Chào mừng
Chào mừng tới chương trình học tập điện tử trên Cổng Dữ liệu châu Âu. Chương trình này đã được thiết kế để xúc tác cho bạn phát hiện dữ liệu mở là gì và nó đang thay đổi cuộc sống của mỗi người trên trái đất như thế nào.
Hãy trượt xuống dưới để tới từng bài
Bài 1 - Dữ liệu mở là gì?
Dữ liệu mở là dữ liệu mà bất kỳ ai cũng có thể truy cập, sử dụng và chia sẻ. Các chính phủ, doanh nghiệp và cá nhân có thể sử dụng dữ liệu mở để mang lại những lợi ích xã hội, kinh tế và môi trường.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau:
Bài 2 - Mở khóa giá trị từ dữ liệu mở
Dữ liệu mở có tiềm năng giúp tăng trưởng kinh tế, biến đổi xã hội và bảo vệ môi trường.
Trong bài này, chúng ta khai thác cách để các chính phủ, doanh nghiệp và cá nhân đang sử dụng dữ liệu mở để tạo ra giá trị mới.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác:
- Đổi mới sáng tạo và tăng trưởng trong các doanh nghiệp
- Các cơ hội cho các chính phủ
- Tác động lên xã hội và chính sách công
- Các lợi ích về văn hóa và môi trường.
Bài 3 - Dữ liệu Mở: tác nhân thay đổi
Hầu hết các sáng kiến thành công về dữ liệu mở chia sẻ các đặc tính tương tự nhau. Hiểu được các tiếp cận thành công có thể giúp mở khóa giá trị của dữ liệu mở.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau:
• Dữ liệu mở như là tác nhân thay đổi
• Lãnh đạo và sự cam kết
• Cung và cầu
• Thay đổi văn hóa vì các thị trường mới
Bài 4 - Vì sao chúng ta cần cấp phép?
Để dữ liệu là mở, nó nên là truy cập được (điều này thường ngụ ý được xuất bản trên trực tuyến) và được cấp phép cho bất kỳ ai truy cập, sử dụng và chia sẻ.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau:
- Vì sao dữ liệu mở cần được cấp phép
- Các giấy phép mở khóa giá trị của dữ liệu mở như thế nào
- Dạng giấy phép nào phù hợp với dữ liệu mở
- Đưa việc cấp phép của dữ liệu mở vào vụ thầu, mua sắm và vòng đời hợp đồng như thế nào
Bài 5 - Điều gì tạo nên dữ liệu mở chất lượng?
Đánh giá dữ liệu mở hữu dụng như thế nào không thể được làm nhanh.
Có một số tiêu chuẩn và dấu chất lượng dựa vào cộng đồng có thể giúp bạn đánh giá dữ liệu hữu dụng như thế nào.
Trong bài này chúng ta khai thác những điều sau:
- Điều gì tạo lên dữ liệu hữu dụng
- Các tiêu chuẩn giúp gia tăng khả năng sử dụng dữ liệu như thế nào
- Đánh dấu chất lượng
Bài 6 - Đo đếm thành công cho dữ liệu mở
Các sáng kiến dữ liệu mở thành công làm nhiều hơn so với đơn giản đặt dữ liệu lên Web. Các tổ chức có hiểu biết nhất về dữ liệu cũng đặt ra tại chỗ các khung công việc và các chính sách để hỗ trợ và ưu đãi cho đổi mới sáng tạo. Các cộng đồng dữ liệu mở cần được xây dựng và các câu chuyện thành công được truyền đạt. Cùng nhau, chúng sẽ giúp nhiều người hơn hiểu những lợi ích của dữ liệu mở.
Trong bài này chúng ta khai thác những điều sau:
- Đo đếm thành công
- Tập trung vào nhu cầu
- Duy trì theo dõi
Bài 7 - Vì sao chúng ta nên quan tâm về tính bền vững?
Dữ liệu mở phải là thích hợp, cập nhật và truy cập được để trở thành hữu dùng.
