Xây dựng hàng hóa công cộng kỹ thuật số: Phản hồi từ Tuần lễ Nguồn Mở 2025 của Liên hiệp quốc

Building digital public goods: Reflections from UN Open Source Week 2025

July 8, 2025. Events; Katie Steen-James

Theo: https://opensource.org/blog/building-digital-public-goods-reflections-from-un-open-source-week-2025

Bài được đưa lên Internet ngày: 08/07/2025

Tuần lễ Nguồn Mở của Liên Hợp Quốc tại Thành phố New York đã quy tụ mọi người từ khắp nơi trên thế giới để thảo luận về tiềm năng của Nguồn Mở và cách thức tận dụng nguồn mở để xây dựng cơ sở hạ tầng và hàng hóa công cộng kỹ thuật số - DPG (Digital Public Goods) bền vững. Stefano Maffulli, Giám đốc Điều hành của Sáng kiến Nguồn Mở - OSI (Open Source Initiative), đã tham gia cùng các giám đốc hội đồng quản trị Tracy Hinds, Ruth Suehle và Sayeed Choudhury, cũng như các nhân viên Katie Steen-James (quản lý chính sách cấp cao tại Hoa Kỳ), Ariel Jolo (quản lý chương trình), và gần đây đã tham gia cùng thực tập sinh chính sách tại Hoa Kỳ Gabriel Toscano. Tuần lễ bao gồm các sự kiện bên lề tập trung vào tính mở (Openness) và AI và hai ngày trọn vẹn tại Liên Hợp Quốc dành riêng cho các Văn phòng Chương trình Nguồn mở - OSPO (Open Source Program Office) và Cơ sở hạ tầng Công cộng Kỹ thuật số.

Trong suốt tuần lễ, những người tham gia của Liên Hợp Quốc đã nêu rõ ý tưởng rằng "Ngôi sao Phương Bắc" của chúng ta nên là tích cực thu hút công chúng tham gia vào việc phát triển cơ sở hạ tầng và hàng hóa công cộng kỹ thuật số để đảm bảo chúng ta đáp ứng được nhu cầu của người dân. Nói một cách đơn giản, công nghệ nên làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn, với phúc lợi công cộng là trọng tâm của việc áp dụng. Guilherme Canela, Giám đốc Ban Chính sách và Chuyển đổi Số của UNESCO, đã đưa ra một quan điểm rõ ràng hơn về ý tưởng này trong một phiên thảo luận về AI và Nguồn Mở: "Có lẽ sự đổi mới thực sự là thực hiện những điều này mà không bỏ lại ai phía sau."

Hôm thứ Hai, Suehle đã hỗ trợ tổ chức cuộc thi Hackathon UN Tech Over thay mặt cho Quỹ Phần mềm Apache. Với chủ đề "Vượt qua cơn bão: Phân tích Không gian Địa lý Mở để Ứng phó Khẩn cấp Khí hậu lấy Trẻ em làm Trung tâm", ba thử thách này đã thúc đẩy những người tham gia nỗ lực đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) của Liên Hợp Quốc thông qua đổi mới Nguồn Mở.

Vào thứ Ba, OSI đã tham gia cùng các đối tác của chúng tôi tại Liên minh Hàng hóa Công cộng Kỹ thuật số - DPGA (Digital Public Goods Alliance) trong một sự kiện bên lề về chủ đề "Thúc đẩy Trí tuệ nhân tạo Nguồn Mở vì Lợi ích Công cộng". Trưởng nhóm Tiêu chuẩn DPG Amreen Taneja đã thảo luận về cách các hệ thống AI có thể đáp ứng các tiêu chí để trở thành một phần của Sổ đăng ký Hàng hóa Công cộng Kỹ thuật số và chính thức mở lời kêu gọi nộp bài dự thi về AI. Maffulli đã giải thích quy trình đồng sáng tạo cho Định nghĩa AI Nguồn mở (OSAID) và phác thảo các thành phần của phiên bản 1.0 của định nghĩa đó. Sau đó, những người tham gia đã tập hợp thành các nhóm nhỏ để thảo luận về các giải pháp chính sách nhằm khuyến khích việc tạo ra và sử dụng các hệ thống AI mở. Phiên họp nhấn mạnh sự cần thiết của các tiêu chuẩn và định nghĩa để tổ chức quản trị và sử dụng AI.

