5 điểm sáng về máy tính để bàn Linux năm 2007

Five desktop Linux highlights of 2007

Theo: http://www.desktoplinux.com/news/NS3337890078.html

Bài được đưa lên Internet ngày: 21/12/2007

Ý kiến – Đôi khi đặt cùng một danh sách những thứ tốt nhất của năm là giống như nhổ răng. Đơn giản là không đủ thông tin lớn để điền vào danh sách. Đó không phải là một vấn đề đối với máy tính để bàn Linux trong năm 2007. Năm nay là một năm của hầu hết các sự kiện trong năm trong lịch sử ngắn ngủi của máy tính để bàn Linux. Trong khi Mac OS X còn giữ được là thành công nhất trong tất cả các hệ điều hành dựa trên Unix/phần mềm nguồn mở, thì máy tính để bàn Linux đã đánh được dấu mốc lớn về phía trước trong cả khu vực văn phòng và ở nhà.

Opinion -- Sometimes putting together a best-of-the-year list is like pulling teeth. There simply isn't enough big news to fill the list out. That was not a problem for desktop Linux in 2007.
This year was one of the most eventful years in desktop Linux's short history. While Mac OS X remains the most successful of all the Unix/open-source-based operating systems, the Linux desktop made great strides forward in both the office and in homes.

Khi tôi nhìn lại năm nay khi xây dựng danh sách này, một điều nhắc nhở tôi: Đây không phải là một năm mà tôi có thể chỉ ra ưu thế đáng kể trong bản thân về máy tính để bàn Lĩu. Điều đó không nói lên việc không có các phiên bản Linux cho máy tính để bàn đáng kể nào; mà nó là có. Để đặt tên cho một số ít, năm nay thấy sự hiện diện của các phát tán đáng kể như Fedora 8, OpenSuSE 10.3, SLED (SuSE Linux Enterprise Desktop) 10 Service Pack 1, MEPIS 6.5 và cuối cùng, nhưng không phải nhỏ nhất, Ubuntu 7.10.

As I look back over the year while making up my list, one thing strikes me: This was not a year whe-re I can point at some substantial advancement in the Linux desktop itself. That's not to say there weren't significant desktop Linux releases; there were. To name but a few, this year saw the arrival of such significant distributions as Fedora 8, OpenSUSE 10.3, SLED (SUSE Linux Enterprise Desktop) 10 Service Pack 1, MEPIS 6.5 and last, but never least, Ubuntu 7.10.

Tuy nhiên, khi mỗi thứ đã dần là một máy tính để bàn tốt hơn phiên bản tiền nhiệm của cnos, không có cái nào trong đó là cách mạng cả. Máy tính để bàn Linux đã đạt được điểm mà ở đó thành công của nó là cách mạng. Cùng lúc, Microsoft đã tự bẫy mình trong việc thử và thất bài để tạo ra một hệ thống mới có tính cách mạng: Windows Vista. Ngày nay, không ai ngoài Microsoft và những người hâm mộ của hãng nói rằng Vista thực sự là một bước tiến về phía trước so với XP. Ngược lại, Vista ngày càng được nhìn nhận như, tốt nhất, một bước sang bên. Còn tệ nhất, Vista được xem như sự thất bại tiềm năng lớn nhất mà Microsoft chưa bao giờ mang lại cho thị trường. Chưa bao giờ trước đó trong lịch sử hệ điều hành có nhiều ngàn năm tính theo giờ của các lập trình viên và nhiều tiền đến như vậy được đổ vào một cú trượt dốc như vậy. Trong khi đó, Linux lại giữ được từng inch cùng với một loạt tiếp tục hầu hết các bước nhỏ tiến về phía trước.

However, while each was incrementally a better desktop than its predecessors, none of them were revolutionary. The Linux desktop has reached a point whe-re its progress is evolutionary.
At the same time, Microsoft has trapped itself into trying and failing to cre-ate a revolutionary new system: Windows Vista. Today, no one aside f-rom Microsoft and its fanboys claims that Vista is even really a move forward f-rom XP. Instead, Vista is increasingly seen as, at best, a step to the side. At worst, Vista is seen as potentially the greatest failure Microsoft has ever brought to market. Never before in operating system history have so many thousands of years of programmer hours and so much money been put into such a flop. In the meantime, Linux kept inching along with an almost continual series of small steps forward.