Chương trình dữ liệu mở bền vững là chương trình thường xuyên liên tục phát hành dữ liệu với chất lượng và số lượng ít nhất y hệt hoặc được cải thiện.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau:
- Làm thế nào để tính bền vững trở nên có ý nghĩa
- Vì sao tính bền vững là quan trọng đối với bạn
- Tìm gì trong các tập hợp dữ liệu mở bền vững
Bài 8 - Làm quen nắm bắt các nền tảng
Nền tảng là mẩu phần mềm chính trên đó các mẩu phần mềm nhỏ hơn và nội dung có thể chạy được. Đối với dữ liệu mở, nền tảng lớn nhất là Web. Tuy nhiên, nhiều phần mềm được xây dựng theo các mục đích khác nhau có thể giúp bạn xuất bản dữ liệu mở, hoặc cung cấp các công cụ tương tác để giúp bạn khai thác nó.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau:
- Nhận biết các nền tảng dữ liệu mở
- Hiểu vì sao các nền tảng là quan trọng đối với những người sử dụng
- Đánh giá các lựa chọn nền tảng chính
- Sử dụng các nền tảng để khai thác dữ liệu
Bài 9 - Chọn định dạng đúng cho dữ liệu mở
‘Định dạng’ của tập hợp dữ liệu mở tham chiếu tới cách thức ở đó dữ liệu có cấu trúc và được làm cho sẵn sàng cho người và máy.
Việc chọn đúng định dạng giúp đảm bảo dữ liệu đó có thể được quản lý và sử dụng lại đơn giản. Để tối đa hóa sử dụng lại dữ liệu, có thể cần thiết đối với nhà xuất bản sử dụng một số định dạng và cấu trúc sẵn sàng xuyên khắp các nền tảng khác nhau để đáp ứng các nhu cầu của những người sử dụng.
Trong bài này chúng ta khai thác những điều sau:
- Vì sao các định dạng quan trọng đối với dữ liệu mở
- Chọn cấu trúc đúng
- Truy cập các định dạng dữ liệu mở khác nhau
- Duy trì nó đơn giản với CSV
Bài 10 - Dữ liệu của tôi hữu dụng thế nào?
Việc đánh giá dữ liệu mở hữu dụng như thế nào có thể biến động phụ thuộc vào lĩnh vực và nội dung. Để hỗ trợ cho quy trình này, có một số hướng dẫn thực hành tốt nhất các nhà xuất bản và những người sử dụng có thể đi theo.
Trong bài này chúng ta xem xét 5 Sao của dữ liệu mở liên kết và khám phá cách điều này có thể được sử dụng để đo đếm tính khả dụng về mặt kỹ thuật của dữ liệu.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau đây:
- 5 Sao của dữ liệu mở liên kết là gì
- 3 sao đầu tiên
- Làm thế nào để nhận thức được các ngôi sao trong dữ liệu
Bài 11 - Làm sạch dữ liệu của bạn như thế nào
Một trong những thách thức lớn nhất khi làm việc với bất kỳ dữ liệu nào là làm việc với các lỗi. Thường thì ngay cả các nhà xuất bản dữ liệu cũng không nhìn ra các lỗi vì dữ liệu đó có thể thay đổi qua nhiều năm tháng. Trong các trường hợp khác, như đánh máy sai hoặc viết tắt sai.
Khi làm việc với bất kỳ dữ liệu nào, là quan trọng phải biết tìm ra các lỗi và sửa chúng cho đúng như thế nào để làm cho dữ liệu đó hữu dụng hơn.
Trong bài này chúng ta khai thác những điều sau:
- Các lỗi dữ liệu phổ biến
- Các công cụ làm sạch dữ liệu hữu dụng
- Các lý do để làm sạch dữ liệu
Bài 12 - Tìm kiếm dữ liệu ẩn trên Web
‘Dữ liệu mở’ không chỉ ngụ ý các tập hợp dữ liệu sẵn sàng để tải về. Dữ liệu mở tải về được chỉ đại diện cho phần nhỏ các dữ liệu sẵn sàng trên Web.
Đa số dữ liệu sẵn sàng trên Web là ẩn khỏi mắt người. Tuy nhiên, các máy có thể tìm thấy và đọc được các dữ liệu đó.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau:
- Định vị dữ liệu ẩn như thế nào
- Những lợi ích của dữ liệu ẩn có thể cung cấp là gì
- Làm thế nào để có được dữ liệu ẩn
Bài 13 - Liên kết lên web dữ liệu
Web hiện hành được thiết lập cấu hình như là loạt các trang hoặc ‘các tài liệu’. Trong khi các tài liệu đó được thiết kế trên các nguồn dữ liệu giàu có, họ ngụy trang nó bên dưới các trang được thiết kế để con người xem được. Trong bài này, chúng ta khai thác những gì có thể xảy ra nếu tất cả các trang hoặc các tài liệu đã được/bị loại bỏ khỏi Web.
