Một thập kỷ đáng quên – Microsoft đã đánh mất phương hướng như thế nào

Adecade to forget - how Microsoft lost its mojo

Thếnên không phải là những năm 1990

Sonot the 1990s

By Gavin Clarke in SanFrancisco • Get more f-rom this author

Posted in OperatingSystems, 21st December 2009 03:07 GMT

Theo:http://www.theregister.co.uk/2009/12/21/microsoft_in_the_noughties/

Bài được đưa lênInternet ngày: 21/12/2010

Lờingười dịch: Trước thềm năm mới 2010, tác giả đánhgiả lại 10 năm bước vào thiên niên kỷ mới nhưng lạiđáng quên lãng của Microsoft, khi hãng đã đánh mấtphương hướng ở một số thị trường chủ đạo nhưmáy tính mạng thời Internet, việc Windows PC với các ứngdụng đầu rẫy các sâu bọ và phần mềm độc hại,việc sảy chân của Windows Vista cùng với sự ra đi vàbất phục tùng như đã từng có của các OEM, sự trảgiá vì tính tự mãn của IE bị dần được thay thế bởiFirefox và mối đe dọa từ Google Chrome, sự nổi lên củanguồn mở, sự oán giận của người sử dụng đối vớichính sách cấp phép mới SA cho Windows 7... và “Một điềuchắc chắn. Microsoft sẽ coi năm 2010 như một cơ hội đểthiết lập lại đồng hồ - và đặt 10 năm đau đớn lạiphía sau.”

Điều đó đã chắcchắn - một số có thể nói bằng lòng – Microsoft mà đãđi vào thập kỷ.

Microsoft từng là máytính cá nhân PC. Sự kìm kẹp như vậy của hãng trong hệsinh thái máy tính để bàn và xách tay mà hãng có thể épcác nhà sản xuất thiết bị gốc OEM để xuất xưởngtrình duyệt của hãng bằng cách đe dọa cắt việc truycập tới hệ điều hành của hãng.

Trong sự suy thoáinhanh chóng giữa những năm 2000 và 2001, Microsoft đã xuấtxưởng Windows 2000, Windows XP, Office 2000, và Internet Explorer6; đã đưa ra câu trả lời của hãng về Java bằng .NET;và đã tiến hành một sự khởi xướng tổng thể bằngviệc chuyển sang phần cứng để nhận thách đố ngườidẫn đầu thị trường trò chơi Sony với Xbox.

Hầu như ngay lậptức, Microsoft đã trả giá cho sự tin cậy của hãng. KhiInternet đã thay đổi thế giới này, đã trở nên rõ ràngrằng phần mềm mà Microsoft đã tinh lọc trên máy tính đểbàn và máy chủ đã không phù hợp cho một thế giới mớicủa tính mở trực tuyến. Windows, Outlook, và IE đã khéplại - và khó - bởi làn sóng này tới làn sóng khác cácsâu bọ độc hại. Chúng đánh vào hàng triệu máy tính,hạ bệ từng người từ những cá nhân ẩn danh gửi cácthư điện tử tới các cơ sở dữ liệu trong các trạmnăng lượng nguyên tử.

Sau đó, Microsoft đãsẩy chân qua những gì đã được cho là năng lực lõicủa hãng: việc xây dựng một Windows mới. Vào năm 2004,hãng đã đi trở ngược tới việc thiết kế bảng trênmột phiên bản của Windows mà nó đã từng được xâydựng vào năm 2001: Longhorn. Khi Longhorn cuối cùng đã đượcxuất xưởng như là Windows Vista, hãng đã chậm và gâycăm ghét quá đáng mà các đối tác đã không hỗ trợnó, các khách hàng đã không sử dụng nó, và Windows XP đãvẫn giữ nguyên là sự lựa chọn mặc định trên cácbàn làm việc của người sử dụng.

Như một thập kỷ đãtiến bộ, bản thân PC - mà Microsoft đánh cược việckinh doanh và tầm nhìn của hãng lên kể từ những năm1970 - đã bị vượt lên bởi một thế hệ mới các nềntảng điện toán mà chúng đã khích động được các lậptrình viên và người sử dụng. Mọi người trở nên bịám ảnh bởi các netbook và các điện thoại cầm tay,trong khi hàng hóa tiêu dùng và ngay cả những chiếc ô tôđã trở thành những nền tảng điện toán.

Trong khi đó, đốivới các OEM, các lập trình viên, và các công ty mới khởinghiệp, sự lựa chọn không còn là một thứ thẳng tắpgiữa Java hoặc .NET nữa. Ít nhất trong cuộc chiến đó,Microsoft đã có được 50/50 cơ hội chiến thắng. Mànhững kẻ mới nổi biến thập kỷ này thành của nguồnmở và Linux. Ajax, Apache, MySQL, và PHP/Perl/Python đã khíchđộng một sự phục hưng trong phát triển. Chúng đãkhông đi cùng với một giấy phép đắt tiền và hạnchế.

