Chuyện thật như đùa: Tính tương hợp của Microsoft Office là bằng 0

Tại Hội thảo Hợptác Phát triển CNTT-TT Việt Nam lần thứ XIII vừa diễnra tại Bắc Ninh ngày 27/11/2009 vừa qua, một đại biểucủa thành phố Hồ Chí Minh khi lên trình bày bài phátbiểu của mình đã không thể mở được tệp trình diễncủa mình khi đã đứng lên bục diễn thuyết.

Trước hội trường,ông phân trần rằng vì bài trình diễn của ông đượcsoạn thảo bằng Microsoft Office 2007, trong khi chiếc máytính được chuẩn bị cho các bài trình bày lại chỉ càicó Microsoft Office 2003.

Ngồi ngay ở hàng đầucủa hội trường rộng, to và đẹp của Trung tâm Văn hóaKinh Bắc, tỉnh Bắc Ninh khi đó có một số lãnh đạohàng đầu về công nghệ thông tin nước nhà như TS. ĐỗTrung Tá, phái viêncủa Thủ tướng Chính phủ, Phó ban Chỉ đạo quốcgia về CNTT, nguyên bộ trưởng Bộ TTTT; TS. Nguyễn MinhHồng, Thứ trưởng bộ TTTT; TS. Đỗ Xuân Thọ, Chủ tịchHội Tin học Việt Nam; TS. Trần Minh Tiến, Phó Trưởngban thường trực Ban chỉ đạo CNTT các cơ quan Đảng vàrất nhiều các lãnh đạo công nghệ thông tin nhiều tỉnh,thành phố, bộ, ngành trong toàn quốc, được một thoángcười thoải mái.

Sự việc trên đượcdiễn nôm về mặt kỹ thuật là: bản thân các tài liệucủa các bộ phần mềm Microsoft Office phiên bản khác nhaulà không tương hợp được với nhau. Còn về bản chất,thì đó là vì phiên bản Microsoft Office 2007 có chứa côngnghệ XML (Extensible Markup Language), còn các phiên bản trướcđó thì không. Các sản phẩm cùng một dòng của MicrosoftOffice còn không tương hợp được với nhau, thì còn nóigì tới chuyện các sản phẩm đó tương hợp được vớicác sản phẩm của những người khác, như OpenOffice.orgchẳng hạn.

Sựviệc này còn là một minh chứng rõ ràng nhất để nóilên rằng các thông tin, dữ liệu được làm ra từcác phiên bản khác nhau của cùng một dòng sản phẩmMicrosoft Office cho tới ngày hôm nay còn chưa có khả năngtrao đổi và sử dụng được lẫn của nhau trên cùng mộtchiếc máy tính, thì làm sao chúng ta có thể mơ về việcxây dựng các ứng dụng và dịch vụ chính phủ điện tửvới các dữ liệu có thể trao đổi và sử dụng đượclẫn nhau giữa các hệ thống thông tin của các cơ quankhác nhau cho được.

Mới đây, trong vụkiện việc hãng Microsoftvi phạm bản quyền đối với bằng sáng chế của hãngphần mềm i4i của Canada, thì tòa án phúc thẩmở Mỹ đã đưa ra phán quyết buộc Microsoft phải trảcho i4i 290 triệu USD tiền phạt và phải dừng việc bánbất kỳ phiên bản nào của Word hoặc Office mà chúng cóthể tạo ra các tệp .XML, .DOCX hoặc .DOCM có chứa cácđịnh dạng XML tùy biến [custom XML]. Thời hạn chót đểMicrosoftphải loại bỏ công nghệ này là vào ngày 11/01/2010.

Trongmột vụ kiện chống độc quyền khác liên quan tới trìnhduyệt Internet Explorer của Microsoft đối với Ủy ban châuÂu (EC) vừa tạmthời kết thúc vào giữa tháng 12/2009 vừa qua,Microsoft cũng đã phải cam kết trong tương lai sẽ đảmbảo tínhtương hợp cho một loạt các sản phẩm dòng chínhthống của hãng, trong đó có Microsoft Office, với các sảnphẩm cùng loại của các đối thủ cạnh tranh khác, chủyếu tới từ thế giới phần mềm tự do nguồn mở.

Có lẽ đã tới lúc,chúng ta phải dũng cảm mà thừa nhận rằng, tínhtương hợp của Microsoft Office là bằng 0, bất chấpmọi cố gắng marketing từ phía Microsoft. Chỉ có bằngcách thừa nhận này, chúng ta mới có thể hy vọng cácứng dụng, dịch vụ chính phủ điện tử của chúng takhá lên được.

Một điều chắc chắntrên thế giới này rằng không có tính tương hợp, thìsẽ không thể xây dựng các ứng dụng, dịch vụ chochính phủ điện tử được. Mà thời gian thì không chờai, kể cả là Microsoft!.

Trần Lê

PS: Bài được đăngtrên tạp chí Tin học và Đời sống, số tháng 01/2010,trang 67.