Các trách nhiệm về quyền sở hữu

Theresponsibilities of ownership

Friday, July 22nd, 2011by Mark Shuttleworth

Theo:http://www.markshuttleworth.com/archives/687

Bài được đưa lênInternet ngày: 22/07/2011

Lờingười dịch: Mark Shuttleworth nói về các trách nhiệm vàquyền sở hữu đối với các bản vá cho Ubuntu dòng chínhthống và quan điểm của ông. Ông nói về sự chia sẻ:“Đó là thứ yêu thuật về sự sáng tạo và quyền sởhữu. Nó tạo ra khả năng cho sự hào phóng. Bạn khôngthể thực sự trao thứ gì đó mà bạn không sở hữu,nhưng nếu bạn có, thì bạn đã làm một sự đóng gópđích thực. Một món quà là khác với một món vay nợ.Nó không đặt ra sự ràng buộc nào, nó trang bị cho ngườinhận và nó giải phóng người cho khỏi những trách nhiệmvề quyền sở hữu. Chúng ta có xu hướng nghĩ rằng giảiquyết các vấn đề của chúng ta để sản sinh ra mộtbản vá là thú vị cho chúng ta và hữu dụng cho chúng talà một sự hào phóng. Không phải thế. Cơ hội cho sựhào phóng tới sau đó. Và trong hệ sinh thái của chúngta, sự hào phóng là quan trọng. Nó nằm trong trái tim củađạo lý Ubuntu, và nó là quan trọng thậm chí giữa cácđối thủ cạnh tranh, vì các đối thủ cạnh tranh bênngoài hệ sinh thái của chúng ta sẽ không thể bị đánhnếu chúng ta không đem lại sự giúp đỡ lẫn nhau”.

Trong cộng đồngnguồn mở chúng ta thực hiện một vụ làm ăn rất lớnvề các quyền về sở hữu. Nhưng còn về các trách nhiệmthì sao?

Bất kỳ tài sản nàocũng đi kèm với các chi phí, rủi ro và trách nhiệm. Vàbất kỳ ai mà không coi những điều này quan trọng đềulà những người quản gia tồi đối với tài sản đó.

Trong thế giới vậtlý, chúng ta biết điều này rất tốt. Nếu bạn sở hữumột ngôi nhà, thì sẽ có các thứ thuế phải trả mỗinăm, sẽ có một số hóa đơn cho điện và duy trìm vàcác công việc giấy tờ phải điền. Tôi từng bị nhắcnhở một cách sống sượng về điều này khi tôi có mộtSMS vào lúc 2 giờ sáng nay, chăm sóc British Gas, nhắc nhởtôi một cách hữu ích giải quyết hóa đơn gas mà tôithuê. Nếu chúng ta không chăm sóc các trách nhiệm này,thì chúng ta gặp rủi ro là tài sản sẽ xuống cấp hoặcbị lấy đi khỏi sự chăm sóc của chúng ta. Một ngôinhà bỏ hoang cuối cùng sẽ bị xử phạt và bị phá hủyhơn là nằm đó như một mối nguy hại về sức khỏe.Một chiếc ô tô không được kiểm thử và cấp phép thìkhông thể được lái một cách hợp pháp trên những conđường công cộng. Ngắn gọn, quyền sở hữu đi cùngvới một số công việc nhất định, và công việc đóphải được quản lý tốt.

Trong thế giới sốvà trí tuệ, mọi thứ hơi khác một chút. Không có miếngvải rõ ràng nào để gấp hoặc bức tường nào để vẽ.Nhưng sẽ vẫn có những trách nhiệm. Ví dụ, các thươnghiệu cần phải được bảo vệ hoặc chúng sẽ bị mờđi và bị mất. Các câu hỏi cần phải được trả lời.Các dự án lành mạnh phát triển và thích nghi qua thờigian trong một thế giới năng động; sự thay đổi làkhông thể tránh khỏi và những nhu cầu sẽ được điềutiết.

Việc duy trì một mẩuphần mềm tự do là một nỗ lực không bình thường.Phần còn lại của cái kho là việc thay đổi liên tục -thay đổi các trình biên dịch, thay đổi các phụ thuộc,thay đổi các qui ước. Trách nhiệm duy trì không nên bịthắt lại, nếu bạn muốn dự án của bạn vẫn phù hợpvà hữu ích. Nhưng chế độ duy trì rất thường là tráchnhiệm của các lập trình viên “cốt lõi”, chứ khôngphải của những người đóng góp thoảng qua. Những ngườiđóng góp bất chợt đã tự gãi chỗ ngứa của riêng họhoặc đáp ứng một bổn phận công việc bằng việc viếtmột miếng vá thường trao, như là một lý do cho sự đónggóp, mong muốn của họ có được gánh nặng của sự duytrì đó được triển khai bởi dự án, chứ không phảibởi bản thân họ.

