Ủy ban Nghị viện châu Âu nói KHÔNG với hiệp định TAFTA/TTIP về tính riêng tư dữ liệu, nhưng không trao được tị nạn cho Snowden

f-rom the talking-tough dept

by Glyn Moody

Fri, Feb 14th 2014

Theo: https://www.techdirt.com/articles/20140213/08253226211/european-parliament-committee-says-no-to-taftattip-deal-without-respect-data-privacy-fails-to-offer-snowden-asylum.shtml

Bài được đưa lên Internet ngày: 14/02/2014

Lời người dịch: Tại châu Âu có 2 hiệp định đang được đàm phán giữa EU và Mỹ. Vì sự giám sát ồ tại của NSA và sự liên quan tới các quyền riêng tư của các công dân EU và những bất đồng giữa EU và Mỹ về các vấn đề đó, cả hiệp định Đối tác Thương mại & Đầu tư Xuyên Đại tây dương - TTIP (Transatlantic Trade and Investment Partnership) và Hiệp định về Chương trình Theo dõi Tài chính Khủng bố – TFTP (Terrorist Finance Tracking Programme) đều sẽ bị treo cho tới khi có được những giải thích rõ ràng từ phía Mỹ cũng như từ một số quốc gia thành viên của EU. Những vấn đề như thế này ở EU có thể là những bài học tốt cho Việt Nam hiện nay, khi mà Việt Nam đang tham gia đàm phán về TPP. Xem thêm: TPP, ACTA, bằng sáng chế phần mềm và hơn thế nữa và Chương trình gián điệp PRISM trên không gian mạng.

Đầu tuần này chúng tôi đã nhắc tới việc rằng Edward Snowden đã đồng ý về nguyên tắc sẽ đóng góp cho yêu cầu của Nghị viện châu Âu trong vụ giám sát ồ ạt các công dân của Liên minh châu Âu (EU). Cơ quan dẫn dắt là ủy ban về các Quyền tự do Dân sự (Civil Liberties), các công việc Pháp luật và Nội địa, viết tắt là LIBE, nó đã và đang phỏng vấn nhiều nhân chứng khác để thành lập những gì sẽ là câu trả lời của EU. Hôm qua ủy ban LIBE đã gặp và đồng ý các khuyến cáo cuối cùng của mình, bao gồm các đòi hỏi khá ấn tượng như sau:

Sự tán thành của Nghị viện với hiệp định Đối tác Thương mại & Đầu tư Xuyên Đại tây dương - TTIP (Transatlantic Trade and Investment Partnership) với Mỹ “có thể bị nguy hiểm chừng nào các hoạt động giám sát ồ ạt bao trùm và sự can thiệp các giao tiếp truyền thông trong các cơ quan và đại diện ngoại giao của EU còn chưa được dừng hoàn toàn và một giải pháp phù hợp cho các quyền riêng tư về dữ liệu của các công dân EU, bao gồm cả sự sửa lại về hành chính và pháp lý còn chưa được thấy”, các nghị sỹ quốc hội châu Âu nói.

Nghị viện vì thế sẽ bảo lưu sự đồng thuận của mình đối với hiệp định TTIP trừ phi nó tôn trọng đầy đủ các quyền cơ bản được ghi nhận trong Hiến chương của Liên minh châu Âu, các văn bản bổ sung, nhấn mạnh rằng bảo vệ dữ liệu sẽ được đưa ra khỏi các cuộc đàm phán thương mại.

Nếu Nghị viện châu Âu đồng ý, thì điều đó có thể là một vấn đề lớn, vì về phía Mỹ, có một sự nhất quán mạnh mẽ ngang bằng nhau rằng bảo vệ dữ liệu phải được đưa vào trong bất kỳ văn bản TAFTA/TTIP nào. Nhưng các nghị sỹ của LIBE không dừng ở đó; đây là những quả bom tấn tiềm năng hơn nữa:

Các nghị sỹ quốc hội châu Âu kêu gọi “treo ngay lập tức” các nguyên tắc về tính riêng tư Cảng An toàn - Safe Harbour (các tiêu chuẩn bảo vệ dữ liệu tự nguyện cho các công ty không phải của EU truyền các dữ liệu cá nhân của các công dân EU cho Mỹ).Các nguyên tắc đó “không đưa ra được sự bảo vệ phù hợp cho các công dân EU”, các nghị sỹ nói, những người thúc giục Mỹ đề xuất các qui tắc truyền dữ liệu cá nhân mới mà đáp ứng được các yêu cầu bảo vệ dữ liệu của EU.

