Trí tuệ nhân tạo đang thay đổi TVET như thế nào: cơ hội và thách thức

How Artificial Intelligence is changing TVET: Opportunities and Challenges

Theo: https://tvettrainer.com/how-artificial-intelligence-is-changing-tvet-opportunities-and-challenges/

Trí tuệ nhân tạo đang thay đổi TVET như thế nào: cơ hội và thách thức

Khi trí tuệ nhân tạo (AI) tiếp tục tiến hóa và trở nên tinh vi hơn, nó tác động lớn để nhiều ngành, bao gồm cả giáo dục. Các cơ sở giáo dục và đào tạo kỹ thuật và nghề - TVET (Technical and Vocational Education and Training) ở tiền tiêu của sự biến đổi này, việc áp dụng AI để cải thiện trải nghiệm học tập và chuẩn bị tốt hơn cho sinh viên đi làm. Trong khi AI cung cấp vô số cơ hội trong TVET, vài thách thức phải được giải quyết để đảm bảo triển khai nó thành công. Bài báo này khám phá các cơ hội và thách thức đối với AI trong TVET, xem xét các tác động của nó trong tương lai, và thảo luận về các công cụ thiết yếu cần thiết để triển khai hiệu quả.

CÁC CƠ HỘI CHO AI TRONG TVET

Công nghệ AI cung cấp vài ưu điểm cho bối cảnh giáo dục, đặc biệt trong việc tạo ra nội dung và cá nhân hóa. Một vài cơ hội chính cho AI trong TVET bao gồm:

1. Nội dung giáo dục được chỉnh sửa

Sử dụng việc xử lý ngôn ngữ tự nhiên - NLP (Natural Language Processing), AI có thể tạo ra nội dung giáo dục được tùy chỉnh để cung cấp cho nhu cầu của người học riêng lẻ. Nội dung này có thể được trình bày trong các định dạng khác nhau, chẳng hạn như văn bản, âm thanh, hay video, và có thể được tinh chỉnh dựa trên sự tiến bộ và hiểu biết của người học. Ví dụ, một hệ thống AI có thể sinh ra các mô đun hoặc sách hướng dẫn cụ thể cho những sinh viên đang vật lộn với kỹ năng hoặc khái niệm đặc bietj, đảm bảo một trải nghiệm học tập được cá nhân hóa nhiều hơn.

2. Trải nghiệm hấp dẫn

AI có thể tạo thuận lợi cho các trải nghiệm học tập có tính tương tác và nhúng bằng việc sử dụng con người tổng hợp hoặc hình đại diện. TVET có thể có nghĩa là việc tương tác với các bản sao ảo của máy móc, công cụ, hoặc thậm chí các nhân vật lịch sử có liên quan đến một ngành nghề cụ thể. Các môi trường ảo đó có thể làm cho việc học tập hấp dẫn hơn và giúp cho các sinh viên hiểu tốt hơn các khái niệm phức tạp hoặc các bối cảnh lịch sử có liên quan tới lĩnh vực học tập của họ.

3. Học tập có tính thích ứng

Các nền tảng được AI hỗ gtrowj có thể xác định các điểm mạnh và yếu của người học, cung cấp phản hồi và lộ trình học tập được cá nhân hóa. Phương pháp tiếp cận này cho phép hỗ trợ có chủ đích, rốt cuộc dẫn tới các kết quả học tập được cải thiện. Trong một cơ sở TVET, việc học tập có tính thích ứng có thể đảm bảo sinh viên được đào tạo để làm chủ các kỹ năng cần thiết trong sự nghiệp được chọn của họ.

4. Tự động hóa các nhiệm vụ hành chính

AI có thể trợ giúp cho các nhà giáo dục tự động hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại, chẳng hạn như việc chấm điểm, lập lịch, và theo dõi sự tham dự. Sự tự động hóa này cho phép các nhà giáo dục tập trung nhiều hơn vào việc giảng dạy và cung cấp hỗ trợ được cá nhân hóa cho người học. Trong các cơ sở TVET, nơi việc đào tạo cầm tay chỉ việc và đánh giá thực hành là quan trọng, việc giải phóng thời gian của các giáo viên có thể cải thiện đáng kể chất lượng giáo dục.

CÁC THÁCH THỨC CHO AI TRONG TVET

Bất chấp các cơ hội mà AI thể hiện, vài thách thức cần phải được giải quyết để đảm bảo triển khai nó thành công trong TVET:

1. Chất lượng và độ chính xác

Là quan trọng phải đảm bảo rằng nội dung do AI tạo ra có chất lượng cao và chính xác. Thông tin không chính xác hoặc gây hiểu lầm có thể gây hại cho sự hiểu biết và toàn bộ trải nghiệm học tập của người học. Điều này là đặc biệt quan trọng trong TVET, nơi kiến thức và kỹ năng chính xác là thiết yếu cho tính sẵn sàng nghề nghiệp.

2. Quyền truy cập tới các công cụ và tài nguyên

Việc đảm bảo cho người học và nhà giáo dục có quyền truy cập tới các công cụ và tài nguyên cần thiết để sử dụng AI hiệu quả là thiết yếu. Điều này bao gồm việc cung cấp đào tạo và hỗ trợ đầy đủ nhằm tạo thuận lợi cho sự tích hợp các công nghệ AI vào môi trường học tập. Các cơ sở TVET thường đối mặt với các khó khăn về ngân sách, làm cho việc đầu tư vào các công cụ và hạ tầng AI tiên tiến gặp thách thức.

