Cấp phép phần mềm sở hữu độc quyền không làm ra giá trị mới nào cho xã hội

ProprietarySoftware Licensing Produces No New Value In Society

Wednesday7 July 2010 by Bradley M. Kuhn

Theo:http://ebb.org/bkuhn/blog/2010/07/07/producing-nothing.html

Bàiđược đưa lên Internet ngày: 07/07/2010

Lờingười dịch: Một bài so sánh thú vị giữa việc đánhbạc tại các sòng bạc với việc cấp phép của các phầnmềm sở hữu độc quyền vì chúng có một điểm chung.“Việc cấp phép của phần mềm sở hữu độc quyềnđơn giản là một giao dịch vô giá trị. Nó tạo ra mộtgánh nặng lên xã hội và không đưa ra được lợi íchgì khác so với một giao dịch tài chính cho những ai đãtrao sự độc quyền cho chương trình phần mềm cụ thểđó. Đáng tiếc, tuy thế vẫn còn nhiều người muốnmứcc độ kiểm soát đó, vì một thực tế không thểchối bỏ: lợi nhuận là lớn hơn”.

Tôiđã tìm thấy một trích đoạn bên dưới khi Chris Dodd đãchú giải nó trên Gặp gỡ Báo chí vào ngày 25/04/2010.(Tôi đã từng từ từ nhưng chắc chắn làm việc về bàiviết này trên blog kể từ nyày đó). Dodd đã trích dẫnlời của Frank Rich, người đã viết thứ sau đây, thamchiếu tới hệ thống kinh tế của nước Mỹ (và sự sụpđổ của nó gần đây):

Nhưnhiều người đã nói – dù không nhiều chính trị gia ởcả 2 đảng nói – thứ gì đó là sai lầm cơ bản trongmột nền văn hóa tài chính mà phát đạt trong các “sảnphẩm” mà chúng không tạo ra gì cả và không sản xuấtra gì cả ngoại từ các cách thức mới để tạo nênnhững vụ cược lớn hơn và chất đống bàn ghế trongcăn nhà. “Ít nhất trong một sòng bạc thực thự, thiệthại được giới hạn trong các trò đánh bạc”, nhà báovề tài chính Roger Lowenstein đã viết trong Tạp chí Timestháng trước. Thảm họa này đã tước đi của nền kinhtế 8 triệu công ăn việc làm.

Tôiđã chú ý tới trích dẫn này vì vài lý do. Trước tiên,như một người chơi bài poker, tôi đã bỏ ra một sốthời gian nghĩ về thế giới đánh bạc sao mà “rỗngtuếch” làm sao. Không có gì được sản xuất ra cả;không có giá trị nào được tạo ra cho con người cả;nó chỉ là vcệc trao đổi tiền vì những thứ thực sựlà không tồn tại. Tôi đã từng xem vấn đề đó thườngxuyên từ khoảng năm 2001 (khi tôi bắt đầu chơi poker mộtcách nghiêm túc. Cuối cùng tôi đã đi tới một kết luậnkhông quá khác với quan điểm của Frank Rich: vì có một“giá trị giải trí” nhất định nào đó, và vì sựthiệt hại được giới hạn trong những người mà họchọn đi vào trong sòng bạc. Tôi không chống đối ngườichơi poker hay đánh bạc nói chung, tôi cũng không nghĩ họlà thiếu đạo đức. Tuy nhiên, tôi cũng không tin việcđánh bạc có bất yỳ giá trị đặc biệt quan trọng nàotrong xã hội. Nói một cách khác, tôi không nghĩ mọingười có một quyền không thể chuyển nhượng để đánhbạc, nhưng tôi cũng không nghĩ là có bất yỳ lý do đạođức nào để cấm đoán các sòng bạc.

