Công bố chủ đề của Tuần lễ Truy cập Mở (OA) 2023: Cộng đồng vượt trên Thương mại hóa

2023 OA Week Theme Announcement: Community over Commercialization

Thursday, April 27, 2023 News

Theo: https://sparcopen.org/news/2023/2023-oa-week-theme-announcement-community-over-commercialization/

Bài được đưa lên Internet ngày: 27/04/2023

“Cộng đồng vượt trên Thương mại hóa” là chủ đề cho Tuần lễ Truy cập Mở Quốc tế năm nay (23-29/10/2023). Chủ đề này khuyến khích trao đổi thẳng thắn về các cách tiếp cận nào cho uyên thâm mở ưu tiên các lợi ích tốt nhất của công chúng và cộng đồng học thuật - và cách tiếp cận nào thì không khuyến khích.

Được 193 quốc gia thành viên phê chuẩn, Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO nhấn mạnh nhu cầu ưu tiên cộng đồng vượt trên thương mại hóa trong lời kêu gọi của nó để ngăn chặn “việc trích lợi nhuận không công bằng từ các hoạt động khoa học được nhà nước cấp vốn” và hỗ trợ cho “các mô hình xuất bản phi thương mại và các mô hình xuất bản cộng tác không có các khoản phí xử lý bài báo”. Bằng việc tập trung vào các lĩnh vực đó, chúng tôi có thể đạt được tầm nhìn gốc ban đầu được nêu khi truy cập mở đã được xác định trước hết là: “truyền thống lâu đời và công nghệ mới đã hội tụ để làm cho lợi ích công là có thể và chưa từng thấy”.

Khi lợi ích thương mại được ưu tiên hơn lợi ích của các cộng đồng mà nghiên cứu tìm cách phục vụ, nhiều vấn đề đang lo ngại phát sinh. Tuần lễ Truy cập Mở cung cấp cơ hội cho các cá nhân thảo luận các câu hỏi có liên quan nhất trong ngữ cảnh địa phương của họ. Chúng có thể bao gồm: Điều gì sẽ bị mất khi một số lượng nhỏ các tập đoàn kiểm soát sản xuất tri thức thay vì bản thân các nhà nghiên cứu? Đâu là chi phí của các mô hình kinh doanh cố thủ các mức lợi nhuận cực cao? Khi nào việc thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân bắt đầu làm xói mòn quyền tự do học thuật? Việc thương mại hóa mọi tác phẩm liệu có thể hỗ trợ cho lợi ích của công chúng? Các lựa chọn nào để sử dụng hạ tầng được cộng đồng kiểm soát đang tồn tại rồi mà có thể phục vụ tốt hơn cho các lợi ích của cộng đồng nghiên cứu và công chúng (ví dụ như các máy chủ preprint, các kho, và các nền tảng xuất bản mở)? Làm thế nào chúng ta có thể dịch chuyển mặc định hướng tới việc sử dụng các lựa chọn có tư duy cộng đồng này?

Được Ban Cố vấn của Tuần lễ Truy cập Mở lựa chọn, chủ đề năm nay cung cấp một cơ hội cùng nhau tham gia, hành động, và nâng cao nhận thức xung quanh tầm quan trọng của việc cộng đồng kiểm soát các hệ thống chia sẻ kiến thức. Tuần lễ Truy cập Mở 2023 sẽ được tổ chức từ 23-29/10/2023; tuy nhiên, bất kỳ ai cũng được khuyến khích tổ chức các cuộc thảo luận và hành động bất cứ khi nào phù hợp nhất trong năm và tùy chỉnh chủ đề và các hoạt động cho phù hợp bối cảnh địa phương của họ.

Để có thêm thông tin về Tuần lễ Truy cập Mở Quốc tế, xin tới openaccessweek.org. Thẻ hashtag chính thức trên twitter cho tuần lễ này là #OAWeek.

Các bản dịch công bố này sang các ngôn ngữ khác có thể thấy ở openaccessweek.org. Hình đồ họa cho chủ đề của Tuần lễ Truy cập Mở năm nay có ở openaccessweek.org.

“Community over Commercialization” is the theme for this year’s International Open Access Week (October 23-29). This theme encourages a candid conversation about which approaches to open scholarship prioritize the best interests of the public and the academic community—and which do not.

Adopted by its 193 Member States, the UNESCO Recommendation on Open Science highlights the need to prioritize community over commercialization in its calls for the prevention of “inequitable extraction of profit from publicly funded scientific activities” and support for “non-commercial publishing models and collaborative publishing models with no article processing charges.” By focusing on these areas, we can achieve the original vision outlined when open access was first defined: “an old tradition and a new technology have converged to make possible an unprecedented public good.”

When commercial interests are prioritized over those of the communities that research seeks to serve, many concerning issues arise. Open Access Week provides an opportunity for individuals to discuss questions that are most relevant in their local context. These might include: What is lost when a shrinking number of corporations control knowledge production rather than researchers themselves? What is the cost of business models that entrench extreme levels of profit? When does the collection and use of personal data begin to undermine academic freedom? Can commercialization ever work in support of the public interest? What options for using community-controlled infrastructure already exist that might better serve the interests of the research community and the public (such as preprint servers, repositories, and open publishing platforms)? How can we shift the default toward using these community-minded options?

Selected by the Open Access Week Advisory Committee, this year’s theme provides an opportunity to join together, take action, and raise awareness around the importance of community control of knowledge sharing systems. Open Access Week 2023 will be held from October 23rd through the 29th; however, anyone is encouraged to host discussions and take action whenever is most suitable during the year and to adapt the theme and activities to their local context.

For more information about International Open Access Week, please visit openaccessweek.org. The official twitter hashtag for the week is #OAWeek.

Translations of this announcement in other languages can be found at openaccessweek.org. Graphics for this year’s Open Access Week theme are available at openaccessweek.org.

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com