Ric-hard Stallman đã đúng tất

Ric-hardStallman Was Right All Along

posted by ThomHolwerda on Mon 2nd Jan 2012 19:12 UTC

Theo:http://www.osnews.com/story/25469/Ric-hard_Stallman_Was_Right_All_Along

Bài được đưa lênInternet ngày: 02/01/2012

Lờingười dịch: Nếu bạn xây dựng một hệ thống thôngtin từ phần cứng và phần mềm, mà bạn không biếtchúng chạy như thế nào, thì có nghĩa là bạn đã traoquyền cho người ta muốn giết bạn lúc nào thì giết,đừng có khóc than vì sự ngu xuẩn đó của bạn. Đó làthông điệp mà bài viết này truyền đi, mà cuộc chiếntranh về bản quyền hiện đang diễn ra chỉ là khúc dạođầu cho một cuộc chiến sắp tới. Hy vọng bạn sẽ đọchết nội dung bài viết, và sẽ hiểu vì sao lại như vậy.

Cuối năm ngoái, Tổngthống Obama đã ký một luật làm cho có khả năng cầm tùvô thời hạn đối với những kẻ tình nghi là khủng bốmà không có bất kỳ dạng xét xử theo trình tự thủ tụcnào. Những người phản đối trong hòa bình trong phongtrào Chiếm giữ (Occupy movements) khắp thế giới đã bịcác nhà chức trách gọi là những tên khủng bố. Nhữngsáng kiến như SOPA thúc đẩy việc giám sát một cách cầncù các kênh truyền thông. 30 năm trước, khi Ric-hardStallman đã đưa ra dự án GNU, và liền trong 3 thập kỷsau đó, những quan điểm và các trò khôi hài dị thườngđôi khi cực đoan của ông bị chọc cười và bị coithường như là chứng hoang tưởng - nhưng giờ đây, năm2012, và một lần nữa chứng hoang tưởng của ông ta liệucó thể đã trở thành hiện thực.

Cho tới khá gần đây,thật dễ dàng để gạt Ric-hard Stallman đi như là một kẻcuồng tín mắc bệnh hoang tưởng, như người đánh mấtsự va chạm với thực tế đã từ lâu. Dạng hippi vĩnhviễn về máy tính, sự hiện thân tuyệt vời của nguyênmẫu của con mọt máy tính ở tầng hầm không thanh tao.Râu của ông ta, tóc của ông ta, dáng vẻ của ông ta -trong thế giới trực quan của chúng ta, thực quá dễ dàngđể gạt bỏ ông ta.

Quan điểm của ôngluôn là cực đoan. Máy tính duy nhất của ông ta là mộtchiếc máy tính xách tay hiệu Lemote Yeelong, vì đây là máytính duy nhất chỉ sử dụng các phần mềm tự do - khôngcó các khối phần dẻo, không có BIOS sở hữu độcquyền; tất cả là tự do. Ông cũng từ chối sở hữumột điện thoại di động, vì chúng quá dễ để theodõi; cho tới khi có một điện thoại đi động tươngđương với Yeelong, thì Stallman không muốn một cái nhưvậy. Thường thì, tất cả các phần mềm phải là tựdo. Hoặc, như Quỹ Phần mềm Tự do đưa nó ra:

Khixã hội của chúng ta phát triển phụ thuộc nhiều hơnvào các máy tính, thì phần mềm chúng ta chạy là quantrọng sống còn cho việc đảm bảo an ninh cho tương laicủa một xã hội tự do. Phần mềm tự do là về việccó sự kiểm soát đối với công nghệ mà chúng ta sửdụng trong nhà, ở trường và ở công sở của chúng ta,nơi mà các máy tính làm việc vì lợi ích cá nhân vàcộng đồng của chúng ta, chứ không phải cho các công typhần mềm sở hữu độc quyền hoặc các chính phủ muốntìm cách hạn chế và giám sát chúng ta.

Latelast year, president Obama signeda law that makes it possible to indefinitely detain terroristsuspects without any form of trial or due process. Peacefulprotesters in Occupy movements all over the world have been labelledas terrorists by the authorities. Initiatives like SOPA promotediligent monitoring of communication channels. Thirty years ago, whenRic-hard Stallman launched the GNU project, and during the threedecades that followed, his sometimes extreme views and peculiarantics were ridiculed and disregarded as paranoia - but here we are,2012, and his once paranoid what-ifs have become reality.