Hiệp định về Chương trình Theo dõi Tài chính Khủng bố – TFTP (Terrorist Finance Tracking Programme) cũng sẽ bị treo cho tới khi các lý lẽ mà các nhà chức trách Mỹ có sự truy cập tới các dữ liệu ngân hàng của các công dân châu Âu nằm ngoài hiệp định đó được làm sáng tỏ, các nghị sỹ quốc hội châu Âu nói. Hiệp định khung về bảo vệ dữ liệu EU-Mỹ sẽ được đưa ra vào mùa xuân 2014 phải đảm bảo có sự sửa đổi pháp lý phù hợp hơn cho các công dân EU mà các dữ liệu cá nhân của họ được truyền tới Mỹ, họ bổ sung thêm.

Không có chương trình Safe Harbor, sẽ là bất hợp pháp theo luật của châu Âu đối với các công ty như Google và Facebook để lấy các dữ liệu cá nhân của các công dân EU đưa ra ngoài EU, nó có thể làm khó để chạy các dịch vụ ở đó. Giả thiết mối đe dọa này được thiết kế để khuyến khích các nhà chức trách Mỹ đi tới được thứ gì đó tốt hơn so với hệ thống Safe Harbor hiện hành, về cơ bản nó không đưa ra sự bảo vệ cho dữ liệu cá nhân của các công dân EU khi nó được truyền tới Mỹ.

Một đề xuất thú vị liên quan tới những người thổi còi:

Nghị quyết thúc giục Ủy ban châu Âu kiểm tra liệu một luật của EU trong tương lai có thiết lập được một “chương trình bảo vệ người thổi còi châu Âu” cũng sẽ đưa vào các lĩnh vực tình báo khác hay không. Các quốc gia thành viên eU cũng được yêu cầu cân nhắc việc trao sự bảo vệ quốc tế cho những người thổi còi khỏi sự truy tố.

Những một bỏ sót lớn là thiếu bất kỳ lời gọi chính thức nào để đưa ra sự tị nạn chính trị cho Edward Snowden, thứ gì đó nhiều người đã hy vọng. Tuy nhiên, tờ Euronews nêu rằng người chịu trách nhiệm báo cáo (chuyên gia theo chủ đề) cho báo cáo này, Claude Moraes, tin tưởng rằng việc đưa ra sự tị nạn là không thể về cách mà các sức mạnh chính trị được phân bổ giữa EU và các quốc gia thành viên của nó:

“EU không có quyền trao tị nạn với danh nghĩa của EU, nên điều này là thứ gì đó do các quốc gia thành viên riêng rẽ”, ông đã nói cho Euronews. “Và vấn đề tị nạn trong báo cáo này vì thế không trở thành một vấn đề phù hợp đối với EU”.

Cuối cùng, ủy ban LIBE đã quở trách một vài cơ quan quốc gia về sự đồng lõa trong các hoạt động giám sát toàn cầu của NSA:

Anh, Pháp, Đức, Thụy Điển, Hà Lan và Balan nên làm rõ các lý do giám sát ồ ạt - bao gồm các thỏa thuận tiềm năng giữa các dịch vụ tình báo và các hãng viễn thông về truy cập tới và trao đổi các dữ liệu cá nhân và truy cập tới các cáp xuyên đại tây dương - và khả năng của họ với các luật của EU, nó nói.

Các nước EU khác, đặc biệt các nước tham gia trong “9 cặp mắt” (Anh, Đan Mạch, Pháp và Hà Lan) và các thỏa thuận “14 cặp mắt” (các nước trên cộng với Đức, Bỉ, Ý, Tây Ban Nha và Thụy Điển) cũng bị thúc giục rà soát lại các luật quốc gia và các thực tiễn của họ trong điều hành các hoạt động của các dịch vụ tình báo, sao cho đảm bảo rằng họ tuân theo sự giám định của pháp luật và của nghị viện và sự soi xét kỹ lưỡng của công chúng và rằng họ tuân thủ với các bổn phận các quyền cơ bản.

Các nghị sỹ quốc hội châu Âu coi các thỏa thuận song phương “chống gián điệp” được kết luận hoặc đang đàm phán giữa một số nước EU (Anh, Pháp và Đức) và Mỹ như là “phản tác dụng và không phù hợp, vì nhu cầu về một tiếp cận của châu Âu cho vấn đề này”.

Đáng nhấn mạnh rằng tất cả các đề nghị đó chỉ là các khuyến cáo ở giai đoạn này: biểu quyết cuối cùng ở Nghị viện châu Âu sẽ diễn ra vào ngày 12/03, và có thể thấy các sửa đổi bổ sung cho bất kỳ thứ gì trong số chúng, cũng như các loại bỏ và bổ sung thêm (ví dụ, đảng Xanh của EU đã nói rằng họ sẽ cố gắng làm cho Nghị việ châu Âu đưa ra sự tị nạn cho Snowden sau đó). Dù vậy, báo cáo đó gửi đi một tín hiệu rất mạnh mẽ rằng các nghị sỹ quốc hội châu Âu trong ủy ban LIBE cực kỳ không hạnh phúc về những tiết lộ giám sát ồ ạt đang được tiến hành khắp châu Âu. Những gì chính xác được dịch sang các hành động thực tế cho tới nay có liên quan, vẫn còn được thấy.

