Phá khoá cho đám mây

May 28th 2009

F-rom The Economistprint edition

Open-source software haswon the argument. Now a new threat to openness looms

Theo:http://www.economist.com/displaystory.cfm?story_id=13740181

Bài được đưa lênInternet ngày: 28/05/2009

Lờingười dịch: Trên blog này đã từng đăng bài viết,trong đó nói về một vài yếu tố khó khăn khi chuyểnsang sử dụng các dịch vụ của máy tính đám mây, đólà khả năng về dung lượng chuyển đổi, khả năngkhông bị khoá trói vào chỉ một nền tảng máy tính đámmây, thiếu tiêu chuẩn để chuyển từ đám mây này sangđám mây khác do công nghệ mới ở bước chập chững banđầu và lo ngại của người sử dụng về mất sự kiểmsoát với những dữ liệu của mình. Bài viết này đềcập tới một số vấn đề này, nhất là về mối longại bị khoá trói vào một đám mây cụ thể nào đó màkhông có cách để thoát ra được. Xem thêm: Aisẽ xây dựng đám mây nguồn mở?

“Đầu tiên họ phớtlờ bạn, rồi họ cười vào bạn, rồi họ đấu tranhvới bạn, rồi bạn chiến thắng”. Mahatma Gandhi có lẽkhông bao giờ nói những câu này, bất chấp những lờinói ngược lại, mà chúng mô tả một cách tuyệt vời sựtiến bộ của phần mềm nguồn mở trong khoảng 15 nămqua. Những phần mềm như vậy, phương pháp nằm bên trongđối với nó được tạo ra bởi những người tìnhnguyện và được phát tán trực tuyến tự do, ban đầuđã bị phớt lờ như thứ trò chơi của những người cósở thích riêng lập dị. Những hãng phần mềm lớn đãcười nhạo ý tưởng việc bất kỳ ai có thể đặt sựtin tưởng của họ vào các phần mềm tự do được viếtbởi tập thể bí ẩn trực tuyến. Liệu nó có an ninh haykhông? Bạn sẽ gọi cho ai nếu nó có vấn đề?

Khi đó, việc bánphần mềm cho các công ty lớn đã từng có lúc giống nhưmua bán ma tuý, vì một khi một hãng đã cài đặt mộtmẩu phần mềm, thì hãng đã phải trả một dòng các chiphí giấy phép về nâng cấp, các bản vá an ninh và hỗtrợ kỹ thuật. Việc chuyển sang một sản phẩm của đốithủ cạnh tranh đã là khó khăn và đắt giá. Nhưng vớiphần mềm nguồn mở thì đã có ít hơn nhiều sự khoátrói. Không có phí giấy phép, và các định dạng tệp vàcấu trúc dữ liệu là mở. Phần mềm nguồn mở đãgiành được nền móng trong giai đoạn vỡ bong bóng dotcomvà ngay cả sau đó nữa, như một cách để cắt giảm chiphí.

Microsoft, công ty phầnmềm lớn nhất thế giới, đã đi từ chỗ cười vào ýtưởng để đấu tranh với nó, đưa ra cảnh báo rằng cóthể có những rủi ro pháp lý có liên quan tới việc sửdụng phần mềm nguồn mở và còn gọi nó là một thứ“ung thư” mà thứ ung thư này đã đe doạ làm hại tớinền công nghiệp này. Vâng sự phổ biến của các chươngtrình nguồn mở như hệ điều hành Linux đã tiếp tụcgia tăng. Thực tế là Google, người khổng lồ mới củanền công nghiệp này, ngồi trên một nền tảng của cácmã nguồn mở đã đốt cháy cái ý tưởng rằng nó đãkhông mạnh mẽ hoặc đủ tin cậy được cho việc sửdụng với trách nhiệm nặng nề. Các gã khổng lồ củangành công nghiệp này từng người một đã ôm lấy nguồnmở. Ngay cả Microsoft cũng thừa nhận rằng việc lôi cuốnvề sự tinh thông của những người sử dụng Internet đểxem xét kỹ lưỡng và cải thiện các phần mềm có nhữnggiá trị của nó, ít nhất là trong một số trường hợp.

“FIRSTthey ignore you, then they laugh at you, then they fight you, thenyou win.” Mahatma Gandhi probably never said these words, despiteclaims to the contrary, but they perfectly describe the progress ofopen-source software over the past 15 years or so. Such software, theunderlying recipe for which is cre-ated by volunteers and distributedfree online, was initially dismissed as the plaything of nerdyhobbyists. Big software firms derided the idea that anyone would puttheir trust in free software written by mysterious onlinecollectives. Was it really secure? Whom would you call if it wentwrong?

Atthe time, selling software to large companies was sometimes likenedto drug dealing, because once a firm installed a piece of software,it had to pay a stream of licence fees for upgrades, security patchesand technical support. Switching to a rival product was difficult andexpensive. But with open-source software there was much less of alock-in. There are no licence fees, and the file formats and datastructures are open. Open-source software gained ground during thedotcom boom and even more so afterwards, as a way to cut costs.