Upuntil relatively recently, it's been easy to dismiss Ric-hard Stallmanas a paranoid fanatic, someone who lost touch with reality long ago.A sort of perpetual computer hippie, the perfect personification ofthe archetype of the unworldly basement-dwelling computer nerd. Hisbeard, his hair, his outfits - in our visual world, it's simply tooeasy to dismiss him.

Hisviews have always been extreme. His only computer is a LemoteYeelong netbook, because it's the only computer which uses onlyFree software - no firmware blobs, no proprietary BIOS; it's allFree. He also refuses to own a mobile phone, because they're too easyto track; until there's a mobile phone equivalent of the Yeelong,Stallman doesn't want one. Generally, all software should be Free.Or, as the Free SoftwareFoundation puts it:

Asour society grows more dependent on computers, the software we run isof critical importance to securing the future of a free society. Freesoftware is about having control over the technology we use in ourhomes, schools and businesses, whe-re computers work for ourindividual and communal benefit, not for proprietary softwarecompanies or governments who might seek to restrict and monitor us.

Tôi, cũng vậy, đãcoi thường Stallman như là quá cực đoan. Phần mềm tựdo sẽ chiến đấu chống lại việc kiểm soát và giánđiệp các chính phủ ư? Các tập đoàn ma quỷ sẽ chiếmlấy thế giới ư? Phần mềm như một công cụ để giámsát các kênh giao tiếp riêng tư ư? Vâng. Chắc chắn, phầnmềm tự do nguồn mở là quan trọng, và tôi chọn nó bấtkỳ khi nào tương đương về chức năng với các giảipháp sở hữu độc quyền đạt được, ngoại trừ nhữngđiều vớ vấn của Stallman/FSF là cách thức ngoài đó.

Thế mà giờ đây,đầu năm 2012. Obama đã ký NDAA for 2012, làm cho có khảnăng đối với các công dân Mỹ bị cầm tù chắc chắnmà không cần bất kỳ thủ tục xét xử nào, chỉ vì họbị tình nghi là những kẻ khủng bố. Cùng lúc, chúng tacó SOPA, mà, nếu được phê chuẩn, có thể vô hiệu hóamột hệ thống trong đó các website có thể bị loại khỏiweb, một lần nữa không cần có bất kỳ thủ tục xétxử nào, trong khi cũng cho chép việc giám sát giao thôngcủa Internet. Kết hợp điều này với cách mà các nhàchức trách gắn nhãn cho các phong trào Chiếm - ấy lànhững kẻ khủng bố - và bạn có thể thấy điều nàysẽ dẫn tới đâu.

Trong trường hợp tấtcả thứ này gợi nhớ cho bạn về Trung Quốc và các chếđộ độc tài tương tự, thì bạn không đơn lẻ mộtmình. Thậm chí Hiệp hội Ảnh Động của Mỹ, MPAA, hãnhdiện tuyên bố rằng những là làm được cho Trung Quốc,Syria, Iran, và các quốc gia khác, thì cũng làm được choMỹ. Tường lửa lớn của Trung Quốc và các hệ thốnglọc tương tự được tuyên dương như là các giải phápdùng được trong những gì được coi là thế giới tựdo.

I,too, disregarded Stallman as way too extreme. Free software to combatcontrolling and spying governments? Evil corporations out to takeover the world? Software as a tool to monitor private communicationchannels? Right. Surely, Free and open source software is important,and I choose it whenever functional equivalence with proprietarysolutions is reached, but that Stallman/FSF nonsense is way outthere.

Buthere we are, at the start of 2012. Obama signed the NDAAfor 2012, making it possible for American citizens to be detainedindefinitely without any form of trial or due process, only becausethey are terrorist suspects. At the same time, wehave SOPA, which, if passed, would enact a system in whichwebsites can be taken off the web, again without any form of trial ordue process, while also enabling the monitoring of internet traffic.Combine this with how the authorities labelled the Occupy movements -namely, as terrorists - and you can see whe-re this is going.

Incase all this reminds you of China and similarly totalitarianregimes, you're not alone. Even the Motion Picture Association ofAmerica, the MPAA, proudlyproclaims that what works for China, Syria, Iran, and others,should work for the US. China's Great Firewall and similar filteringsystems are glorified as workable solutions in what is supposed to bethe free world.