Những lúc đó, lãnhđạo của Microsoft đã không giúp được hãng. Chiến lượcvề Internet và di động của hãng đã luôn nằm trên lưngcủa PC. Tới năm 2009, Microsoft đã chi tiêu điên cuồng đểbịt đi khoảng cách về thị phần quảng cáo và tìm kiếmkhổng lồ của Google. Gần đây, hãng đã hứa một phiênbản Windows Mobile sánh kịp được iPhone của Apple - mộtthiết bị mà giám đốc điều hành Steve Ballmer đã từngcười nhạo vào năm 2007. Sự thực không lòe loẹt nàytừng là việc rằng trong 2 năm, iPhone đã cướp đượccác chức năng trong khi các điện thoại Windows Mobile chánphè đối với thị phần có giá trị.

Itwas a confident - some might say complacent - Microsoft that enteredthe decade.

Microsoftwas the PC. Such was its grip on the desktop and laptop ecosystemthat it could force OEMs to ship its browser by threatening to cutoff access to its operating system.

Inquick succession between 2000 and 2001, Microsoft shipped Windows2000, Windows XP, Office 2000, and Internet Explorer 6; delivered itsanswer to Java with .NET; and made a radical departure by moving intohardware to take on games-market leader Sony with the Xbox.

Almostimmediately, Microsoft paid the price for its confidence. When theinternet changed the world, it became clear that the softwareMicrosoft had refined on the desktop and server was not suited to thenew world of the online openness. Windows, Outlook, and IE wereslammed - and hard - by wave after wave of malicious worms. They hitmillions of systems, taking down everyone f-rom anonymous individualssending email to databases in nuclear power stations.

Next,Microsoft stumbled over what was supposed to be its core competency:building a new Windows. In 2004, it went back to the drawing board ona version of Windows it had been building since 2001: Longhorn. WhenLonghorn finally shipped as Windows Vista, it was late and so hatedthat partners didn't support it, customers wouldn't use it, andWindows XP remained the default choice on peoples' desktops.

Asthe decade progressed, the PC itself - the bedrock Microsoft bet itsbusiness and vision on since the 1970s - was surpassed by a newgeneration of computing platforms that excited developers and users.People became obsessed by netbooks and cell phones, while consumergoods and even cars became computing platforms.

Meanwhile,for OEMs, developers, and startups, the choice was no longer astraight one between either Java or .NET. At least in that battle,Microsoft had a 50/50 chance of winning. But the Noughties became thedecade of open source and Linux. AJAX, Apache, MySQL, andPHP/Perl/Python fuelled a renaissance in development. They didn'tcome with a pricey or restrictive license.

Attimes, Microsoft's management didn't help the company. Its internetand mobile strategy were always on the back burner to the PC. By2009, Microsoft was spending furiously to close the gap on Google'shuge ads and search market share. Late in the day, it promised aversion of Windows Mobile to match Apple's iPhone - a device chiefexecutive Steve Ballmer had laughed off in 2007. The sobering truthwas that in two years, the iPhone had robbed functional but boringWindows Mobile phones of valuable market share.

Sựthất bại của IE

Internet và di độngtừng là những tội lỗi bị lãng quên. Nhưng với IE,lãnh đạo đã tích cực tự bắn vào chân mình. Vào năm2003, Microsoft đã công bố rằng có thể không còn nhữngphiên bản đứng riêng rẽ của IE nữa và rằng bạn cóthể chỉ có được IE với Windows. Hãng đã ở đỉnh caocủa sự kiêu ngạo từ một kẻ chiến thắng thị phần90%.

Quyết định đó đãmở cửa cho Firefox, sau đó chỉ được biết đối vớinhững người nguồn mở và những cao thủ máy tính. Trongnhững năm kể từ đó, nó đã được tải về bởi hàngtriệu người, làm xói mòn vị thế dẫn đầu của IE. Nóđã làm cho việc lướt web đơn giản hơn, an toàn hơn, vàtuân thủ các chuẩn hơn. Ngày nay, Firefox chiếm 24% thịphần, trong khi IE ở mức thấp nhất là 63.5%. Và bây giờviệc mọi người đã được thoát ra khỏi cái tư duy“phải có” IE của những năm 1990 và đã thấy có mộtcách khác, thì IE đối mặt với một thách thức tươirói trong Chrome từ người khổng lồ về quảng cáo vàtìm kiếm trên Internet là Google.

TheIE debacle

Theinternet and mobile were sins of omission. But with IE, managementactively shot itself in the foot. In 2003, Microsoft announced thatthere would be no more standalone versions of IE and that you couldonly get IE with Windows. It was the height of arrogance f-rom a90-per-cent market-share winner.

Thatdecision opened the door to Firefox, then known only to open sourcersand geeks. In the years since, it has been downloaded by millions,eroding IE's lead. It made surfing simpler, safer, and more standardscompliant. Today,Firefox stands at 24 per cent market share, while IE has hit anall-time-low of 63.5 per cent. And now that people have been releasedf-rom the "must-have" IE mindset of the 1990s and foundthere is another way, IE faces a fresh challenge in Chrome f-rominternet search and ads Goliath Google.