Inthe open source community we make a very big deal about the rights ofownership. But what about the responsibilities?

Anyasset comes with attendant costs, risks and responsibilities. Andanybody who doesn’t take those seriously is a poor steward of theasset.

Inthe physical world, we know this very well. If you own a house, thereare taxes to pay every year, there will be some bills for energy andmaintenance, and there’s paperwork to fill out. I was rudelyreminded of this when I got an SMS at 2am this morning, care ofBritish Gas, helpfully reminding me to settle up the gas bill for atenant of mine. If we fail to take care of these responsibilities,we’re at risk of having the asset degraded or taken away f-rom ourcare. An abandoned building will eventually be condemned anddemolished rather than staying around as a health hazard. A car whichhas not been tested and licensed cannot legally be driven on publicroads. In short, ownership comes with a certain amount of work, andthat work has to be handled well.

Inthe intellectual and digital world, things are a little different.There isn’t an obvious lawn to trim or wall to paint. But there arestill responsibilities. For example, trademarks need to be defendedor they are deemed to be lost. Questions need to be answered. Healthyprojects grow and adapt over time in a dynamic world; change isinevitable and needs to be accommodated.

Maintaininga piece of free software is a non-trivial effort. The rest of thestack is continuously changing – compilers change, dependencieschange, conventions change. The responsibility for maintenance shouldnot be shirked, if you want your project to stay relevant and useful.But maintainership is very often the responsibility of “core”developers, not light contributors. Casual contributors who havescratched their own itch or met a work obligation by writing a patchoften give, as a reason for the contribution, their desire to havethat maintenance burden carried by the project, and not bythemselves.

Khi một người duytrì bổ sung một miếng vá vào một công việc, họ cũngđang nhận trách nhiệm về sự duy trì của mình, trừ phihọ có một vài tình huống đặc biệt, như miếng vá làmột trình cài cắm và về cơ bản được duy trì bởingười đóng góp. Đối với các trường hợp chung, việcbổ sung bản vá giống như trộn màu - nó bổ sung cho cơthể duy trì chung theo một cách thức mà không dễ dànglàm bỏ dở hoặc phân tách riêng được.

Và việc sở hữu mộttài sản có thể tạo ra những món nợ thực sự. Ví dụ,tại một số quốc gia, nếu bạn sở hữu một ngôi nhàvà ai đó trượt chân trên cầu thang, bạn có thể bịtruy cứu trách nhiệm. Nếu bạn sở hữu một chiếc ô tôvà nó đang được cho mượn, và phanh hỏng, thì bạn cóthể phải chịu trách nhiệm. Trong trường hợp của mãnguồn, việc nhận một bản vá ngụ ý, dù thích haykhông, nhận một vài trách nhiệm đối với bản vá đó.Dù có trở thành một trách nhiệm thực tế, hay chỉ làmột trách nhiệm liên đới, thì là thứ gì đó mà chỉcó thời gian mới nói lên được. Nhưng quyền sở hữuđòi hỏi bảo vệ trong trường hợp có một cuộc tấncông, và điều đó có thể là đắt giá, thậm chí nếucuộc tấn công đó là không có cơ sở.

Vì thế, một trongnhững lý do tôi hạnh phúc để tài trợ (hoàn toàn hoặckhông hoàn lại) một bản vá cho một người duy trì, vàvì sao Canonical thường chỉ định các bản vá cho thượngnguồn tới những ai yêu cầu nó, là việc tôi nghĩ cácquyền và các trách nhiệm về quyền sở hữu nên đượctrùng khớp. Nếu tôi muốn ai đó khác nắm công việc -trách nhiệm - về duy trì, thì tôi cũng hoàn toàn hạnhphúc vì họ triển khai các quyền đó. Điều đó dườngnhư được cân bằng. Trong trường hợp thông thường, sựduy trì đó biến thành công việc nhiều y như việc nhàonặn ban đầu của bản vá đó, và thành thật mà nói,đây là phần “công việc nhàm chán”, trong khi phần vuivẻ đã giải quyết vấn đề ngay lập tức khi tới tay.

