ tìm kiếm chỉ cào bề mặt của những gì có trong các tài sản chung. Nhiều nền tảng cho phép cấp phép CC cho các tác phẩm được chia sẻ trên các trang của chúng cũng có các bộ lọc tìm kiếm của riêng chúng để tìm kiếm các nội dung CC, chẳng hạn như OER Commons.

Nếu có một dạng nội dung cụ thể bạn muốn tìm kiếm, bạn có thể có khả năng thu hẹp các nguồn cụ thể để khám phá. Wikipedia cung cấp một danh mục khá đầy đủ nhiều nguồn tài liệu CC chủ chốt khắp các lĩnh vực khác nhau.

Bạn cũng có thể tìm kiếm các tác phẩm theo một giấy phép hoặc công cụ CC cụ thể:

Sử dụng lại nội dung CC

Khi bạn tìm thấy một tác phẩm CC mà bạn muốn sử dụng lại, điều quan trọng nhất cần biết là cách đưa ra sự thừa nhận ghi công. Tất cả các giấy phép CC đều yêu cầu đưa ra sự thừa nhận ghi công cho người sáng tạo. (Hãy nhớ rằng không giống như các giấy phép CC, CC0 không phải là một giấy phép mà là một công cụ hiến tặng vào phạm vi công cộng, do đó nó không yêu cầu ghi công theo các điều khoản của nó. Tuy nhiên, việc ghi công hoặc trích dẫn nguồn thường được coi là cách thực hành tốt nhất ngay cả khi không được yêu cầu về mặt pháp lý.)

Các yếu tố ghi công rất đơn giản, mặc dù nói chung, bạn càng cung cấp nhiều thông tin thì càng tốt. Mọi người muốn hiểu các tác phẩm được cấp phép CC đến từ đâu và những người sáng tạo muốn biết tên của họ sẽ vẫn được gắn liền với tác phẩm của họ. Nếu tác giả đã cung cấp nhiều thông tin trong thông báo ghi công của họ, hãy giữ lại thông tin đó nếu có thể.

Như được nêu ở phần 4.1, thực hành ghi công tốt nhất là áp dụng cách tiếp cận “TASL”.

T = Title: Tiêu đề

A = Author: Tác giả

S = Source: Nguồn

L = License: Giấy phép

Các yêu cầu ghi công trong các giấy phép CC được thiết kế có mục đích để khá linh hoạt tính tới nhiều cách thức sử dụng nội dung. Một nhà làm phim sẽ có các lựa chọn khác để thừa nhận ghi công so với một nhà khoa học xuất bản một bài báo học thuật. Hãy khám phá trang này về Các thực hành tốt nhất để ghi công trên trang CC wiki. Trong số các lựa chọn được liệt kê, hãy nghĩ về cách bạn muốn được ghi công như thế nào cho tác phẩm của chính mình.

Điều cần cân nhắc chính khác khi sao chép tác phẩm (ngược lại với việc phối lại, điều sẽ được đề cập trong bài học tiếp theo) là hạn chế Phi thương mại (NonCommercial). Nếu tác phẩm bạn đang sử dụng được xuất bản với một trong ba giấy phép CC bao gồm yếu tố NC thì bạn cần đảm bảo rằng bạn đang không sử dụng nó cho mục đích thương mại.

Hãy nhớ rằng, bạn luôn có thể liên hệ với người sáng tạo nếu muốn yêu cầu thêm quyền ngoài phạm vi giấy phép cho phép.

Các lưu ý cuối cùng

Ghi công được cho là khía cạnh quan trọng nhất của việc cấp phép Creative Commons. Hãy suy nghĩ về lý do tại sao bạn muốn ghi công cho tác phẩm của chính mình, ngay cả khi điều đó có thể không được yêu cầu về mặt pháp lý. Việc ghi công mang lại giá trị gì cho các tác giả và công chúng khi xem một tác phẩm trên trực tuyến?

-----------------------------------------------------------------------

Giấy phép và Ghi công

Nội dung được cấp phép CC, Bản gốc

Được cung cấp bởi: Creative Commons. Giấy phép CC BY: Ghi công

The commons of CC-licensed and public domain works is a plentiful resource available to all of us. When you draw from it, remember to give credit to the creator and follow the other relevant license terms.

Learning Outcomes

Search for and discover CC-licensed works
Give proper attribution when reusing CC-licensed works

Big Question / Why It Matters

There are more than two billion CC-licensed works on the web. How do you find what might be useful to you? And once you do, what do you need to do when you reuse it?

There are several different ways to go about discovering CC-licensed works. Search engines can help you search across the web, or you can target particular platforms or sites. When you find a work to reuse, the most important thing to do is provide proper attribution.

Personal Reflection / Why it Matters To You

Think about what CC-licensed works you have seen or interacted with over the years. How did you find them? Did you know how to attribute the author if you shared the work?

Acquiring Essential Knowledge

When you are seeking CC licensed works to reuse, there are several strategies to consider. Many search tools only scratch the surface of what is in the commons. Many platforms that enable CC licensing of works shared on their sites also have their own search filters to find CC content, like OER Commons.

If there is a particular type of content you are looking for, you may be able to narrow down particular sources to explore. Wikipedia offers a fairly comprehensive listing of many major sources of CC material across various domains.

You can also search for works under a particular CC license or tool:

Reusing CC Content

When you find a CC work you want to reuse, the single most important thing to know is how to provide attribution. All CC licenses require that attribution be given to the creator. (Remember that unlike the CC licenses, CC0 is not a license but a public domain dedication tool, so it does not require attribution in its terms. Nevertheless, giving credit or citing the source is typically considered best practice even when not legally required.)

The elements of attribution are simple, though generally speaking, the more information you can provide, the better. People like to understand where CC licensed works come from, and creators like to know their names will remain attached to their works. If an author has provided extensive information in their attribution notice, retain it where possible.

As mentioned in section 4.1, the best practice for attribution is applying the “TASL” approach.

T = Title

A = Author

S = Source

L = License

The attribution requirements in the CC licenses are purposefully designed to be fairly flexible to account for the many ways content is used. A filmmaker will have different options for giving credit than a scientist publishing an academic paper. Explore this page about Best Practices for Attribution on the CC wiki. Among the options listed, think about how you would prefer to be attributed for your own work.

The other main consideration when copying works (as opposed to remixing, which will be covered in the next learning unit) is the NonCommercial restriction. If the work you are using is published with one of the three CC licenses that includes the NC element, then you need to ensure you are not using it for a commercial purpose.

Remember, you can always reach out to the creator if you want to request extra permission beyond what the license allows.

Final remarks

Attribution is arguably the single most important aspect of Creative Commons licensing. Think about why you want credit for your own work, even when it may not be legally required. What value does attribution provide to authors, and to the public who comes across the work online?

Licenses and Attributions

CC licensed content, Original