Vào thứ Tư, Choudhury đã tham gia một hội thảo có tiêu đề "Họ đã làm như thế nào: Cái nhìn đằng sau các Văn phòng Chương trình Nguồn Mở (OSPO) mới ra mắt", nơi ông chia sẻ câu chuyện về nguồn gốc của OSPO tại Carnegie Mellon. Ông đã đưa ra một cái nhìn sâu sắc hấp dẫn: nếu bạn hỏi một nhà nghiên cứu đại học, "Bạn có quan tâm đến phần mềm Nguồn Mở không?", họ có thể trả lời là không. Nhưng nếu bạn hỏi, "Bạn có quan tâm đến nghiên cứu, giáo dục và tác động xã hội không?", họ chắc chắn sẽ trả lời là có. Việc kết nối phần mềm Nguồn Mở trực tiếp thúc đẩy sứ mệnh cốt lõi của trường đại học là nghiên cứu, giáo dục và tác động xã hội đã được chứng minh là một lập luận quan trọng trong việc chứng minh giá trị của Nguồn Mở đối với các tổ chức học thuật.

OSI cũng rất hân hạnh được gặp gỡ Phó Tổng Thư ký kiêm Đặc phái viên về Công nghệ Kỹ thuật số và Mới nổi tại Liên Hợp Quốc, ông Amandeep Singh Gill, để chia sẻ những bài học kinh nghiệm từ việc phát triển Định nghĩa AI Nguồn mở (OSAID). Ông là người đứng đầu Văn phòng Công nghệ Kỹ thuật số và Mới nổi của Liên Hợp Quốc - ODET (UN Office for Digital and Emerging Technologies) và chịu trách nhiệm triển khai Hiệp ước Kỹ thuật số Toàn cầu - GDC (Global Digital Compact), bao gồm cả phần về quản trị AI. Trong cuộc họp, chúng tôi đã thảo luận về những lỗ hổng hiện có đối với các chiến lược quản trị dữ liệu đào tạo AI đủ linh hoạt để áp dụng trong bối cảnh địa phương và tôn trọng kiến thức bản địa, quyền riêng tư và bản quyền, cùng nhiều cân nhắc khác. Một số thách thức được thảo luận bao gồm dữ liệu đào tạo: sự thiếu hụt hoặc không đầy đủ các tiêu chuẩn công nghệ và khung pháp lý toàn cầu để xử lý quản trị dữ liệu. Cả OSI và Liên Hợp Quốc đều đang tìm hiểu khái niệm tài sản dữ liệu chung (Data Commons) để giải quyết những thách thức này.

Sáng thứ Sáu, ông Choudhury đã có bài phát biểu về Diễn đàn Mở về AI - OFAI (Open Forum for AI), bao gồm mối liên hệ của diễn đàn này với OSI và OSAID. Bài thuyết trình đề cập đến tầm quan trọng của tính mở như một nguyên tắc thiết kế cho cơ sở hạ tầng, bao gồm cả sự phát triển của AI. Đặc biệt, OFAI đã triệu tập các trường đại học và tổ chức phi lợi nhuận, giúp nâng cao tiếng nói và tác động của giới học thuật và các tổ chức xã hội dân sự.

Vào thứ Sáu, OSI đã tham dự cuộc họp của Liên minh AI, tại đó Roberto Di Cosmo, Giám đốc điều hành của Quỹ Di sản Phần mềm (Software Heritage Foundation), đã trình bày những thách thức trong việc xây dựng bộ dữ liệu đào tạo dựa trên mã. Ông đã đề cập đến việc theo dõi quyền sở hữu bản quyền mã nguồn, nhận dạng chính xác giấy phép và ghi nhận quyền tác giả, cũng như quản lý các yêu cầu từ chối và gỡ bỏ khó khăn như thế nào.

Tuần lễ Nguồn Mở của Liên Hợp Quốc năm nay đánh dấu lần thứ ba những người tham gia được triệu tập để thảo luận về sức mạnh của Nguồn mở. Xuyên suốt các phiên họp là cảm nhận rằng mọi người đều hiểu được lợi ích của “mở”. Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức trong việc triển khai các chính sách và dự án Nguồn Mở, đặc biệt là khi cần phải hợp tác với những cá nhân có thể chưa hiểu được lợi ích của Nguồn Mở. Đây chính là lúc sức mạnh của Liên Hợp Quốc trong việc tập hợp các chuyên gia từ khắp nơi trên thế giới trở nên vô cùng quan trọng. Thông qua Liên Hợp Quốc, người dân từ Kenya đến Tây Ban Nha đã chia sẻ những thách thức và thành công trong việc triển khai các dự án Nguồn mở như Hàng hóa Công cộng Kỹ thuật số.

Từ trái sang phải: Gabriel Toscano, Katie Steen-James, Stefano Maffulli, Amandeep Singh Gill và Moritz Fromageot.