Tất nhiên, cũng cónhững trường hợp không bình thường nữa.

Whena maintainer adds a patch to a work, they are also acceptingresponsibility for its maintenance, unless they have some specialcircumstance, like the patch is a plugin and essentially maintainedby the contributor. For general cases, adding the patch is likemixing paint – it adds to the general body of maintenance in a waythat cannot easily be undone or compartmentalised.

Andowning an asset can cre-ate real liabilities. For example, in somecountries, if you own a house and someone slips on the stairs, youcan be held liable. If you own a car and it’s being borrowed, andthe brakes fail, you can be held liable. In the case of code,accepting a patch implies, like it or not, accepting some liabilityfor that patch. Whether it turns out to be a real liability, or justa contingent one, is something only time will tell. But ownershiprequires defence in the case of an attack, and that can be expensive,even if it turns out the attack is baseless.

So,one of the reasons I’m happy to donate (fully and irreversibly) apatch to a maintainer, and why Canonical generally does assignpatches to upstreams who ask for it, is that I think the rights andresponsibilities of ownership should be matched. If I want someoneelse to handle the work – the responsibility – of maintenance,then I’m quite happy for them to carry the rights as well. Thatonly seems balanced. In the common case, that maintenance turns outto be as much work as the original crafting of the patch, andfrankly, it’s the “boring work” part, while the fun part wassolving the problem immediately at hand.

Ofcourse, there are uncommon cases too.

Một trong những cuộcđấu tranh thần thánh về quyền sở hữu mã nguồn, giữaSun và Novell, đã xoay quanh một trình cài cắm choOpenOffice mà đã làm ra một số thứ rất hay ho. Sun đãkết thúc việc sáng tạo lại công việc đó vì Novellkhông muốn trao nó cho Sun. Thành thật mà nói, tôi nghĩSun đã ngốc ngếch. Trình cài cắm từng là toàn bộ côngviệc, nó đã phục vụ cho một mục đích cố kết tấtcả bằng bản thân nó. Novell đã thiết kế và triểnkhai thành phần đó, và có thiện chí và động lực tuyệtvời để duy trì nó. Trong trường hợp đó, có ý nghĩavới tôi rằng Sun nên có thiện chí chừa chỗ cho côngviệc tuyệt vời của Novell, để nó như là của Novell.Thay vào đó, họ đã kết thúc bằng việc làm lại côngviệc, và nhiều người đã cảm thấy khó làm xong. Nhưngđó là trường hợp không bình thường. Kịch bản thườngthấy hơn là việc một đóng góp cải tiến cho lõi, nhưngbản thân nó không có giá trị mà không có phần mã nguồncòn lại trong dự án đã có sẵn rồi.

Tất nhiên, “giátrị” là tương đối. Một bản vá chỉ áp dụng đốivới một kho mã nguồn đang tồn tại có giá trị trongkhả năng của nó để dạy những người khác cách làmdạng công việc này. Và nó có giá trị như nghệ thuật- bạn có thể đặt nó vào một chiếc áo T-shirt, hoặcmột bức tường.

Nhưng việc đóng góp- thực sự đóng góp, thực sự tài trợ - một bản vácho một người duy trì không phải làm giảm đi các dạnggiá trị đối với người sáng tạo ban dầu. Tôi cho nólà thực tiễn tốt nhất mà một sự tài trợ được đápứng bằng một giấy phép rộng lớn trở ngược lại.Nói cách khác, nếu tôi trao bản vá của tôi cho ngườiduy trì, sẽ là dễ chịu nếu họ trao cho tôi một tậphợp đầy đủ các quyền trở ngược lại. Trong khi mộtcông việc tồi làm với nhiều thứ khác, thì thỏa thuậnđóng góp của Canonical lại làm được điều này: Khi bạnthực hiện một đóng góp cho nó, thì bạn có một giấyphép rộng lớn ngược trở lại. Bằng cách đó, ngườisáng tạo tất cả còn lại các quyền hữu dụng, bao gồmkhả năng xuất bản, cấp phép lại, bán, hoặc làm mộtchiếc áo T-shirt, mà cũng không mang tất cả các tráchnhiệm đi cùng với quyền sở hữu đó.