Microsoft,the world’s biggest software company, went f-rom laughing at theidea to fighting it, giving warning that there might be legal risksassociated with using open-source software and even calling it a“cancer” that threatened to harm the industry. Yet the popularityof open-source programs such as the Linux operating system continuedto grow. The fact that Google, the industry’s new giant, sits on afoundation of open-source code buried the idea that it was notpowerful or reliable enough for heavy-duty use. One by one theindustry’s giants embraced open source. Even Microsoft admits thatdrawing on the expertise of internet users to scrutinise and improvesoftware has its merits, at least in some cases.

Lý lẽ này đã chiếnthắng. Bây giờ thường được chấp nhận rằng tươnglai sẽ liên quan tới một sự pha trộn của cả phần mềmsở hữu độc quyền lẫn nguồn mở. Các công ty phầnmềm truyền thống đã mở ra một số các sản phẩm củahọ, và nhiều công ty nguồn mở đã áp dụng một môhình lai ghép trong đó họ biếu tặng một phiên bản cơsở của sản phẩm và kiếm tiền bằng việc bán cácphần bổ sung sở hữu độc quyền (xem bài viết theođường liên kết bên dưới). Sự gia tăng các phần mềmdựa trên các theo tiêu chuẩn mở, dựa vào Internet cónghĩa là những lo lắng về sự khoá trói sẽ trở nên ítnhiều là một vấn đề.

Mâytre bức tranh

Nhưng bây giờ có sựnguy hiểm về một dạng mới của sự khoá trói. “Máytính đám mây” - sự phân phối các dịch vụ máy tínhtừ những kho khổng lồ các máy tính được chia sẻ –cho phép các công ty và cá nhân cắt giảm chi phí bằngviệc đưa sự quản lý việc chạy các thư điện tử,các cơ sở dữ liệu khách hàng hạơc các phần mềm kếtoán của họ cho ai đó khác, và sau đó truy cập nó quaInternet. Có nhiều ưu điểm đối với tiếp cận này chocác các khách hàng (giá thành thấp hơn, ít phức tạphơn) và các nhà cung cấp dịch vụ (kinh tế theo phạmvi). Nhưng các khách hàng gặp rủi ro về việc đánh mấtsự kiểm soát một lần nữa, đặc biệt với các dữliệu của họ, khi họ chuyển đổi sang đám mây.

Việc chuyển từ mộtnhà cung cấp dịch vụ này sang nhà cung cấp dịch vụkhác có thể còn khó hơn cả so với việc chuyển đổigiữa các gói phần mềm xưa kia. Để nếm thử trướcvấn đề này, hãy thử chuyển hồ sơ tiểu sử của bạntrên MySpace sang Facebook mà không có sự gõ lại mọi thứbằng tay xem sao.

Câu trả lời rõ rànglà để thiết lập những tiêu chuẩn đồng thuận choviệc chuyển dữ liệu giữa các đám mây. Một nỗ lựccủa ngành công nghiệp cho hiệu ứng này đã được khởiđộng vào tháng 03. Nhưng máy tính đám mây vẫn còn trongtrứng nước của nó, và việc thiết lập các tiêu chuẩnquá sớm có thể làm hại tới sự đổi mới sáng tạo.Vì thế những người mua các dịch vụ máy tính đám mâyphải tính tới những nguy hiểm của sự khoá trói, vàlàm lợi cho những nhà cung cấp dịch vụ nào mà cho phéphọ chuyển các dữ liệu vào và ra khỏi các hệ thốngcủa họ mà không có quá nhiều rắc rối phức tạp. Điềunày sẽ thúc đẩy các nhà cung cấp hoàn thiện về tínhmở từ thủa ban đầu – và đảm bảo rằng các bài họctừ thành công của phần mềm nguồn mở không bị mấttrong các đám mây.

Theargument has been won. It is now generally accepted that the futurewill involve a blend of both proprietary and open-source software.Traditional software companies have opened up some of their products,and many open-source companies have adopted a hybrid model in whichthey give away a basic version of their product and make money byselling proprietary add-ons (see article).The rise of software based on open, internet-based standards meansworries about lock-in have become much less of a problem.

Clouding the picture

Butnow there is the danger of a new form of lock-in. “Cloudcomputing”—the delivery of computer services f-rom vast warehousesof shared machines—enables companies and individuals to cut costsby handing over the running of their e-mail, customer databases oraccounting software to someone else, and then accessing it over theinternet. There are many advantages to this approach for bothcustomers (lower cost, less complexity) and service providers(economies of scale). But customers risk losing control once again,in particular over their data, as they migrate into the cloud. Movingf-rom one service provider to another could be even more difficultthan switching between software packages in the old days. For aforetaste of this problem, try moving your MySpace profile toFacebook without manually retyping everything.

Theobvious answer is to establish agreed standards for moving databetween clouds. An industry effort to this effect kicked off inMarch. But cloud computing is still in its infancy, and settingstandards too early could hamper innovation. So buyers ofcloud-computing services must take account of the dangers of lock-in,and favour service providers who allow them to move data in and outof their systems without too much hassle. This will push providers tocompete on openness f-rom the outset—and ensure that the lessonsf-rom the success of open-source software are not lost in the clouds.

Dịch tài liệu: LêTrung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com