3. Cân bằng tương tác của con người

Việc đạt được sự cân bằng giữa việc sử dụng AI để hỗ trợ cho giáo dục và việc duy trì sự tương tác của con người trong quá trình học tập là quan trọng. Có rủi ro rằng AI có thể thay thế hoàn toàn tương tác của con người, tiềm ẩn việc làm xói mòn giá trị hướng dẫn của con người và các kết nối cảm xúc trong giáo dục. Trong TVET, nơi mà sự cố vấn và hướng dẫn cầm tay chỉ việc là quan trọng, sự cân bằng này là đặc biệt quan trọng.

4. Quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu

Lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu có thể phát sinh với các công nghệ AI khi sử dụng dữ liệu của người học để tạo ra nội dung được cá nhân hóa. Việc đảm bảo rằng dữ liệu của người học là bảo mật và được sử dụng có trách nhiệm là thách thức chính các cơ sở giáo dục phải giải quyết. Điều này là quan trọng để duy trì lòng tin và đảm bảo tuân thủ với các quy định.

5. Tư duy phản biện và sáng tạo

Có rủi ro là người học có thể trở nên quá dựa vào nội dung do AI tạo ra, tiềm tàng đánh mất khả năng tư duy phản biện hoặc sáng tạo. Việc khuyến khích suy nghĩ độc lập và thúc đẩy môi trường khuyến khích tư duy phản biện là thiết yếu. Các chương trình TVET phải đảm bảo rằng AI bổ sung thay vì thay thế các phương pháp học tập truyền thống.

CÁC CÔNG CỤ AI CHO TVET

Vài công cụ AI là sẵn có cho các nhà cung cấp TVET, bao gồm:

1. Xử lý ngôn ngữ tự nhiên - NLP (Natural Language Processing)

NLP cho phép máy móc hiểu ngôn ngữ con người và có thể giúp cho các nhà giáo dục phân tích phản hồi của người học hoặc tạo ra các khuyến nghị học tập được cá nhân hóa. Ví dụ, một công cụ được NLP trang bị có thể đánh giá các báo cáo hoặc bài tập của sinh viên, cung cấp sự hiểu sâu và những gợi ý đề cải thiện.

2. Nhận dạng tiếng nói (Speech Recognition)

Công nghệ này cho phép máy móc giải thích và chuyển đổi lời nói thành văn bản, tạo thuận lợi cho các giao diện do tiếng nói trợ giúp cho phép người học tương tác với nội dung và công cụ giáo dục. Trong TVET, nhận dạng tiếng nói có thể được sử dụng trong các mô phỏng và các bài thi thực hành, đảm bảo rằng các chỉ dẫn và câu trả lời bằng miệng được ghi lại và được đánh giá chính xác.

3. Tạo sinh tiếng nói hoặc văn bản

AI có thể tạo ra văn bản hoặc tiếng nói như tự nhiên, cho phép phát triển các trợ lý hoặc cố vấn giảng dạy kỹ thuật số để giúp cho người học tương tác nhiều hơn trong quá trình học tập. Các trợ lý ảo có thể cung cấp phản hồi và hỗ trợ tức thì, cải thiện trải nghiệm học tập.

4. Công nghệ hình đại diện (Avatar Technology)

Công cụ này cho phép tạo ra các đại diện kỹ thuật số của con người thực hoặc các nhân vật hư cấu và có thể được sử dụng để phát triển các trải nghiệm học tập ảo hấp dẫn và lôi cuốn. Trong TVET, các hình đại diện có thể mô phỏng các kịch bản của thế giới thực, cung cấp cho người học thực hành cầm tay chỉ việc trong một môi trường có kiểm soát và an toàn.

5. Phân tích việc học tập

AI có hể thu thập và phân tích dữ liệu về hành vi, hiệu năng và sự tiến bộ của người học, giúp cho các nhà giáo dục xác định các mẫu dạng và xu hướng. Thông tin này có thể cung cấp cho các chiến lược giảng dạy, cho các can thiệp, và các kế hoạch học tập được cá nhân hóa. Trong TVET, phân tích việc học tập có thể giúp theo dõi sự làm chủ các kỹ năng và năng lực cụ thể của người học.

6. Các hệ thống cố vấn thông minh

Các hệ thống đó sử dụng AI để cung cấp cho người học chỉ dẫn, phản hồi, và hượng dẫn chỉnh sửa được dựa trên các nhu cầu và sự tiến bộ của họ. Điều này có thể giúp đảm bảo người học nhận được sự hỗ trợ có chủ đích và cải thiện trải nghiệm học tập của họ. Trong TVET, các hệ thống cố vấn thông minh có thể mô phỏng các kịch bản giải quyết vấn đề của cuộc sống thực tế, cung cấp cho người học phản hồi và hướng dẫn tức thì.

KẾT LUẬN

Công nghệ AI có tiềm năng to lớn để chuyển đổi TVET, cung cấp vô số cơ hội để tạo ra các trải nghiệm học tập được cá nhân hóa, hấp dẫn và cuốn hút cho người học. Tuy nhiên, việc giải quyết các thách thức liên quan tới việc triển khai AI trong TVET, chẳng hạn như đảm bảo chất lượng nội dung, duy trì sự tương tác của con người, và giải quyết các lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu, là quan trọng.

Bằng việc áp dụng cách tiếp cận cân bằng và sử dụng đúng các công cụ, các cơ sở TVET có thể khai thác sức mạnh của AI để cải thiện kết quả học tập, hỗ trợ cho các nhà giáo dục, và chuẩn bị cho người học cho một tương lai ngày càng chịu ảnh hưởng của các công nghệ AI. Khi ngày càng có nhiều hơn các nhà cung cấp AI áp dụng các công cụ AI, chúng ta có thể kỳ vọng thấy thậm chí các ứng dụng đổi mới và thú vị hơn của công nghệ này trong ngành giáo dục, định hình tương lai cho việc giảng dạy và học tập cho các thế hệ tương lai.

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com