Oneof the legendary fights over code ownership, between Sun and Novell,revolved around a plugin for OpenOffice that did some very coolstuff. Sun ended up re-creating that work because Novell would notgive it to Sun. Frankly, I think Sun was silly. The plugin was awhole work, that served a coherent purpose all by itself. Novell haddesigned and implemented that component, and was perfectly willingand motivated to maintain it. In that case, it makes sense to me thatSun should have been willing to make space for Novell’s great work,leaving it as Novell’s. Instead, they ended up redoing that work,and lots of people felt hard done by. But that’s an uncommon case.The more usual scenario is that a contribution enhances the core, butis not in itself valuable without the rest of the code in the projectbeing there.

Ofcourse, “value” is relative. A patch that only applies against anexisting codebase still has value in its ability to teach others howto do that kind of work. And it has value as art – you can put iton a t-shirt, or a wall.

Butcontributing – really contributing, actually donating – a patchto a maintainer doesn’t have to reduce those kinds of value to theoriginal creator. I consider it best practice that a donation bematched by a wide license back. In other words, if I give my patch tothe maintainer, it’s nice if they grant me a full set of rightsback. While does a bad job with many other things, the Canonicalcontribution agreement does this: when you make a contribution underit, you get a wide license back. So that way, the creator retains allthe useful rights, including the ability to publish, relicense, sell,or make a t-shirt, without also carrying all the responsibilitiesthat go with ownership.

Vì thế một thỏathuận đóng góp được làm tốt có thể làm rõ ai gánhvác các trách nhiệm đó, và không giảm bớt một cáchhữu hình các quyền của những người mà đang đóng góp.Và một chính sách được làm tốt về sự đóng góp cóthể nhận thức được rằng có những trường hợp khôngbình thường, nơi mà một sự đóng góp trong thực tếbản thân nó là một miếng toàn phần, và không đòi hỏisự tài trợ đối với miếng toàn phần đó để trởthành một phần của một tổng thể tổng hợp.

Thế còn những trườnghợp nơi mà không có người duy trì hoặc người chủ sởhữu một cách rõ ràng thì sao?

Vâng, ngoài thế giớibản quyền và mã nguồn, chúng tôi có một số mô hìnhđể tham chiếu tới. Ví dụ, các công ty đưa ra các cổphần cho các nhà đầu tư của họ, phản ánh sự đónggóp tương ứng của họ và vì thế cả quyền sở hữucổ phần tương ứng trong công ty. Những công ty đó kếtthúc với các chủ sở hữu đa dạng, mỗi người trong sốđó sẽ có các ý kiến, những ưu tiên, những ý tưởngvà những ràng buộc của riêng họ.

Chúng tôi có lẽkhông bao giờ nghĩ phải yêu cầu sự đồng thuận vềtừng quyết định của ban lãnh đạo, hoặc công ty, trongsố tất cả những cổ đông. Điều đó có thể khônglàm việc được - trong thực tế, nhiều bộ máy điềuhành công ty tồn tại một cách đặc biệt để trao tiếngnói cho những mong muốn của các cổ đông trong khi cùnglúc giữ cho các cơ sở hoạt động được. Điều đókhông nói lên rằng các cổ đông không bị lạm dụng -có đủ các trường hợp điển hình về quản lý tậndụng được các vị thế của họ để điền vào mộtcuốn sổ lợi nhuận dài lâu và ốm yếu. Các qui địnhvề điều hành công ty, và đặc biệt sự bảo vệ nhữnglợi ích của thiểu số trong các công ty, cũng như sựhiện đại của những thỏa thuận có tính xây dựng củacác cổ đông để đạt được cùng các mục tiêu y hệt,vẫn luôn luôn tiến hóa. Nhưng cuối ngày, các quyết địnhcần phải được thực hiện mà là sự ràng buộc vàocông ty và vì thế ràng buộc vào những cổ đông. Cácquyền sở hữu mở rộng tới quyền chỉ ra và đượcthể hiện, và để tham gia vào sự thảo luận, và thườnglà một tiếng nói của một số dạng. Vì thế quyếtđịnh được thực hiện va (thường) đa số sẽ gánhvác.

Trong tâm lý chuyênchế của chúng tôi, chúng tôi có xu hướng nghĩ rằng mộtdòng lệnh duy nhất, hoặc một bản vá nhỏ duy nhất,mang theo cùng sức nặng như phần còn lại của một khomã nguồn cố kết. Dễ dàng để cảm thấy cách này: khimột bản vá nhỏ được chia sẻ, nhưng không được tàitrợ, thì người sáng tạo vẫn còn nguyên một mình quyềnsở hữu của bản vá đó. Vì thế về lý thuyết, bấtkỳ sự thay đổi nào ở tình trạng tổng thể phải đòihỏi sự tán thành của từng người chủ sở hữu. Điềunày là hơn cả lý thuyết - đây là luật trong nhiều chỗ.