Earlier this week we mentioned that Edward Snowden has agreed in principle to contribute to the European Parliament's inquiry into the mass surveillance of EU citizens. The body leading that is the Civil Liberties, Justice and Home Affairs (LIBE) committee, which has been interviewing many other witnesses in order to formulate what the EU's response should be. Yesterday the LIBE committee met and agreed its final recommendations, which include some pretty dramatic demands -- like this one:

Parliament's consent to the final Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) deal with the US "could be endangered as long as blanket mass surveillance activities and the interception of communications in EU institutions and diplomatic representations are not fully stopped and an adequate solution for data privacy rights of EU citizens, including administrative and judicial redress is not found", MEPs say.

Parliament should therefore withhold its consent to the TTIP agreement unless it fully respects fundamental rights enshrined in the EU C-harter, the text adds, stressing that data protection should be ruled out of the trade talks.

If the European Parliament agrees, that could be a big problem, because on the US side, there is an equally strong insistence that data protection must be included in any TAFTA/TTIP text. But the LIBE MEPs don't stop there; here are more potential bombshells:

MEPs call for the "immediate suspension" of the Safe Harbour privacy principles (voluntary data protection standards for non-EU companies transferring EU citizens' personal data to the US). These principles "do not provide adequate protection for EU citizens" say MEPs, who urge the US to propose new personal data transfer rules that meet EU data protection requirements.

The Terrorist Finance Tracking Programme (TFTP) deal should also be suspended until allegations that US authorities have access to EU citizens' bank data outside the agreement are clarified, say MEPs. The EU-US data protection framework agreement to be struck in spring 2014 must ensure proper judicial redress for EU citizens whose personal data are transferred to the US, they add.

Without the Safe Harbor program, it will be illegal under European law for companies like Google and Facebook to take EU citizens' personal data outside the EU, which would make it hard to run those services there. Presumably this threat is designed to encourage the US authorities to come up with something better than the current Safe Harbor system, which essentially offers no protection for the personal data of EU citizens when it is transferred to the US.

One interesting proposal concerns whistleblowers:

The resolution urges the European Commission to examine whether a future EU law establishing a "European whistleblower protection programme" should also include other fields of EU competence "with particular attention to the complexity of whistleblowing in the field of intelligence". EU member states are also asked to consider granting whistleblowers international protection f-rom prosecution.

But a big omission is the lack of any formal call to offer political asylum to Edward Snowden, something many people had hoped for. However, Euronews reports that the Rapporteur (subject expert) for this report, Claude Moraes, believes that offering asylum is not possible because of the way that political powers are apportioned between the European Uni-on and its member states:

"The European Uni-on does not have the power to grant asylum as the European Uni-on, so this is something for individual member states," he told euronews. "And the issue of asylum within this report therefore does not become a relevant issue for the European Uni-on."

Finally, the LIBE committee rapped a few national knuckles for complicity in the NSA's global surveillance activities:

The UK, France, Germany, Sweden, the Netherlands and Poland should clarify the allegations of mass surveillance -- including potential agreements between intelligence services and telecoms firms on access to and exchange of personal data and access to transatlantic cables -- and their compatibility with EU laws, it says.

Other EU countries, in particular those participating in the "9-eyes" (UK, Denmark, France and the Netherlands) and "14-eyes" arrangements (those countries plus Germany, Belgium, Italy, Spain and Sweden) are also urged to review their national laws and practices governing the activities of intelligence services, so as to ensure that they are subject to parliamentary and judicial oversight and public scrutiny and that they comply with fundamental rights obligations.

MEPs deem bilateral "anti-spying" arrangements concluded or under negotiation between some EU countries (the UK, France and Germany) and the US as "counterproductive and irrelevant, due to the need for a European approach to this problem".

It's worth emphasizing that all these demands are only recommendations at this stage: the final vote in the European Parliament will take place on 12 March, and could see amendments to any of them, as well as deletions and additions (for example, the EU Greens have said that they will try to get the European Parliament to offer asylum to Snowden then.) Nonetheless, the report sends a very strong signal that MEPs on the LIBE committee are extremely unhappy about the revelations of mass surveillance being conducted across Europe. What exactly that translates into as far as real-world actions are concerned, remains to be seen.

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com