Máy tính để bàn Linux đã tìm được các bước nhảy vọt chính về phía trước trong năm 2007, và chúng xảy ra trong phần cứng, phần mềm và các hệ thống nghiệp vụ xung quanh nó. Vì thế khi tôi bắt đầu danh sách của mình, theo cách tôi làm là từ thứ nhỏ nhất tới những phát triển quan trọng nhất, bắt đầu với dự án Mỗi đứa trẻ một máy tính xách tay OLPC (One Laptop Per Child).

Về lâu dài, máy tính xách tay OLPC, và những người bắt chước nó như Classmate, có thể chứng minh sẽ trở thành những tiến bộ đổi mới quan trọng nhất tất cả. Thông qua chúng, bây giờ hàng ngày, và có thể là hàng triệu người sử dụng sẽ có được giới thiệu đầu tiên về chúng đối với cả các máy tính và Linux. Người đồng nghiệp của tôi ở tạp chí PC Magazine, John Dvorak, không nghĩ rằng OLPC sẽ thay đổi thế giới vì nó không tập trung vào những vấn đề sống còn của sự đói nghèo tuyệt đối: nước sạch và đủ ăn.

Desktop Linux did see major leaps forward in 2007, but they happened in the hardware, software and business systems around it. So that's whe-re I start my list, working my way f-rom the least to the most important developments, beginning with the OLPC (One Laptop Per Child) project.

In the long run, the OLPC notebook, and its imitators like the Classmate, may prove to be the most important innovations of all. Through them, now thousands, but eventually millions, of users will have their first introduction to both computers and Linux. My compadre at PC Magazine, John Dvorak, doesn't think that the OLPC will change the world because it doesn't address the killing issues of absolute poverty: clean water and sufficient food.

Anh ta đúng. Nó không phải vậy. Có một người già nói, những thứ tôi nghĩ là phù hợp với OLPC và các vấn đề mà Dvorak đưa ra: “Hãy đưa cho con người một con cá và bạn nuôi anh ta được 1 ngày. Hãy dạy cho một anh ta câu cá và bạn sẽ nuôi anh ta cả cuộc đời”. OLPC sẽ cho những đứa trẻ ở thế giới thứ 3 các công cụ và hiểu biết mà chúng cần để dịch chuyển các dân tộc của họ ra khỏi vòng đói nghèo bất tận.

Trước mắt, OLPC trực tiếp dẫn dắt tới một sự thay đổi khác, mà là có lợi cho máy tính để bàn Linux ngày hôm nay: máy tính cá nhân có khả năng chạy Linux với giá thành dưới 500USD, không ai đưa ra suy nghĩ nghiêm túc về các máy tính cá nhân rẻ thực sự như vậy. Sau đó, khi mà sự thúc đẩy của OLPC mang tới cái giá của một máy tính cá nhân hạ tới mức thấp có thể được tiếp tục, các nhà sản xuất thiết bị gốc OEM đã nhận thức ra rằng không chỉ máy tính giá dưới 500USD với tốc độ thực thi chấp nhận được là có thể, mà còn cả một thị trường thực sự cho nó nữa.

He's right. It doesn't. There's an old saying, though, which I think is relevant to the OLPC and the issues Dvorak brings up: "Give a man a fish and you feed him for a day. Teach a man to fish and you feed him for a lifetime." The OLPC will give third-world children the tools and knowledge they need to move their nations out of poverty's endless lock-step.

In the short run, though, the OLPC has led directly to another change, which is benefiting the Linux desktop today: the under-$500 Linux-capable PC. Before the OLPC, no one gave serious thought to really cheap PCs. Then, as the OLPC's push to bring the price of a PC down as low as possible continued, OEMs realized that not only was an under-$500 computer with reasonable performance possible, but there was a real market for it.

Các kết quả như các máy tính cá nhân chạy Linux như Xandros Asus Eee PC 4G, với giá thành 400USD, và Everex TC2502 gPC với giá dưới 200USD, mà nó sử dụng Ubuntu. Cả 2 loại máy tính cá nhân ban đầu đều bán được đáng kể. Asus bây giờ dự báo rằng hãng sẽ bán được 5 triệu máy tính cá nhân Eee vào năm 2008 và Everex sẽ giới thiệu máy tính xách tay Clodmark của hãng vào giữa tháng 1. Hàng loạt các nhà sản xuất máy tính cá nhân nhỏ khác đang đổ xô vào việc mang các hệ thống Linux không đắt tiền tới các khách hàng.