Nhưng trong thực tế,tiếp cận đó không chịu nổi bất kỳ kiểm thử khắcnghiệt nào.

Soa well-done contribution agreement can make clear who carries whichresponsibilities, and not materially diminish the rights of those whocontribute. And a well-done policy of contribution would recognisethat there are uncommon cases, whe-re a contribution is in fact awhole piece in itself, and not require donation of that whole piecein order to be part of an aggregate whole.

Whatabout cases whe-re there is no clear maintainer or owner?

Well,outside of the world of copyright and code, we do have some models torefer to. For example, companies issue shares to their shareholders,reflecting their relative contribution and therefor relative sharedownership in the company. Those companies end up with diverse owners,each of whom is going to have their own opinions, preferences, idealsand constraints.

Wewould never think to require consensus on every decision of theboard, or the company, among all shareholders. That would beunworkable – in fact, much of the apparatus of corporate governanceexists specifically to give voice to the desires of shareholderswhile at the same time keeping institutions functional. That’s notto say that shareholders don’t get abused – there are enough casestudies of management taking advantage of their position to fill along and morbidly interesting book. Rules on corporate governance,and especially the protection of minority interests in companies, aswell as the state of the art of constructing shareholder agreementsto achieve the same goals, are constantly evolving. But at the end ofthe day, decisions need to be taken which are binding on the companyand thus binding on the shareholders. The rights of ownership extendto the right to show up and be represented, and to participate in thediscussion, and usually a vote of some sort. Thereafter, the decisionis taken and (usually) the majority will carries.

Inour absolutist mentality, we tend to think that a single line ofcode, or a single small patch, carries the same weight as the rest ofa coherence codebase. It’s easy to feel that way: when a smallpatch is shared, but not donated, the creator retains sole ownershipof that patch. So in theory, any change in the state of the wholemust require the agreement of every owner. This is more than theory –it’s law in many places.

Butin practice, that approach has not withstood any hard tests.

Có nhiều trường hợpnơi mà các công việc lớn khổng lồ, gồm các “bảnvá” tổng hợp của nhiều chủ sở hữu khác nhau, từngđược cấp phép lại. Mozilla, Ubuntu wiki, và tôi nghĩ thậmchí Wikipedia tất cả đã trải qua các qui trình công khaiđể chỉ ra cách để chuyển giấy phép của một côngviệc tổng hợp sang thứ gì đó mà sự lãnh đạo củadự án được coi là phù hợp hơn.

Tôi có thiện chí đểđánh cược rằng, nếu một số lỗi pháp lý sống cònđã được hé lộ trong GPLv2, thì Linus có thể dẫn dắtmột qui trình rà soát lại và thảo luận và tranh luậnvề những gì phải làm về nhân Linux, có thể là phật ýhay kiện tụng, nhưng cuối cùng ông có lẽ quyết địnhvà hầu hết tuân theo một giấy phép mới và tốt hơn.Cá nhân mà nói, tôi là một người bảo vệ GPLv3, nhưngcuối cùng được biết rõ rằng tôi không phải là mộtcổ đông lớn trong công ty đặc biệt đó, nên để nói,nên tôi có thể không trông chờ có được bất kỳ tiếngnói nào. Những người mà đã không muốn tuân theo có thểtự họ từ chức để các đóng góp của họ được thaythế, và hầu hết có thể không gây phiền để tạo ramột cuộc họp, đưa ra sự tán thành không bằng lời.

Thereare multiple cases whe-re huge bodies of work, composed of theaggregate “patches” of many different owners, have beenrelicensed. Mozilla, the Ubuntu wiki, and I think even Wikipedia haveall gone through public processes to figure out how to move thelicense of an aggregate work to something that the project leadershipconsidered more appropriate.

I’dbe willing to bet that, if some fatal legal flaw were discovered inthe GPLv2, Linus would lead a process of review and discussion anddebate about what to do about the Linux kernel, it would be testy andcontentious, but in the end he would take a decision and most wouldfollow to a new and better license. Personally, I’d be an advocateof GPLv3, but in the end it’s well known that I’m not a bigshareholder in that particular company, so to speak, so I wouldn’texpect to have any say Those who did not want to follow would resignthemselves to having their contributions replaced, and most would notbother to turn up for the meeting, giving tacit assent.

