Brazil tiên phong về các sáng kiến nguồn mở

Posted 15 Aug 2012 byFabio Muller

Theo:http://opensource.com/government/12/8/brazil-forefront-open-source-initiatives

Bài được đưa lênInternet ngày: 15/08/2012

Ảnh củaopensource.com

Imageby opensource.com

Lờingười dịch: Một bài phân tích hay của tác giả về vịthế dẫn đầu thế giới trong các sáng kiến về nguồnmở của Brazil. Rất nhiều đoạn nội dung trong bài rấtđáng để những người lãnh đạo của Việt Nam đọc vàsuy ngẫm. Đây là đoạn kết:“Ngay từ đầu, nguồn mở từng được xem chỉ như mộtlựa chọn thay thế cho một mô hình trả tiền, nhưng vớisự tiến bộ và chín muồi của nó, thì nguồnmở là một môi trường mới được chứng minh cho sựtăng trưởng. Trong số nhữngnước của nhóm BRICS- các quốc gia đang phát triểnhoặc mới được công nghiệp hóa như Brazil - thì nguồnmở là một điều tất yếu bắt buộc vì các chính phủđó đơn giản không thể kham được giá của mô hình cấpphép. Ngày nay, Brazil có mộtcộng đồng nguồn mở mạnh cho phép chúng ta đứng ởtiền tuyến của những sáng kiến nguồn mở và nó phụthuộc vào chúng ta tiếp tục hỗ trợ cho các ứng viên,những người hiểu tầm quan trọng của nguồn mở”.

Kể từ khi đảng laođộng thắng cuộc bầu cử Tổng thống Brazil vào năm2003, một phong trào nguồn mở đã tiếp tục phát triểntrong các môi trường chính phủ và công dân. Bây giờ,đất nước này dường như là ở chiến tuyến của cácsáng kiến nguồn mở, không phải là tin đối với hầuhết bên trong cộng đồng mà, bất chấp những sự khôngchắc chắn ban đầu, được thấy phong trào phát triểnmỗi năm. Đảng lao động không nghi ngờ gì đã đánh tínhiệu rằng nguồn mở sẽ được đưa vào đỉnh củachương trình nghị sự của chính phủ.

Trước khi thắng bầucử tổng thống, một số bang được đảng này điềuhành đã tiến hành những nỗ lực để triển khai cácsáng kiến nguồn mở, nhưng vì những hạn chế về trithức, các sức ép kinh tế và những thái độ phổ biếnthịnh hành, những sáng kiến đó đã không được đánhgiá như chúng đáng được. Mạng ATM nguồn mở đầu tiênđược triển khai tại Rio Grande do Sul, bang cực nam củaBrazil, đã không được tin cậy như nó đáng được. Thậmchí Diễn đàn Quốc tế Phần mềm Tự do (ForumInternacional Software Livre), bây giờ là năm thứ 13 củanó với sự thừa nhận rộng khắp thế giới như một sựkiện dòng chính thống, đã bắt đầu cất cánh. Mà ngàynay, do vài yếu tố - sự áp dụng rộng rãi hơn và tincậy vào PMNM, sức ép cắt giảm chi phí do khủng hoảngkinh tế hiện hành, một cơ sở người sử dụng thườngxuyên và được hình thành tốt, và mối quan tâm với sựtham gia số - sân khấu nguồn mở của Brazil đã thay đổi,và những sáng kiến bổ sung đang bắt đầu được đưara và vào với thực tế. Và một số trường hợp làđáng nhắc tới, khi mà chúng có thể được những ngườikhác nhân bản.

Sincethe workers’ party won the Brazilian Presidential election in 2003,an open source movement has continued to grow in government andpublic spheres. Now, the country appears to be at the forefront ofopen source initiatives, which isn’t news to most inside thecommunity that, despite initial uncertainties, saw the movementgrowing each year. The workers’ party has without a doubt signaledthat open source should be included at the top of the government'sagenda.