The results were such Linux-powered PCs as the Xandros Asus Eee PC 4G, which costs $400, and the under-$200 Everex TC2502 gPC, which uses Ubuntu. Both early PCs have had remarkable sales. Asus is now predicting that it will sell 5 million Eee PCs in 2008 and Everex will be introducing its Cloudmark laptop in mid-January. Numerous other smaller PC vendors are rushing to bring inexpensive Linux systems to customers.

Everex đã làm được nhiều hơn là việc chỉ mang lại một máy tính cá nhân Linux rẻ. Hãng này cũng cùng mang lại 3 bộ chương trình tồn tại trước đó – Ubuntu 7.10, giao diện máy tính để bàn Enlightenment (sáng sủa) và Google Apps – để tạo ra một giao diện máy tính để bàn Linux mới là gOS.

Đây là hệ điều hành máy tính để bàn đầu tiên kết hơn SAAS (phần mềm như một dịch vụ) với Linux để tạo ra một Linux cho thế hệ Internet. Trong khi bạn có thể chạy gOS như một máy tính để bàn đứng độc lập như tiêu chuẩn, thì đó không phải là một ý tưởng. Trong khi gOS không phải là một máy tính để bàn chính thức của Google, thì đối với tất cả các mục tiêu thực tế đó thực sự là những gì như vậy. Như vậy, gOS ra đời và trở thanh thứ hàng nóng hơn cả nóng.

Everex has done more, though, than just bring out a cheap Linux PC. The company has also brought together three previously existing sets of programs -- Ubuntu 7.10, the Enlightenment desktop interface and Google Apps -- to cre-ate a new Linux desktop experience: gOS.

This is the first desktop operating system to marry SAAS (software as a service) with Linux to cre-ate a Linux for the Internet generation. While you can run gOS as a stand-alone desktop, that's not the idea. While gOS is not an official Google desktop, for all practical purposes that's exactly what it is. As such, gOS has come out of nowhe-re to become hotter than hot.

Nhiều năm qua mọi người đã nói về làm thế nào SAAS, các máy tính mỏng, các máy tính mạng, các nhà cung cấp dịch vụ ứng dụng ASP và gì đó nữa có thể là tương lai của máy tính. Họ đã nhầm. Dù bạn gọi tên nó là gì đi nữa, thì các ứng dụng máy tính cho máy tính để bàn mà phụ thuộc vào một máy chủ luôn là một thị trường mong đợi. Google, với hàng loạt các ứng dụng phổ biến của mình, đã chứng minh sẽ trở thành phổ biến, và gOS là hệ điều hành đầu tiên chộp được sự chuyển dịch này và chạy với nó.

For ages people have talked about how SAAS, thin clients, network computers, ASPs (application service providers) and so on would be the future of computing. They've been wrong. By whatever name you called it, desktop computing applications that depended on a server always remained a niche market. Google, with its numerous and popular applications, has proven to be popular, though, and gOS was the first operating system to pick up on this transformation and run with it.

Một thay đổi khác là năm 2007 là năm mà, dù chậm và miễn cưỡng bất đắc dĩ, các định dạng và phần mềm sở hữu độc quyền đã được tích hợp vào các phát tán Linux dòng chính thống. Freespire và Linspire dẫn đường, nhưng 2 phát tán sinh đôi này còn lâu mới là duy nhất. Mint dựa trên Ubuntu cũng một lòng một dạ ôm lấy các phần mềm và trình điều khiển sở hữu độc quyền.

Những sản phẩm khác, như OpenSuSE 10.3 và Ubuntu 7.10, trong khi rõ ràng không đi với việc hợp tác với các chương trình, trình điều khiển và mã nguồn đóng, đã làm ch nó dễ dàng hơn cho những người sử dụng để truy cập tới các chương trình sở hữu độc quyền. Các nhà cung cấp phần cứng, như Dell với phiên bản gần đây của máy tính cá nhan cài đặt sẵn Ubuntu 7.10, cũng bao gồm một ít các thành phần sở hữu độc quyền, đặc biệt là khả năng chơi các DVD thương mại trên Linux.

Another change is that 2007 was the year that, slowly and grudgingly, proprietary software and formats were integrated into mainstream Linux distributions. Freespire and Linspire led the way, but those twin distributions were far f-rom the only ones. Ubuntu-based Mint also wholeheartedly embraced proprietary software and drivers.