Vì thế quan điểmthông thái rởm của chúng tôi rằng mỗi dòng mã lệnh làthiêng liên không được giữ dưới áp lực của thếgiới thực. Các dự án PHẢI trả lời cho những thay đổichủ chốt trong thế giới xung quanh chúng. Có thể sẽkhông khôn ngoan để cho vay một bản vá cho một dự ánvới tin tưởng rằng dự án sẽ không bao giờ, theo bấtkỳ hoàn cảnh nào, ra một quyết định khác với cácquan điểm cá nhân của họ. Cuộc sống không thích thế.Thay đổi là không thể tránh khỏi, và chúng tôi tất cảchỉ bị rung động về một số tập hợp con của thayđổi đó.

Và đó là thứ nhưnó cần phải thế. Việc đeo bám vào thứ gì đó nhỏ làmột phần của cuộc sống và kế sinh nhai của ai đókhác sẽ không lành mạnh. Tốt hơn hoặc gửi tới mộttiếp cận quyền sở hữu được chia sẻ hợp lý, mà cósự thiện chí để chỉ ra tại cuộc họp, đóng góp vàduy trì và chấp nhận thiện chí của đa số về nhữngdịch chuyển chủ chốt có thể là không ngon lành, hoặclàm một món quà thực sự không đi với chuỗi gắn kèmnào.

Đôi khi tôi thấy mọingười nói họ hạnh phúc để tài trợ miễn là nó cómột số ràng buộc có liên quan tới việc đó.

Có một gia đình ởNam Phi đã sống trong những hoàn cảnh kỳ dị nhiều thếhệ vì một tổ tiên giàu có đã chỉ định rằng họphải làm điều đó nếu họ muốn truy cập tới gia tàicủa họ. Điều đó gọi là “qui định từ nấm mồ”,và điều đó thực sự là hoàn toàn phi xã hội. Hoặcbạn cho ai đó những gì bạn đang cho họ, và chấp nhậnrằng họ sẽ mang những quyền và trách nhiệm đó mộtcách không ngoan và tốt, hoặc bạn đừng trao nó cho họhoàn toàn. Bạn đừng có loanh quanh sau khi thiện chí củabạn được thực hiện, và không thể biết trước mọithứ có thể xảy ra. Điều này cực kỳ không hay, theoquan điểm của tôi, để làm cho mọi người bị kẹt.

Soour pedantic view that every line of code is sacred just would nothold up to real-world pressure. Projects have GOT to respond to majorchanges in the world around them. It would be unwise to loan a patchto a project in the belief that the project will never, under anycircumstances, take a decision that is different to your personalviews. Life’s just not like that. Change is inevitable, and we’reall only going to be thrilled about some subset of that change.

Andthat’s as it should be. Clinging to something small that’s partof someone else’s life and livelihood just isn’t healthy. It’sbetter either to commit to a reasonable shared ownership approach,which involves being willing to show up at meetings, contribute tomaintenance and accept the will of the majority on major moves thatmight be unpalatable anyway, or to make a true gift that comes withno strings attached.

SometimesI see people saying they are happy to make a donation as long as ithas some constraints associated with it.

Therewas a family in SA that lived under weird circumstances forgenerations because a wealthy ancestor specified that they had to dothat if they wanted access to their inheritance. It’s called“ruling f-rom the grave”, and it’s really quite antisocial.Either you give someone what you’re giving them, and accept thatthey will carry those rights and responsibilities wisely and well, oryou don’t give it to them at all. You’re not going to be aroundafter your will is executed, and it’s impossible to anticipateeverything that might happen. It’s exceedingly uncool, in my view,to leave people stuck.

Thật khó để dựđoán, trong thời gian 50 hay 100 năm nữa, định nghĩa về“tính mở” sẽ là gì, và ai sẽ có sự định nghĩa màbạn có thể đồng ý nhất. Trong ngắn hạn tất cảchúng ta có sự yêu thích, nhưng mỗi 5 năm hay 10 năm thếgiới thay đổi và điều đó xô đẩy một vòng các địnhnghĩa, giấy phép, khái niệm mới. Hãy coi GPLv2 và GPLv3,nơi mà hóa ra là một nhu cầu thực để giải quyếtnhững thách thức mới theo cách của phần mềm tự dođang được sử dụng. Hoặc Tuyên ngôn Đường phố củaFranklin, về các dịch vụ web. Bất chấp có những ý kiếnnhư AGPL, vẫn chưa có bất kỳ sự đồng thuận nào vềcách tốt nhất để quản lý các kịch bản đó như thếnào.

