Sử dụng phần mềm tự do nguồn mở, cứu rỗi thế giới này

Theo: http://www.rlhc.net/blog/2007/11/21/use-foss-save-the-world/

Bài được đưa lên Internet ngày: 21/11/2007

Đã một lúc kể từ khi tôi viết mọi thứ gốc rễ nên tôi muốn tranh luận thứ gì đó khác với những thứ như ai đang làm gì với phần mềm tự do nguồn mở FOSS (Free and Open Source Software); Tôi muốn nhấn mạnh một vài điều quan trọng nữa với tôi. Nhưng đây là tôi, nên bạn biết nó sẽ vẫn có liên quan tới phần mềm tự do nguồn mở đấy.

Vừa qua tôi đã dựng một máy tính mới cho Trung tâm Phụ nữ tại North Point Douglas ở Winnipeg. Trung tâm này là một trung tâm phi lợi nhuận của phụ nữ mà tôi là tình nguyện viên về các dịch vụ công nghệ thông tin và kết quả là thường dựng các máy tính cho việc sử dụng hàng ngày.

It has been awhile since I’ve written anything original so I wanted to discuss something other than just who’s doing what with Free and Open Source Software (FOSS); I wanted to address something else that was important to me. But hey, it’s me, so you know it will still relate to FOSS.

I recently built a new machine for the North Point Douglas Women’s Center here in Winnipeg. NPDWC is a non-profit women’s centre to which I volunteer my IT services and as a result, often set up machines for day-to-day use.

Rõ ràng, một tổ chức như thế này không có nhiều tiền để chi cho hạ tầng công nghệ thông tin, vì thế khi tôi bắt đầu làm việc với họ thì tôi đã giới thiệu cho họ ý tưởng về các phần mềm tự do nguồn mở. Ông giám đốc trung tâm đã đề nghị tôi dựng một máy tính cũ Pentium 133 trên mạng của họ. Máy 133 này không phù hợp để sử dụng trên bất kỳ mạng nào, và hệ điều hành Windows 95 cũng cần phải tải lại, vì thế tôi đã biếu một máy tính Pentium 3 550MHz của tôi cho công việc văn phòng hàng ngày của họ. Máy tính lâu năm còn tốt này rất phù hợp: xử lý văn bản và bảng tính được điều khiển bởi OpenOffice.org, thư điện tử bằng Thunderbird, và Firefox cho việc truy cập Internet – tất cả đều được trang bị bởi Linux Ubuntu. Họ không phải trả tí tiền nào cho phần mềm và nó thực thi được tất cả các công việc liên quan tới máy tính mà họ yêu cầu.

To be clear, an organization like this does not have a lot of money to spend on IT infrastructure, so when I began working with them I introduced them to the idea of Free and Open Source Software. The shelter’s director asked me to set up an old Pentium 133 on their network. The 133 was not in any shape for network use, and the Windows 95 operating system was in need of a reload, so I donated a spare Pentium 3 550 MHz system of mine for their everyday office work. The well aged system is a perfect fit: word processing and spreadsheets are handled by OpenOffice.org, email by Thunderbird, and Firefox for Internet access — all powered by Ubuntu Linux. The software costs them nothing and it performs all the computer related tasks they require.

Việc thiết lập trở nên rất ổn định và ngay cả các đặc tính kỹ thuật hệ thống ánh sáng nó vận hành rất tốt. Thiết lập ban đầu này trở thành công việc nền tảng cho 3 chiếc máy nữa chạy Ubuntu. Tiền trợ cấp có được đã cho phép mua thêm 1 máy với màn hình, phần mềm văn phòng và có thể một máy in nếu giá cả hợp lý. Với khoản ngân sách này chúng tôi thực sự có thể mua 2 máy tính từ một nhà cung cấp của tôi và 2 chiếc màn hình phẳng không đắt tiền. Tôi cũng biếu một máy in cũ HP4 mà chúng tôi đã nối mạng thông qua máy chủ in ấn nguồn mở CUPS trong Ubuntu. Phần tiết kiệm còn được hiện thực xa hơn khi chúng tôi không phải mua phần mềm văn phòng thương mại vì Ubuntu Linux đi kèm với OpenOffice. Phần mềm diệt virus không cần tới vì Linux hầu như 100% không có virus và các phần mềm gây hại.

The set up proves to be a very stable one and, even with the light system specs it performs very well. This initial set up laid the ground work for three more systems based on Ubuntu. A grant had been acquired which allowed for the purchase of one system with a monitor, office software and maybe a printer if the pricing was right. With this budget we were actually able to purchase two off lease systems f-rom a supplier of mine and two inexpensive flat panel monitors. I also donated an older HP4 that we networked through the Open Source CUPS printing server in Ubuntu. The savings were further realized as we did not have to purchase commercial office software because Ubuntu Linux comes with OpenOffice. Antivirus software is not required as Linux is almost 100% virus and malware free.