Others, such as OpenSUSE 10.3 and Ubuntu 7.10, while steering clear of incorporating closed-source programs, drivers and codices, made it easier for users to access proprietary programs. Hardware vendors, like Dell with its recent release of PCs with pre-installed Ubuntu 7.10, also included a few proprietary elements, specifically the ability to play commercial DVDs on Linux.

Điều dẫn tôi tới ưu điểm No.1 của tôi trong máy tính để bàn Linux: các nhà cung cấp máy tính cá nhân hàng đầu, như Dell và Lenovo, đưa ra các máy tính để bàn được cài đặt sẵn Linux cho người sử dụng. Ngày nay, bạn không còn cần phải biết tới những điều cơ bản của việc cài đặt Linux nữa, ít nhiều trình điều khiển và những thứ tương tự, để chạy Linux. Thay vào đó, bạn có thể lên trực tuyến và đặt hàng một máy tính cá nhân cài Linux từ một nhà cung cấp có tên tuổi mà nó sẽ làm việc.

Chính sự chuyển đổi cơ bản này, hơn nhiều những thứ khác, mà nó đã đánh dấu năm 2007 như một năm của những người sử dụng máy tính để bàn Linux để ghi nhớ. Khi mà các nhà sản xuất thiết bị gốc cho máy tính cá nhân OEM PC khác đi theo Asus và Everex trên các máy tính tầm thấp và Dell và Lenovo trong các thị trường máy tính để bàn và xách tay truyền thống, thì năm 2008 hứa hẹn sẽ trở thành năm khi mà việc tìm kiếm một máy tính Linux cài đặt sẵn sẽ trở nên dễ dàng hơn cả việc mua một máy Mac.

Which leads me to my No. 1 advance in desktop Linux: top-tier PC vendors, like Dell and Lenovo, shipping pre-installed Linux desktops to users. Today, you no longer need to know even the basics of installing Linux, much less driver tweaking and the like, to run Linux. Instead, you can go online and order a Linux-powered PC f-rom a brand-name vendor that will work out of the box.

It is this fundamental shift, more than anything else, which marked 2007 as a year for Linux desktop users to remember. As other PC OEMs follow Asus and Everex on the low end and Dell and Lenovo in the traditional laptop and desktop markets, 2008 promises to be the year when finding a pre-installed Linux system will be even easier than buying a Mac.

Cuối cùng, tôi có một lý do ngoại lệ vì sao năm 2007 là một năm tốt lành cho máy tính để bàn Linux: Nó là một năm khủng khiếp đối với Vista. Ồ, Microsoft sẽ nó với bạn đó là một năm tuyệt vời. Nhưng nếu là tuyệt vời như thế, thì sao các khách hàng lại cứ khăng khăng đòi giữ lại XP (Windows XP)?

Tôi không nói bây giờ ai đó thấy rằng Linux sẽ trở thành sự lựa chọn tốt hơn. Tôi nói khi ai đó qua nhiều năm đã nói cho hàng trăm người sử dụng máy tính để bàn thông thường và cán bộ công nghệ thông tin. Hầu hết những người này là những người sử dụng Windows từ trước tới nay. Tôi muốn nói 1 trong 10 người trong số họ thích Vista.

Finally, I have one extra reason why 2007 was a good year for desktop Linux: It was a horrid year for Vista. Oh, Microsoft will tell you it was a wonderful year. But if it was so great, why do customers keep insisting on XP?

I'm not speaking now as someone who has found Linux to be the better choice. I'm speaking as someone who over the year has spoken to hundreds of IT staffers and ordinary PC users. Most of these people have been Windows users. I would say one in 10 of them like Vista.

Đó là nhiều người sử dụng bất bình, và vài trong số họ nay đang xem xét tới Linux và Mac OS X để thay thế. Vì thế, tôi sẽ kết thúc cuộc khảo sát của năm nay về thứ tốt nhất của máy tính để bàn Linux với lời chúc cho thứ tồi tệ hất của máy tính để bàn của Microsoft. Nếu nó không xảy ra với Vista, sẽ rất ít người có thể chọn Linux là lựa chọn cho mình. Cám ơn, Bill và Steve, chúng tôi không thể làm được nó mà không có các anh.

That's a lot of disgruntled users, and some of them are now looking to Linux and Mac OS X for a replacement. So, I'll end this year's survey of the best of the Linux desktop with a salute to the worst of Microsoft's desktop. If it weren't for Vista, far fewer people would be giving Linux a chance. Thanks, Bill and Steve, we couldn't have done it without you.

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

ltnghia@yahoo.com