Beforethis presidential win, some states governed by the party were alreadymaking efforts to implement open source initiatives, but due toknowledge limitations, economic pressures, and prevailing attitudes,these initiatives were not as valued as they deserved to be. Thefirst open source ATM network implemented in Rio Grande do Sul,Brazil's southernmost state, was not credited as it should had been.Even ForumInternacional Software Livre, now in its 13th year withworld-wide recognition as a mainstream event, was starting to takeoff. But today, due to several factors—wider adoption of and trustin open source software, pressure to cut expenses due to the currenteconomic crisis, a well-formed and regular user base, and concernwith digital inclusion—the open source scene in Brazil has changed,and additional initiatives are starting to get off the shelves andinto practice. And some cases are worth mentioning, as they could bereplicated by others. 

Mộtbài học phải được học là không có sự hỗ trợ củachính phủ, những sáng kiến đó có khả năng không xảyra được; thị trường có lẽ không cho phép những sángkiến như vậy thành công khi mà chúng về mặt nguyên tắckhông phải là vấn đề của sự cạnh tranh mà là vấnđề của “chia chiếc bánh”. Trong những trường hợpnhư vậy, nguồn mở là vị khách không được mời tớidự tiệc - vì những câu chuyện thần thoại rằng nguồnmở không sinh lợi nhuận và thấp kém.

Mộtsáng kiến trong chính phủ Brazil trong một cổngphần mềm mở được Bộ Kế hoạch,Ngân sách và Quản lý duy trì. Được tạo ra trong năm2007, cổng này đưa ra các chương trình phần mềm nguồnmở được các cơ quan chính phủ phát triển và tổ chứccác cộng đồng sao cho các công dân, các công ty và cáccơ quan nhà nước có thể có sự truy cập được tớimột loạt vô số các phần mềm. Mọi điều trên cổngđược sản xuất và được làm cho sẵn sàng theo cáctiêu chuẩn được chỉ thị chuẩn mực (N.1) qui định,một tài liệu pháp lý dựa nhiều vào các qui định củaQuỹ Phần mềm Tự do (FSF),và mô hình cấp phép tự do được tạo ra đặc biệt chocổng; dù tất cả các mô hình giấy phép của FSF cấm sửdụng các công cụ, các thư viện, phần mềm hoặc cácthành phần sở hữu độc quyền. Mục tiêu từng là đểgiữ cho phần mềm tự do theo tinh thần của triết họccủa FSF.

Cổngđó bây giờ có 59 chương trình phần mềm sẵn sàng vàdanh sách tiếp tục gia tăng. Mỗi phần mềm có cộng đồngnhững người sử dụng của riêng nó và là tự do đểtham gia trong bất kỳ cộng đồng nào, và tất cả cùngthể hiện một sự đa dạng lớn các sử dụng từ giáodục cho tới ngân hàng. Giáo dục Linux (Linux Educational) làmột phiên bản Kubuntu bản địa được tùy biến cho cáctrường học của nhà nước. Và Tucunaré là một phiênbản debian được sửa đổi được Banco do Brasil, mộttrong 4 ngân hàng thành công nhất phát triển, có khả năngtriển khai trung tâm xử lý lỗ hổng với một vài cái gõbàn phím. Những chương trình đó tất cả đều là mộtphần của một nỗ lực khổng lồ đang bắt đầu đượcchỉ ra bằng giá trị hoàn trả cho xã hội, mà nó làtriết lý của nguồn mở!

Onelesson to be learned is that without government support, theseinitiatives probably would not have happened; the market would nothave allowed such initiatives to succeed as they were not principallymatters of competition but rather matters of "sharing the cake."In such cases, open source is the uninvited guest at the party—hencemyths that open source is not profitable and inferior.