Mấu chốt của vấnđề ở đây là việc không giống như những ngày củabạn, nơi mà các chế độ đàn áp cần các mạng lướicảnh sát mật và những người cung cấp tin tức tỉ mỉđể giám sát truyền thông, bây giờ tất cả thứ họcần là kiểm soát qua phần mềm và phần cứng mà chúngta sử dụng. Các máy tính để bàn, máy tính xách tay, máytính bảng, điện thoại thông minh của chúng ta, và tấtcả dạng các thiết bị đóng một vai trò gần như tấtcả sự truyền thông của chúng ta. Nghĩ là bạn sẽ rõràng khi giao tiếp mặt đối mặt ư? Hãy nghĩ lại đi.Bạn đã dàn xếp cuộc gặp thế nào? Qua điện thoại ư?Qua web ư? Và những gì bạn có trong túi quần hay túi xáchcủa bạn, luôn được kết nối tới mạng ư?

Đây là những gìStallman đã và đang cảnh báo cho chúng ta về tất cảnhững năm đó - và hầu hết trong chúng ta, kể cả bảnthân tôi, không bao giờ thực sự coi ông ta là nghiêm túc.Tuy nhiên, khi thế giới thay đổi, tầmquan trọng của khả năng kiểm tra những gì mã nguồntrong các thiết bị của bạn đang làm - bởi ai đó kháctrong trường hợp bạn thiếu các kỹ năng - trở nên ngàymột rõ ràng. Nếu chúng ta đánh mất khả năng kiểm tranhững gì các máy tính của riêng chúng ta đang làm, thìchúng ta chỉ còn là đống xương.

Thecrux of the matter here is that unlike the days of yore, whe-rerepressive regimes needed elaborate networks of secret police andinformants to monitor communication, all they need now is controlover the software and hardware we use. Our desktops, laptops,tablets, smartphones, and all manner of devices play a role invirtually all of our communication. Think you're in the clear whencommunicating face-to-face? Think again. How did you arrange themeet-up? Over the phone? The web? And what do you have in your pocketor bag, always connected to the network?

Thisis what Stallman has been warning us about all these years - and mostof us, including myself, never really took him seriously. However, asthe world changes, the importance of the ability to check what thecode in your devices is doing - by someone else in case you lack theskills - becomes increasingly apparent. If we lose the ability tocheck what our own computers are doing, we're boned.

Đóđích thị là cốt lõi của đức tin của Quỹ Phần mềmTự do và Stallman: rằng phần mềm sở hữu độc quyềnlấy đi sự kiểm soát của người sử dụng, mà có thểdẫn tới những hậu quả thảm khốc, đặc biệt bây giờkhi chúng ta dựa vào các máy tính cho hầu như mọi thứchúng ta làm. Thực tế là Stallman đã thấy trước đượcđiều này hầu như 3 thập kỷ trước là phi thường, vàchứng minh cho chủ nghĩa tích cực của ông. Nó minh chứngcho 30 năm của Quỹ Phần mềm Tự do.

Và, trong năm 2012,chúng ta có lẽ sẽ cần tới phần mềm tự do nguồn mởnhiều hơn bao giờ hết so với trước đó. TạiHội nghị Máy tính Hỗn loạn tại Berlin cuối năm ngoái,Cory Doctorow đã có bài trình bày “Cuộc chiến sắp tớivề Tính toán Mục đích chung”. Trong đó, Doctorow cảnhbáo rằng máy tính mục đích chung, và đặc biệt hơn, sựkiểm soát của người sử dụng đối với các máy tínhmục đích chung, được cảm nhận như một mối đe dọađối với tổ chức. Các cuộcchiến tranh bản quyền ư? Không là gì ngoài một khúc dạođầu cho một cuộc chiến thực sự.

“Như một thành viêncủa thế hệ máy Walkman, tôi đã thanh thản với thực tếrằng tôi sẽ yeu cầu một sự trợ thính lâu dài trướckhi tôi chết, và tất nhiên, nó sẽ không phải là mộtsự trợ thính, nó sẽ là một chiếc máy tính tôi đặtlên người mình”, Doctorow giải thích. “Nênkhi tôi vào một chiếc xe ô tô - một máy tính mà tôi đặtngười của tôi vào đó - với máy trợ thình của tôi -một máy tính tôi đặt trong con người tôi - tôi muốnbiết rằng các công nghệ đó không được thiết kế đểgiữ các bí mật từ tôi, và để ngăn tôi khỏi việckết thúc các quá trình trong chúng để làm việc chốnglại những lợi ích của tôi”.