Một người có thểchọn các cơ quan, những các cơ quan cũng thay đổi. Hãyngoảnh lại và nhìn vào các vị trí lịch sử của bấtkỳ đảng chính trị dài hạn nào, như UK Whigs, và bạnsẽ thú vị với cách mà một nhóm có thể dịch chuyểncác vị trí của họ qua một sự thành công của nhữngngười lãnh đạo. Tôi hoàn toàn tin vào FSF ngày hôm nay,nhưng ý tưởng nhỏ điều gì sẽ xảy ra trong vòng 100năm nữa. Điều đó không phải là bôi xấu gì FSF, chỉlà một bài học mà tôi đã học được từ việc nhìnvào các mẫu hành xử của các cơ quan về dài hạn màthôi. Nó là y hệt đối với OSI hoặc Creative Commons hoặcbất kỳ nhóm chính trị hoặc tư tưởng hoặc tập đoànnào khác. Mọi người di chuyển, mọi người chết, thờigian thay đổi, các ưu tiên dịch chuyển, các nền kinh tếsuy sụp và tan chảy, các liên minh và liên kết và cạnhtranh dịch chuyển địa hình địa thế tới điểm mànhóm tự do ngày hôm nay sẽ là bảo thủ vào ngày mai hoặcngược lại.

Vì thế, nếu mộtngười định đặt các chuỗi gắn vào một tài trợ,người đó sẽ làm gì? Hãy nhặt một giấy phép đặcbiệt chăng? Không có giấy phép hiện hành sẽ còn là phùhợp tuyệt vời hoặc hữu dụng hoặc quyến rũ vô hạnđịnh. Hãy chọn một cơ quan chăng? Không có cơ quan nàolà tự do về sự năng động của con người về lâu dài.

Nếu có một nơi tựnhiên để đặt bản vá, thì đó là với mã nguồn mà nóvá. Và thông thường, điều đó có nghĩa với cơ quan màlà sự thuê mướn neo đậu, tốt hơn hoặc tệ hơn. Vàvâng, điều đó tạo ra các quyền thực sự mà có thểthực sự bị lạm dụng, hoặc ít nhất được sử dụngtheo các cách thức mà một người có thể không chọn chonhững dự án của riêng họ.

Và điều đó mangchúng tôi tới vấn đề khó nhất. Làm thế nào chúng tôicảm thấy về thực tế là một công ty sở hữu kho mãnguồn có thể tạo ra các sản phẩm cả sở hữu độcquyền và mở từ mã nguồn đó/

Và kịch bản “nấmmồ” thực sự là một vấn đề, trong trường hợp củabản quyền cũng vậy. Khi mọi người đã tranh luận nhữngthay đổi tới các kho mã nguồn có ở xung quanh trongkhoảng thời gian bất kỳ, thì thật buồn nhưng có lẽđúng thực sự rằng có những người đóng góp đã chết,và không để lại chăng chối gì cho cách mà công việccủa họ sẽ được quản lý. Thường là như thế hơn làkhông phải thế, di sản theo yêu cầu sẽ không đủ chicho những yêu cầu pháp lý có liên quan.

Lần đầu tiên tôiđược yêu cầu phải ký một thỏa thuận đóng góp nhândanh Canonical, nó từng là vì một đối thủ cạnh tranh,và tôi đã từ chối. Tối nay, nó đã giày vò lương tâmtôi. Chúng tôi đã có lợi nhuận của một số công việcđáng kể từ đối thủ cạnh tranh đó, và vâng tôi đãtừ chối trao cho họ ngược trở lại *một cách phù hợp*sự đóng góp khiêm tốn của riêng chúng tôi. Tôi thựclòng cảm thấy khủng khiếp, và ngày hôm sau đã ký thỏathuận, và đã thay đổi nó thành chính sách của chúngtôi mà chúng tôi sẽ làm như thế, bất kể điều gìchúng tôi nghĩ về bản thân công ty. Vì thế chúng tôibây giờ đã làm chúng cho hầu hết tất cả các đốithủ cạnh tranh của chúng tôi, và tôi cảm thất tốt vềđiều đó.