Oneinitiative in the Brazilian government is an opensource software portal maintained by the Ministry of Planning,Budget and Management. Cre-ated in 2007, the portal offers open sourcesoftware programs developed by government bodies and hostscommunities so that citizens, companies and public administrationscan have access to a great variety of software. Everything on theportal is produced and made available according to the standardsruled by the normative instruction (N.1), a legal document basedstrongly on FSFrules, and a free license model cre-ated specifically for the portal;though all FSF license models prohibit the use of proprietary tools,libraries, software, or components. The aim was and is to keep thesoftware free in the spirit of FSF philosophy.

Theportal now has 59available software programs and the list keeps growing. Each hasits own community of users who are free to participate in any othercommunity, and all together represent a great variety of uses f-romeducation to banking. Linux Educational is a local Kubuntu versionmodified for public schools. And Tucunaré is a debian modifiedversion developed by Banco do Brasil, one of our most successfulbanks capable of deploying a hole telecentre with a few keystrokes.These programs have all been part of a huge effort that is startingto show by returning value to the society, which is the open sourcephilosophy!

Anotherinitiative is CDTC,a project first designed to disseminate open source software betweenIBM and the National Institute of IT, a government organizationlinked to the presidential cabinet. It has since evolved into ane-learning platform under the management of Djalma Valois Filho, awell-known member of the open source community in Brazil and founderof CIPSGA.Filho was able to rally open source supporters and explain thepotential of open source with courses and seminars—even those takenby the Brazilian parliament. The project's framework was thentransformed using Moodle,as the base, and university scholarship students were hired todevelop written material and moderate forums.

CDTCstarted with four courses and now it has 160! And includes coursesthat aren't available anywhe-re else. For example, I have used LaTeXsoftware for years and was curious, so I reached out to the communityand found the first free e-learning class for it in the world atCDTC. Before, I would have had to start f-rom scratch, searching inbooks for answers. 

Một sáng kiến kháclà CDTC, một dự án đầu tiên được thiết kế để phổbiến PMNM giữa IBM và Viện CNTT Quốc gia, một tổ chứcchính phru có kết nối tới văn phòng tổng thống. Kể từđó nó đã tiến hóa thành một nền tảng học điện tửtheo sự quản lý của Djalma Valois Filho, một thành viênnổi tiếng của cộng đồng nguồn mở tại Brazil vàngười sáng lập của CIPSGA.Filho từng có khả năng tập hợp những người ủng hộnguồn mở và giải thích về tiềm năng của nguồn mởvới các khóa học và các hội thảo - thậm chí nhữngngười được quốc hội Brazil nắm. Khung dự án sau đótừng được biến đổi bằng việc sử dụng Moodle,như là cơ sở, và các sinh viên có học bổng đại họcđã được thuê để phát triển các diễn đàn có hướngdẫn và tư liệu được viết.

CDTC đã bắt đầuvới 4 khóa học và bây giờ nó có 160! Và bao gồm cáckhóa học chưa từng sẵn sàng ở bất cứ đâu. Ví dụ,tôi đã sử dụng phần mềm LaTeX nhiều năm và đã tòmò, nên tôi đưa ra cộng đồng và thấy lớp học vềhọc điện tử tự do đầu tiên cho nó trên thế giớitại CDTC. Trước đó, tôi đã phải bắt đầu từ đầu,tìm kiếm trong các cuốn sách các câu trả lời.

Lưu ý: Tất cảcác khóa học và hội thảo được viết bằng tiếng Bồ,không sâu như trong Coursera (nhưng chúng có tiềm năng lớn),và có nhiều khóa học thú vị không được xuất bản(như Audacity, Joomla, SQL, Văn học Brazil, …).