Bắt đầu thảo luận tại discuss.opensource.org

The UN’s Open Source Week in New York City brought people together from around the world to discuss the promise of Open Source and how it can be leveraged to build sustainable digital public goods and infrastructure. Stefano Maffulli, Executive Director of the OSI, was joined by board directors Tracy Hinds, Ruth Suehle, and Sayeed Choudhury, as well as staff members Katie Steen-James (senior U.S. policy manager), Ariel Jolo (program manager), and recently joined U.S. policy intern Gabriel Toscano. The week included side events focused on openness and AI and two full days at the UN dedicated to Open Source Program Offices (OSPOs) and Digital Public Infrastructure. 

Articulated throughout the week among UN participants was the idea that our “North Star” should be actively engaging the public in the development of digital public goods and infrastructure to ensure we are meeting the needs of citizens. Put simply, technology should make lives better, with public well-being at the heart of adoption. Guilherme Canela, Director of UNESCO’s Division for Digital Inclusion and Policies and Digital Transformation, put an even finer point on this idea during a session on AI and Open Source: “Maybe the real innovation is doing these things with no one left behind.” 

On Monday, Suehle helped organize the UN Tech Over Hackathon on behalf of the Apache Software Foundation. With the theme “Ahead of the Storm: Open Geospatial Analytics for Children-Centric Climate Emergency Response,” the three challenges had participants working to accelerate progress on the UN Sustainable Development Goals (SDGs) through Open Source innovation.

On Tuesday, the OSI joined our partners at the Digital Public Goods Alliance (DPGA) for a side event on “Advancing Open Source AI for the Public Good.” DPG Standard Lead Amreen Taneja discussed how AI systems can meet the criteria to be part of the Digital Public Goods Registry and officially opened a call for AI submissions. Maffulli explained the co-creation process for the Open Source AI Definition (OSAID) and outlined the components of version 1.0 of the definition. Participants then gathered in small groups to discuss policy solutions to incentivize the creation and use of open AI systems. The session emphasized the need for standards and definitions to organize the governance of and use of AI. 

On Wednesday, Choudhury participated in a panel titled “How They Did It: A Look Behind Newly Launched OSPOs,” where he shared the OSPO origin story at Carnegie Mellon. He offered a compelling insight: if you ask a university researcher, “Do you care about Open Source software?” they might say no. But if you ask, “Do you care about research, education, and social impact?”, they’ll say yes, of course. Making the connection that Open Source software directly fosters the university’s core mission of research, education, and social impact proved to be a key argument in demonstrating the value of Open Source to academic institutions.

OSI also had the pleasure of meeting with the Under-Secretary-General and Special Envoy for Digital and Emerging Technologies at the UN, Amandeep Singh Gill, to share what we learned from developing the Open Source AI Definition (OSAID). He leads the UN Office for Digital and Emerging Technologies (ODET) and is responsible for implementing the Global Digital Compact, including the section on AI governance. In our meeting, we discussed the existing gaps for AI training data governance strategies that are flexible enough to apply in local contexts and respectful of indigenous knowledge, privacy, and copyright, among other considerations. Several challenges discussed included training data: the absence of or inadequate technological standards and global legal frameworks to handle data governance. Both the OSI and the UN are exploring the concept of data commons to tackle these challenges.

On Friday morning, Choudhury spoke about the Open Forum for AI (OFAI), including its connection with OSI and the OSAID. The presentation covered the importance of openness as a design principle for infrastructure, including the development of AI. In particular, OFAI has convened universities and non-profit organizations, which help raise the voice and impact of academia and civil society organizations.

On Friday, OSI participated in the AI Alliance meeting, where Roberto Di Cosmo, CEO of the Software Heritage Foundation, presented the challenges of building a training dataset based on code. He mentioned how difficult it is to track ownership of source code copyrights, correctly recognize licenses and attributions, and manage opt-out and take-down requests. 

This year’s UN Open Source Week marked the third time participants convened to talk about the power of Open Source. Echoing throughout the sessions was a sense that people understand the benefits of “open.” However,​​ challenges still exist in the implementation of Open Source policies and projects, especially when collaboration is required with individuals who may not understand the benefits of Open Source. This is where the UN’s power to convene experts from around the world is so important. Through the UN, people from Kenya to Spain shared challenges and successes in implementing Open Source projects as Digital Public Goods.

From left to right: Gabriel Toscano, Katie Steen-James, Stefano Maffulli, Amandeep Singh Gill, and Moritz Fromageot.

Start the discussion at discuss.opensource.org

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com