Sau đó chúng tôi mua một máy thứ 3 mà chúng tôi thiết lập y như đối với các máy khác và chúng tôi lên kế hoạch bổ sung nhiều máy hơn một khi chúng tôi có kinh phí để làm việc đó. Công nghệ này cho phép mọi người ở trung tâm thực hiện các công việc của mình mà không có vấn đề gì và không có virus cũng như lo lắng về giá thành bản quyền. Phần mềm tự do nguồn mở chúng tôi sử dụng cũng có thể được phân phối cho bất kỳ ai khác có mong muốn sử dụng nó.

Có những kế hoạch tiếp sau cho một máy chủ dựa trên Linux Ubuntu. Máy chủ này sẽ cho phép lưu trữ và sao lưu tập trung cho tất cả các dữ liệu của trung tâm. Một lần nữa, không có trả giá cho phần mềm cùng với công việc tự nguyện của tôi sẽ cho phép một giải pháp giá bằng không (0) mà có thể dễ dàng so sánh với một vài giải pháp rất đắt tiền mà tôi đã triển khai trong sự nghiệp của mình như một nhà tư vấn về công nghệ thông tin.

We later purchased a third off lease system which we configured in the same way as the others and we plan on adding more systems once we find the budget for them. The technology allows the people at the shelter to do their jobs without issue and without virus and licensing cost worries. The Free and Open Source Software we use can also be redistributed to anyone else who would like to use it.

There are further plans for an Ubuntu Linux-based server. This server will allow for central storage and backup for all the shelter data. Once again, the no cost software coupled with my volunteer work will allow for a zero cost solution that can easily compare with some very expensive solutions I have deployed in my career as an IT consultant.

Việc sử dụng rất nhiều ưu điểm của phần mềm tự do nguồn mở là quá rõ ràng. Nó không chỉ tiết kiệm chi phí, mà những giấy phép còn được sử dụng trong nhiều chương trình tự do nguồn mở cho phép, và trên thực tế khuyến khích, chia sẻ phần mềm với những người khác. Việc chia sẻ là lợi ích lớn nhất của các phần mềm tự do nguồn mở. Đây là trích dẫn từ định nghĩa về phần mềm tự do nguồn mở của Tổ chức phần mềm tự do:

The use of Free and Open Source Software’s many advantages are so obvious. Not only is there a cost savings but the licenses used in many FOSS programs allow, and in fact encourage, sharing the software with others. Sharing is the biggest understated benefit of Free and Open Source Software. Here is an excerpt f-rom the Free Software Foundations definition of free software:

Free software is a matter of liberty, not price. To understand the concept, you should think of free as in free speech, not as in free beer.

Free software is a matter of the users’ freedom to run, copy, distribute, study, change and improve the software. More precisely, it refers to four kinds of freedom, for the users of the software:

Phần mềm tự do là phạm trù về tự do, không phải về giá cả. Để hiểu khái niệm này, bạn phải nghĩ về sự tự do như trong việc tự do nói, chứ không phải là trong việc uống bia miễn phí.

Phần mềm tự do là phạm trù về sự tự do của người sử dụng trong việc chạy, sao chép, phân phối, học, thay đổi và cải tiến phần mềm. Chính xác hơn, nó tham chiếu tới 4 dạng tự do, đối với những người sử dụng các phần mềm đó:

• Tự do để chạy chương trình, vì bất kỳ mục đích nào (tự do 0).

• Tự do học cách chương trình làm việc, và áp dụng nó cho các nhu cầu của bạn (tự do 1). Việc truy cập được tới mã nguồn là điều kiện tiên quyết cho việc này.

• Tự do phân phối lại các bản sao sao cho bạn có thể giúp được người hàng xóm của mình (tự do 2).

• Tự do cải tiến chương trình, và tung ra những cải tiến của bạn cho công chúng, sao cho toàn thể cộng đồng hưởng lợi (tự do 3). Việc truy cập được tới mã nguồn là điều kiện tiên quyết cho việc này.

• The freedom to run the program, for any purpose (freedom 0).

• The freedom to study how the program works, and adapt it to your needs (freedom 1). Access to the source code is a precondition for this.

• The freedom to redistribute copies so you can help your neighbor (freedom 2).

• The freedom to improve the program, and release your improvements to the public, so that the whole community benefits (freedom 3). Access to the source code is a precondition for this.

Một chương trình là phần mềm tự do nếu những người sử dụng có tất cả các quyền tự do này. Vậy nên, bạn phải được tự do để phân phối lại các bản sao, kể cả là có sửa hay không sửa, kể cả biếu không hoặc tính phí cho việc phân phối, cho bất kỳ ai, ở bất cứ đâu. Có tự do để làm những việc như vậy có nghĩa là (giữa các thứ khác) bạn không buộc phải hỏi hoặc trả tiền để có được sự cho phép”.

A program is free software if users have all of these freedoms. Thus, you should be free to redistribute copies, either with or without modifications, either gratis or c-harging a fee for distribution, to anyone anywhe-re. Being free to do these things means (among other things) that you do not have to ask or pay for permission.”

(Để có định nghĩa toàn phần, xin xem http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html)

(For the full definition see this link: http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html)

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

ltnghia@yahoo.com