Vàđiều này thực sự là nguyên nhân chính của tất cả.Với các máy tính chăm sóc mọi thứ như nghe, lái và hơnthế nữa, chúng ta thực sự không muốn bị khóa vàochúng. Chúng ta cần có khả năng để bóc bên trong chúngvà xem những gì chúng đang làm, để đảm bảo chúng takhông đang bị giám sát, bị lọc hoặc bất kỳ thứ gì.Chỉ một khoảng thời gian ngắn trước kia tôi từngtuyên bố điều này như là một chứng hoang tưởng thuầntúy - nhưng với tất cả những gì đang diễn ra gần đây,thì điều đó không còn là hoang tưởng nữa. Đó là thựcsự.

That'sthe very core of the Free Software Foundation's and Stallman'sbeliefs: that proprietary software takes control away f-rom the user,which can lead to disastrous consequences, especially now that werely on computers for virtually everything we do. The fact thatStallman foresaw this almost three decades ago is remarkable, andvindicates his activism. It justifies 30 years of Free SoftwareFoundation.

And,in 2012, we're probably going to need Free and open source softwaremore than ever before. At the Chaos Computer Congress in Berlin latelast year, Cory Doctorow held a presentation titled "TheComing War on General Purpose Computation". In it, Doctorowwarns that the general purpose computer, and more specifically, usercontrol over general purpose computers, is perceived as a threat tothe establishment. The copyright wars? Nothing but a prelude to thereal war.

"Asa member of the Walkman generation, I have made peace with the factthat I will require a hearing aid long before I die, and of course,it won't be a hearing aid, it will be a computer I put in my body,"Doctorow explains, "So when I get into a car - a computer I putmy body into - with my hearing aid - a computer I put inside my body- I want to know that these technologies are not designed to keepsecrets f-rom me, and to prevent me f-rom terminating processes on themthat work against my interests."

Andthis is really the gist of it all. With computers taking care ofthings like hearing, driving, and more, we really can't afford to belocked out of them. We need to be able to peek inside of them and seewhat they're doing, to ensure we're not being monitored, filtered, orwhatever. Only a short while ago I would've declared this as pureparanoia - but with all that's been going on recently, it's no longerparanoia. It'sreality.

“Sựtự do trong tương lai sẽ đòi hỏi chúng ta phải có khảnăng giám sát các thiết bị và các bộ chính sách có ýnghĩa của chúng ta về chúng, để xem xét và kết thúccác qui trình chạy trong chúng, để giữ cho chúng nhưnhững đầy tớ trung thành cho định của chúng ta, vàkhông như là những kẻ phản bội và gián điệp làm việccho bọn tội phạm, những kẻ sát nhân, và kiểm soátđược những điều kỳ quặc”, Doctorow cảnh báo, “Vàchúng ta còn chưa thua, mà chúng ta phải thắng các cuộcchiến về bản quyền để giữ cho Internet và các máytính cá nhân là tự do và mở. Vì chúng là các trang thiếtbị trong các cuộc chiến sẽ tới, chúng ta sẽ không cókhả năng để chiến đấu mà không có chúng”.

Điềunày giải thích vì sao bạn nên ủng hộ Android (không phảiGoogle, mà Android), thậm chí nếu bạn thích iPhone hơn.Điều này giải thích vì sao bạn nên ủng hộ Linux, thậmchí bạn sử dụng Windows. Điều này giải thích tại saobạn nên ủng hộ Apache, thậm chí nếu bạn chạy IIS. Sẽcó một thời điểm, nơi mà là tự do/mở không còn làsự đỏm dáng vui đùa nữa, mà là một sự cần thiếttất yếu bắt buộc.

Vàthời điểm đó đang tiệm cận tới nhanh.

"Freedomin the future will require us to have the capacity to monitor ourdevices and set meaningful policy on them, to examine and terminatethe processes that run on them, to maintain them as honest servantsto our will, and not as traitors and spies working for criminals,thugs, and control freaks," Doctorow warns, "And we haven'tlost yet, but we have to win the copyright wars to keep the Internetand the PC free and open. Because these are the materiel in the warsthat are to come, we won't be able to fight on without them."

Thisis why you should support Android (not Google, but Android), even ifyou prefer the iPhone. This is why you should support Linux, even ifyou use Windows. This is why you should support Apache, even if yourun IIS. There's going to be a point whe-re being Free/open is nolonger a fun perk, but a necessity.

Andthat point is approaching fast.

Dịch tài liệu: LêTrung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com