Một thảm họa khác:Việc giới thiệu dạng cấp phép mới cho Windows đượcgọi là Đảm bảo Phần mềm SA (Software Assurance). Nó lấytiền một thuê bao trên cơ sở là các khách hàng có thểcó được các bản nâng cấp trong thời đoạn từ 2-3 nămđối với hợp đồng SA của họ. Nhưng cuối cùng, nóđẩy giá thành cấp phép của khách hàng lên và - trongtrường hợp của Windows - các phiên bản mới đã khôngsẵn sàng tới, nảy sinh sự giận dữ và oán giận trongcác khách hàng. Microsoft đã bỏ ra nhiều năm làm việc vềSA để làm cho chương trình này là dễ chịu hơn và đưara một số dạng chấp nhận được về giá trị đồngtiền.

Thếgiới mới, Microsoft mới

Khi Microsoft chuyểnkhỏi những kẻ mới lạ và đi vào thập kỷ tiếp theo,thì sự tin cậy mà hãng đã thể hiện khi hãng bước vàoThiên niên kỷ này đã đi qua. Những chắn chắn của thếgiới PC cũ kỹ đã bay hơi trong khi những chiến thuậtcủa Microsoft được sử dụng trong thế giới này - nhặtra một người lãnh đạo và bạo chi để đánh chúng - bịthách thức trong một thế giới nơi mà sự cạnh tranh làđa dạng, bị phân đoạn, tự do và mở.

Những cơ hội đangtồn tại đối với Microsoft trong thập kỷ sắp tới vàhãng có thể thành công một lần nữa. Hãng có thể sẽmuộn đối với điện toán đám mây với Azure, nhưng hầuhết mọi người vẫn còn ở vạch xuất phát, nên hãngvẫn còn có cơ hội.

Nếu Microsoft có thểthuyết phục được những người nguồn mở đây là sựthành thực - và nếu hãng không còn bắn ra những quảlựu đạn vào sở hữu trí tuệ và các bằng sáng chếmà chúng đầu độc bầu khí quyển - thì hãng có thểkhai thác những người nguồn mở trong Windows và Azure.Xbox nhìn giống như việc tiếp tục thách thức Sony, mànó đã hành động với một quán tính đáng tò mò đốivới Microsoft qua những kẻ mới nổi lên. Và khi nói vềđa phương tiện giàu tính năng, thì Microsoft có một kẻchiến thắng với Silverlight như một giải pháp thay thếcho Adobe Flash - ít nhất cho tới khi các lập trình viên.NET được quan tâm.

Trong các lĩnh vựckhác - đặc biệt là các định thoại di động, trìnhduyệt và tìm kiếm - những bước đi lầm lẫn của quákhứ sẽ cần phải được sửa chữa trước khi Microsoftcó thể tiến lên tiếp tục. Đối với Windows, Microsoftcó thể sưởi trong Windows 7 bây giờ, nhưng một ngày náođó phải tìm ra những cách thức mới để thuyết phụcđược người sử dụng chuyển lên những phiên bản kếtiếp.

Mộtđiều chắc chắn. Microsoft sẽ coi năm 2010 như một cơhội để thiết lập lại đồng hồ - và đặt 10 năm đauđớn lại phía sau.

Anotherdisaster: The introduction of a new form of licensing for Windowscalled Software Assurance. It c-harged a subscription on the basiscustomers would get upgrades during the two- or three-year lifetimeof their SA contract. But in the end, it pushed up customer'slicensing costs and - in the case of Windows - new versions were notforthcoming, breeding anger and resentment among customers. Microsoftspent years spicing SA with extras to make the program palatable andprovide some perceived form of value for money.

Newworld, new Microsoft

AsMicrosoft moves out of the Noughties and into the next decade, theconfidence it displayed when it entered the Millennium is gone. Thecertainties of the old PC world have evaporated while the tactics ofMicrosoft used in that world - picking a leader and spendingfuriously to beat them - are challenged in a world whe-re thecompetition is diverse, fragmented, free, and open.

Opportunitiesexist for Microsoft in the next decade and the company can succeedagain. It might be late to cloud computing with Azure, but mosteveryone is still on the start line, so it still stands a chance.

IfMicrosoft can convince open-sourcers it's genuine - and if it nolonger lobs grenades on intellectual property and patents that poisonthe atmosphere - then it could harness open-sourcers on Windows andAzure. The Xbox looks like continuing to challenge Sony, which hasacted with a curious inertia to Microsoft throughout The Noughties.And when it comes to rich media, Microsoft's got a winner withSilverlight as an al-ternative to Adobe's Flash - at least as far as.NET developers are concerned.

Inother areas - particularly mobile phones, browsers and search - themissteps of the past will need to be rectified before Microsoft canmove on. As for Windows, Microsoft can bask in Windows 7 for now, butone day must find new ways to persuade users to move on to succeedingeditions.

Onething is certain. Microsoft will see 2010 as a chance to re-set theclock - and put a painful ten years behind it. ®

Dịch tài liệu: LêTrung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com