Đólà thứ yêu thuật về sự sáng tạo và quyền sở hữu.Nó tạo ra khả năng cho sự hào phóng. Bạn không thểthực sự trao thứ gì đó mà bạn không sở hữu, nhưngnếu bạn có, thì bạn đã làm một sự đóng góp đíchthực. Một món quà là khác với một món vay nợ. Nókhông đặt ra sự ràng buộc nào, nó trang bị cho ngườinhận và nó giải phóng người cho khỏi những trách nhiệmvề quyền sở hữu. Chúng ta có xu hướng nghĩ rằng giảiquyết các vấn đề của chúng ta để sản sinh ra mộtbản vá là thú vị cho chúng ta và hữu dụng cho chúng talà một sự hào phóng. Không phải thế. Cơ hội cho sựhào phóng tới sau đó. Và trong hệ sinh thái của chúngta, sự hào phóng là quan trọng. Nó nằm trong trái tim củađạo lý Ubuntu, và nó là quan trọng thậm chí giữa cácđối thủ cạnh tranh, vì các đối thủ cạnh tranh bênngoài hệ sinh thái của chúng ta sẽ không thể bị đánhnếu chúng ta không đem lại sự giúp đỡ lẫn nhau.

It’sdifficult to predict, in 50 or 100 years time, what the definition of“openness” will be, and who will have the definition that youmight most agree with. In the short term we all have favourites, butevery five or ten years the world changes and that precipitates a newround of definitions, licenses, concepts. Consider GPLv2 and GPLv3,whe-re there turned out to be a real need to address new challenges inthe way free software is being used. Or the Franklin StreetDeclaration, on web services. Despite having options like AGPLaround, there still isn’t any real consensus on how best to handlethose scenarios.

Onecan pick institutions, but institutions change too. Go back and lookat the historical positions of any long-term political party, likethe UK Whigs, and you’ll be amazed at how a group can shift theirpositions over a succession of leaders. I have complete trust in theFSF today, but little idea what they’ll be up to in 100 years time.That’s no insult to the FSF, it’s just a lesson I’ve learnedf-rom looking at the patterns of behaviour of institutions over thelong term. It’s the same for the OSI or Creative Commons or anyother political or ideological or corporate group. People move on,people die, times change, priorities shift, economics ebb and flow,affiliations and alliances and competition shift the terrain to thepoint that today’s liberal group are tomorrows conservatives or theother way around.

So,if one is going to put strings attached to a donation, what does onedo? Pick a particular license? No current license will remainperfectly relevant or useful or attractive indefinitely. Pick aninstitution? No institution is free of human dynamics in the longterm.

Ifthere’s a natural place to put the patch, it’s with the code itpatches. And usually, that means with the institution that is theanchor tenant, for better or worse. And yes, that cre-ates real rightswhich can be really abused, or at least used in ways that one wouldnot choose for ones own projects.

Andthat brings us to the toughest issue. How should we feel about thefact that a company which owns a codebase can cre-ate both proprietaryand open products f-rom that code?

Andthe “grave” scenario really is an issue, in the case of copyrighttoo. When people have discussed changes to codebases that have beenaround for any length of time, it’s a sad but real likelihood thatthere are contributors who have died, and left no provision for howtheir work is to be managed. More often than not, the estate inquestion isn’t sufficiently funded to cover the cost of legalquestions concerned.

Thefirst time I was asked to sign a contribution agreement on behalf ofCanonical, it was for a competitor, and I declined. That night, itpreyed on my conscience. We had the benefit of a substantial amountof work f-rom this competitor, and yet I had refused to give them back*properly* our own modest contribution. I frankly felt terrible, andthe next day signed the agreement, and changed it to be our policythat we will do so, regardless of what we think about the companyitself. So we’ve now done them for almost all our competitors, andI feel good about it.

That’sthe magical thing about creation and ownership. It cre-ates thepossibility for generosity. You can’t really give something youdon’t own, but if you do, you’ve made a genuine contribution. Agift is different f-rom a loan. It imposes no strings, it empowers therecipient and it frees the giver of the responsibilities ofownership. We tend to think that solving our own problems to producea patch which is interesting to us and useful for us is thegenerosity. It isn’t. The opportunity for generosity comesthereafter. And in our ecosystem, generosity is important. It’s atthe heart of the Ubuntu ethic, and it’s important even betweencompetitors, because the competitors outside our ecosystem areimpossible to beat if we are not supportive of one another.

Dịch tài liệu: LêTrung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com