Wikileaks đưa ra 400.000 tài liệu không phổ biến về chiến tranh Iraq

Wikileaksouts 400,000 classified Iraq War docs

Quânđội Mỹ 'đã phớt lờ tra tấn'

USmilitary 'ignored torture'

By Cade Metz in SanFrancisco • Get more f-rom this author

Posted in Security, 23rdOctober 2010 05:29 GMT

Theo:http://www.theregister.co.uk/2010/10/23/wikileaks_releases_four_hundred_thousand_iraq_war_docs/

Bài được đưa lênInternet ngày: 23/10/2010

Lờingười dịch: Lần trước là hàng chục ngàn tài liệu cóliên quan tới cuộcchiến của Mỹ ở Afganistanbị lộ trên Wikileaks, còn lần này là 400.000 tài liệu cóliên quan tới cuộc chiến của Mỹ ở Iraq trong khoảngthời gian từ “01/01/2004 tới 31/12/2009 - dù các báo cáocho 2 tháng không được đưa vào trong vụ rò rỉ này”.

Wikileaks đã tung ragần 400.000 tài liệu không phổ biến của quân đội Mỹcó liên quan tới chiến tranh Iraq, thách thức những cảnhbáo từ chính phủ Mỹ rằng việc hé lộ các tài liệucó thể đặt những người sống vào rủi ro.

Được gắn tên “Nhậtký Chiến tranh Iraq” các tài liệu này đã được đưalên site whistleblower vào khoảng 21:00 GMT hôm thứ sáu, saukhi chúng đã được đưa ra cho một loạt các tổ chứcthông tin trên toàn cầu. Theo tờ The Gardian, các tài liệunày chỉ ra rằng các chỉ huy quân đội Mỹ đã phớt lờbằng chứng tra tấn của cảnh sát Iraq và các binh línhvà rằng hơn 15,000 dân thường đã chết trong những vụmà đã không được công bố.

Dù các quan chức Mỹđã nói rằng họ không giữ con số chính thức về nhữngcái chết của thường dân, thì những tài liệu bị ròrỉ cũng chỉ ra 66,081 dân thường đã chết trong tổng số109.000 người chết vì chiến tranh, theo The Gardian. Tàiliệu của Anh cũng nói rằng một đội máy bay trực thăngApache của Mỹ đã giết chết 2 kẻ nổi loạn ở mặtđất dù những người này đã cố đầu hàng và rằngđội này đã được phát quang để làm thế bởi một cốvấn pháp lý quân đội Mỹ.

Được tin tưởngrằng tài liệu này tới từ cùng một nguồn mà đã ròrỉ khoảng 92.000 tài liệu không phổ biến có liên quantới chiến tranh ở Afganistan cho Wikileaks vào đầu nămnay. Khoảng 7.700 tài liệu đã được đưa lên site này,gây ra sự chỉ trích gay gắt từ Lầu 5 góc, mà nói rằngsự rò rỉ có thể gây nguy hiểm cho người dân Afghan màđã cộng tác với quân đội Mỹ.

Wikileakshas released nearly 400,000 classified US military documentsinvolving the Iraq War, defying warnings f-rom the US government thatdisclosing the documents would put lives at risk.

Dubbed"the Irag War Logs." the documents were postedto the whistleblower site at around 21:00 GMT on Friday, afterthey were released to various news organizations across the globe.According to the TheGuardian, thedocuments show that US commanders ignored evidence of torture byIraqi police and soldiers and that more than 15,000 civilians died inincidents that weren't previously reported.

ThoughUS officials have said that they kept no official record of civiliandeaths, the leaked documents also show that 66,081 civilian diedamong a total of 109,000 war fatalities, according to TheGuardian. The UK paperalso reports that a US Apache helicopter crew killedtwo insurgents on the ground although the men tried to surrenderand that the crew was cleared to do so by a US military legaladvisor.

It'sbelieved that the document came f-rom the same source that leakedroughly 92,000 classified documents involving the Afghan war toWikileaks earlier this year, About 77,00 of tose were posted to thesite, drawing strong criticism f-rom the Pentagon, which said that theleak would endanger Afghan civilians who cooperated with the USmilitary.

Bộ trưởng ngoạigiao Hillary Clinton đã từ chối bình luận về sự rò rỉđặc biệt này hôm nay. Nhưng bà nói chính phủ “nên lênán theo những điều khoản rõ ràng nhất việc để lộbất kỳ thông tin nào của các cá nhân và tổ chức màđã đặt những mạng sống của các nhân viên dịch vụvà người dân là đối tác của họ vào rủi ro”.

Thư ký báo chí củaBộ Quốc phòng Geof Morrell còn trực tiếp hơn. “Chúngtôi lấy làm tiếc Wikileaks vì việc đưa các cá nhân viphạm pháp luật, làm lộ các tài liệu không phổ biếnvà sau đó chia sẻ những thông tin bí mật đó với thếgiới, bao gồm cả những kẻ thù của chúng tôi”, ôngnói trong một tuyên bố.

“Chúng tôi biết cáctổ chức khủng bố đã phân tích các tài liệu bị ròrỉ của Afghan về các thông tin để sử dụng chống lạichúng tôi, và sự rò rỉ này về Iraq là gấp hơn 4 lầnvề số lượng. Bằng việc để lộ những thông tin nhạycảm như vậy, Wikileaks tiếp tục đặt rủi ro lên nhữngmạng sống của các quân nhân của chúng tôi, các đốitác liên minh của họ và những người Iraq và Afghan đanglàm việc với chúng tôi. Lý do trách nhiệm duy nhất củahành động đối với Wikileaks như điểm này là để trảvề những tư liệu bị ăn cắp và xóa chúng khỏi websitecủa họ càng sớm càng tốt”.

Báo cáo về 391.832hành động đáng kể của quân đội Mỹ đã bị đưa lênWikileaks ghi lại cuộc chiến từ 01/01/2004 tới 31/12/2009 -dù các báo cáo cho 2 tháng không được đưa vào trong vụrò rỉ này.

Bạn có thể đọcnhiều hơn từ Al Jazeera ởđây và trên The New York Time ởđây.

USSecretary of State Hillary Clinton declined to comment on today'sleak specifically. But she said the government "should condemnin the most clear terms the disclosure of any information byindividuals and or organizations which puts the lives of UnitedStates and its partners' service members and civilians at risk."

Defensedepartment press secretary Geoff Morrell was more direct. "Wedeplore WikiLeaks for inducing individuals to break the law, leakclassified documents and then cavalierly share that secretinformation with the world, including our enemies," he said in astatement.

"Weknow terrorist organizations have been mining the leaked Afghandocuments for information to use against us, and this Iraq leak ismore than four times as large. By disclosing such sensitiveinformation, WikiLeaks continues to put at risk the lives of ourtroops, their coalition partners and those Iraqis and Afghans workingwith us. The only responsible course of action for WikiLeaks at thispoint is to return the stolen material and expunge it f-rom their Websites as soon as possible."

The391,832 US Army Sigacts (Significant Actions) reports outed byWikileaks document the war f-rom January 1, 2004 to December 31, 2009– though reports for two months are not included in the leak.You can read more f-rom AlJazeera hereand The New York Timeshere.®

Dịch tài liệu: LêTrung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com