Hãy tưởng tượng bạn chỉ có dữ liệu thô, tất cả là mở, tất cả sử dụng được và tất cả được liên kết với nhau trong mạng hoặc ‘web’ của dữ liệu.
Bài này cũng giới thiệu web của dữ liệu liên kết mở và xem xét 5 Sao của dữ liệu mở liên kết cung cấp lộ trình để đạt được tầm nhìn này như thế nào.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau đây:
- Web của dữ liệu là gì?
- Các mã nhận diện web được sử dụng như thế nào
- Web của các dữ liệu liên kết mở trông giống cái gì
Bài 14 - Biện hộ cho dữ liệu mở
Việc mở dữ liệu ra có thể là có giá trị cho bất kỳ tổ chức nào. Dù để dẫn dắt đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp, phát triển bức tranh rõ ràng hơn các hoạt động hay cải tiến các sản phẩm và dịch vụ, số lượng ngày một gia tăng các tổ chức khu vực nhà nước và tư nhân hiện giờ hưởng lợi từ việc xuất bản và sử dụng dữ liệu mở.
Tuy nhiên, việc mở dữ liệu ra đòi hỏi sự thay đổi văn hóa của tổ chức. Hầu hết các tổ chức được thiết lập để bảo vệ các tài nguyên dữ liệu của họ, thậm chí khi những lợi ích của tính mở vượt hơn cả các chi phí. Chìa khóa để vượt qua được sự kháng cự này là rõ ràng: truyền thông hiệu quả về những lợi ích mà dữ liệu mở có thể mang lại.
Bài này sẽ chuẩn bị cho bạn để đưa ra con đường căn chỉnh được cho dữ liệu mở nhấn mạnh giá rị và giải quyết các rủi ro.
Trong bài này chúng ta khai phá cách để:
- Xây dựng con đường tuyệt vời
- Xác định các khán thính phòng khác nhau cho con đường của bạn
- Căn chỉnh con đường của bạn cho các khán thính phòng khác nhau
Bài 15 - Quản lý thay đổi trong dữ liệu mở
Quản lý thay đổi là quy trình giới thiệu sự chuyển đổi, thay đổi hoặc phát triển về dài hạn trong tổ chức.
Quản lý thay đổi là đặc biệt quan trọng khi làm việc với những thay đổi lớn, như các thay đổi văn hóa cần thiết để thành công với dữ liệu mở.
Trong bài này, chúng ta khai phá vì sao là quan trọng đối với các tổ chức để quản lý thay đổi và các yếu tố chính giúp xây dựng quy trình quản lý thay đổi thành công.
- Quản lý thay đổi là gì?
- Vì sao quản lý thay đổi quan trọng trong các sáng kiến dữ liệu mở?
- Vì sao quản lý thay đổi là cần thiết?
- Các yếu tố chính của quản lý thay đổi là gì?
Bài 16 - Đạt được tác động với dữ liệu mở
Mục tiêu của bất kỳ dự án hay sáng kiến dữ liệu mở nào cũng là để có vài dạng tác động, dù nó là minh bạch về chính trị và trách nhiệm giải trình, lợi ích xã hội hay tăng trưởng kinh tế. Việc tạo lập, tìm kiếm và quảng bá các ví dụ của dữ liệu mở đang được sử dụng để cải thiện cuộc sống hàng ngày của chúng ta là một trong những khía cạnh thách thức nhất của việc dẫn dắt một dự án, chương trình hay sáng kiến dữ liệu mở.
Trong bài này chúng ta sẽ khai phá:
- Vì sao việc đạt được tác động là quan trọng?
- Chúng ta có thể đạt được tác động như thế nào?
- Chúng ta đo đếm tác động chúng ta đạt được như thế nào?
- Việc vượt qua các rào cản để đạt được tác động
Học thêm
Chúng tôi hy vọng bạn đã thích khóa học học điện tử (eLearning) của chúng tôi. Cổng Dữ liệu châu Âu cũng tổ chức các khóa huấn luyện về dữ liệu mở. Nếu bạn có quan tâm tham dự các khóa tập huấn của chúng tôi và phát triển tri thức của bạn xa hơn, hãy quay lại phần học tập của cổng này và nhấn vào ‘workshop’.
Blogger: Lê Trung Nghĩa