Banđầu, việc huấn luyện đã được lên kế hoạch chỉcho các nhân viên chính phủ, nhưng bây giờ tất cả cáckhóa học công là tự do cho bất kỳ công dân nào vớimột tài khoản thư điện tử .br. Các công dân có thểthậm chí được công nhận bằng các chứng chỉ nếu họhoàn tất một số khóa học nhất định. Vào cuối năm2011, dự án CDTC đã được chuyển đổi sang Bộ Việclàm với ý tưởng biến một số khóa học tự do thànhcác khóa học tiêu chuẩn sao cho hàng ngàn trung tâm xử lýhoặc các trung tâm thất nghiệp có thể được cấp chứngchỉ. Mục tiêu là: 1 triệu vào năm 2014. Tất tần tật,CDTC đã đưa ra hơn 18.000 lớp học và đã đạt đượchầu như 95.000 người trong 4.305 thành phố. Và tất cảkhông có marketing! Nhiều người được kết nốitốt trong cộng đồng nguồn mở dã không và không biếtvề dự án, nên hãy tưởng tượng nó có thể tăng trưởngbao nhiêu.

Chương trình quốcgia khác, Telecentros,hỗ trợ sự tham gia số trong các cộng đồng cho nhữngngười có sự truy cập tới những thứ sau: các sinh viênđể tuyển mộ, một sự cung cấp điện không ngừngnghỉ, HVAC, nước uống, bàn ghế, và Internet. Tại cácđịa điểm ở xa không có truy cập bằng cáp, một trungtâm xử lý có thể định chất lượng cho việc cấp vốnđể mua một ăng ten vệ tinh. Và thông qua một chươngtrình gọi là Mạng Hình thành (Formations Network), các sinhviên từ 16-28 tuổi được huấn luyện để hành độngnhư “bộ nhân sự chiếm lĩnh các công nghệ số trongthiết bị công cộng”.

Note:All courses and seminars are written in Portuguese, none are in-depthlike on Coursera (but they have great potential to be), and there aremany interesting unpublished courses (like Audacity, Joomla, SQL,Brazilian Literature, and more). 

Initially,training was planned to be for government employees only, but now allpublic courses are free to any citizen with a .br email account.Citizens can even qualify for certifications if they complete acertain number of courses. At the end of 2011, the CDTC project wasmigrated to the Ministry of Work with the idea to turn some freecourses into qualification courses so that thousands at telecentresor unemployment centers could be certified. The goal is: 1 million by2014.

Allin all, CDTC has given more than 18,000 classes and reached almost95,000 people in 4,305 cities. And all without marketing! Manywell-connected people in the open source community didn't and don'tknow about the project, so imagine how much it could grow. 

Anothernational program, Telecentros,supports digital inclusion in communities who have access to thefollowing: students for hire, an uninterrupted power supply, HVAC,drinking water, furniture, and Internet. In remote locations withoutcable access, a telecentre can qualify for the funding to buy asatellite antenna. And through a program called Formations Network,students f-rom 16 to 28 years of age are trained to act as“multipliers of digital technologies appropriation in publicequipment”.

What'simportant is to have a space whe-re the local community can connect tothe Internet with proper software, hardware, and people support. Andwhat makes all the difference is that the software is open source.Like, Tucunaré,a suite used at these telecentres so that students can qualify forcertification using CDTC training—closing the loop and returningvalue back to the society; more than just internet access.

Theseinitiatives are good examples of the solid open source foundationdeveloping in Brazil. Those who were once excluded can now connect,qualify, and get certificated. They now have hope for a better lifelike never before thanks to open source.

Andbecause these initiatives don't start by themselves, there must be astrong commitment f-rom the government and society to understand andcontribute to them. They must offer a better return to the taxpayersby ceasing to spend huge amounts of money on software licenses thatonly return value to the owner. The true spirit of community iscollaboration, sharing and returning, and something I believe willnever happen outside of an open source sphere.

Điều quan trọng làphải có một không gian nơi mà cộng đồng bản địa cóthể kết nối tới Internet với phần mềm, phần cứngphù hợp và người hỗ trợ. Và những gì tạo nên tấtcả sự khác biệt là phần mềm là nguồn mở. Giốngnhư, Tucunaré,một bộ được sử dụng tại các trung tâm xử lý đósao cho các sinh viên có thể định chất lượng cho chứngchỉ có sử dụng việc huấn luyện của CDTC - kết thúcvòng lặp và trả giá trị ngược về cho xã hội; hơn cảmột sự truy cập Internet.

Nhữngsáng kiến đó là những ví dụ tốt của việc phát triểnnền tảng nguồn mở vững chắc tại Brazil. Những ngườitừng một lần bị khai trừ bây giờ có thể kết nối,định chất, và được cấp chứng chỉ. Bây giờ họ cóhy vọng về một cuộc sống tốt hơn như không bao giờcó trước đó nhờ nguồn mở.

Vàvì các sáng kiến đó tự bản thân chúng không bắt đầu,phải có một cam kết mạnh mẽ từ chính phủ và xã hộiđể hiểu và đóng góp cho chúng. Họ phải đưa ra mộtsự trar về tốt hơn cho những người đóng thuế bằngviệc chấm dứt bỏ ra hàng núi tiền cho các giấy phépphần mềm mà chỉ trả về giá trị cho người chủ sởhữu. Tinh thần đúng đắn của cộng đồng là sự cộngtác, chia sẻ và trả về, và đôi khi tôi tin sẽ khôngbao giờ xảy ra bên ngoài một môi trường nguồn mở.

Gần đây, RicardoFritsch, Nhà Tổng điều phối cho Hiệp hội Phần mềm Tựdo, đã viết một bức thư cho Tổng thống Dilma Rousseffnhân danh những người tham gia FISL cảnh báo cho bà nhữngviệc xảy ra gần đây không đi đúng đường với suynghĩ của cộng đồng (và không theo lợi ích tốt nhấtcủa họ). Đây là một cảnh báo để chỉ ra rằng đôikhi các những vấn đề nảy sinh, những đường hướngthay đổi, và những dự án tiến bộ trong thứ gì đókhác với ban đầu được lên kế hoạch - nhưng tất cảphần đó của nó và sự hỗ trợ phải tiếp tục. Nếukhông, chúng ta gặp rủi ro đánh mất những phần thưởngmà chúng ta đã gặt hái được từ những nỗ lực trongquá khứ và hiện tại.

Ngaytừ đầu, nguồn mở từng được xem chỉ như một lựachọn thay thế cho một mô hình trả tiền, nhưng với sựtiến bộ và chín muồi của nó, thì nguồn mở là mộtmôi trường mới được chứng minh cho sự tăng trưởng.Trong số những nước của nhóm BRICS- các quốc gia đang phát triển hoặc mới được côngnghiệp hóa như Brazil - thì nguồn mở là một điều tấtyếu bắt buộc vì các chính phủ đó đơn giản không thểkham được giá của mô hình cấp phép. Ngày nay, Brazil cómột cộng đồng nguồn mở mạnh cho phép chúng ta đứngở tiền tuyến của những sáng kiến nguồn mở và nóphụ thuộc vào chúng ta tiếp tục hỗ trợ cho các ứngviên, những người hiểu tầm quan trọng của nguồn mở.

Recently,Ricardo Fritsch, General Coordinator for the SoftwareLivre Association, wrote aletter to President Dilma Rousseff on behalf of FISL participantsalerting her to recent happenings that are not in line with communitythinking (and not in their best interest). It is an alert to showthat sometimes problems arise, directions change, and projects evolveinto something different than originally planned—but that's allpart of it and support must continue. Otherwise, we risk losingrewards we've reaped f-rom past and current efforts.

Inthe beginning, open source was viewed only as an al-ternative to apaid model, but with its evolution and maturity, open source is aproven new environment for growth. Among the BRICSgroup—developing or newly industrialized countries like Brazil—opensource is a necessity because these governments simply cannot affordthe price of a licensed model. Today, Brazil has a strong open sourcecommunity allowing us to be at forefront of open source initiativesand it's up to us to continue to support candidates who understandthe importance of open source.

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com