Trongkhi đó, tôi cũng đã bỏ thời gian áp dụng ý tưởng củaviệc không tạo ra gì cả và không sản xuất ra gì cảvào với nền công nghiệp phần mềm sở hữu độc quyền(SHĐQ). Các giấy phép SHĐQ, trong nhiều cách thức, thựcsự tất cả chúng là không khác gì với những giao dịchtài chính vô giá trị đó. Ban đầu thì không có vấn đềgì: ai đó viết phần mềm và được trả tiền vì việcđó; đó là thứ phải như vậy. Sự tạo ra phần mềmmới là một hoạt động mà tuyệt đối phải được cấptiền: nó tạo ra thứ gì đó mới và có giá trị chonhững người khác. Tuy nhiên, các giấy phép SHĐQ đượcthiết kế ra một cách đặc biệt để cho phép một hànhđộng duy nhất của việc lập trình tạo ra doanh số lầnnữa và lần nữa tiếp tục. Về khía cạnh này, việccấp phép SHĐQ na ná việc bán các dẫn xuất tài chính:giao dịch thực sự có giá trị được chôn vùi bên dưới,còn sự xây dựng về tài chính không tồn tại thì ởtrên nó.

Isought out the quote below when Chris Dodd paraphrased it on MeetThe Presson 25 April 2010. (I've been, BTW, slowly but surely working on thisblog post since that date.) Dodd was quoting FrankRich, who wrote the following, referring to the USA economic system(and its recent collapse):

Asmany have said — though not many politicians in either party —something is fundamentally amiss in a financial culture that thriveson “products” that cre-ate nothing and produce nothing except newways to make bigger bets and stack the deck in favor of the house.“At least in an actual casino, the damage is contained togamblers,” wrote the financial journalist Roger Lowenstein in TheTimes Magazinelast month. This catastrophe cost the economy eight million jobs.

Iwas drawn to this quote for a few reasons. First, as a poker player,I've spend some time thinking about how “empty” the gamblingindustry is. Nothing is produced; no value for humans is cre-ated;it's just exchanging of money for things that don't actually exist.I've been considering that issue regularly since around 2001 (when Istarted playing poker seriously). I ultimately came to a conclusionnot too different f-rom Frank Rich's point: since there is a certain“entertainment value”, and since the damage is contained to thosewho chose to enter the casino, I'm not categorically against pokernor gambling in general, nor do I think they are immoral. However, Ialso don't believe gambling has any particular important value insociety, either. In other words, I don't think people have aninalienable right to gamble, but I also don't think there is anymoral reason to prohibit casinos.

Meanwhile,I've also spent some time applying this idea of creatingnothing and producing nothingto the proprietary software industry. Proprietary licenses, in manyways, are actually not all that different f-rom these valuelessfinancial transactions. Initially, there's no problem: someone writessoftware and is paid for it; that's the way it should be. Creation ofnew software is an activity that should absolutely be funded: itcre-ates something new and valuable for others. However, proprietarylicenses are designed specifically to allow a single act ofprogramming generate new revenue over and over again. In this aspect,proprietary licensing is akin to selling financial derivatives: theactual valuable transaction is buried well below the non-existentfinancial construction above it.

Tôithừa nhận rằng tôi không phải là một sinh viên kinh tế.Trên thực tế, tôi ít khi nghĩ về phần mềm về mặtkinh tế, vì, thông thường, tôi không muốn các quyếtđịnh về kinh tế sẽ dẫn dắt nhân cách đạo đức củatôi cũng như xã hội của chúng ta nói chung. Như vậy, tôikhông tiếp cận câu hỏi này với một quan điểm kinh tếkinh điển, mà là từ kinh nghiệm về kinh tế cá nhân.Đặc biệt, tôi đã học được một khái niệm đơn giảnvề công việc khi tôi còn trẻ: các công nhân trong xã hộiđược trả tiền chỉ đối với những giờ làm việccủa họ. Để được trả tiền, bạn phải làm thứ gìđó mới. Bạn không thể ngồi đâu đó và có tiền mộtcách kỳ ảo xuất hiện trong tài khoản ngân hàng củabạn vì những giờ mà bạn không làm việc.

Tôiluôn tiếp cận phần mềm với triết lý này. Tôi đãthường được trả tiền vì việc lập trình, nhưng tôiđã được trả một cách trực tiếp cho những giờ màtôi bỏ ra lập trình. Tôi không bao giờ thậm chí xem nólà hợp lý để được trả một lần nữa cho việc lậptrình mà tôi đã làm trong quá khứ. Làm sao điều đó cóthể là công bằng được, hoặc hoàn toàn thẳng thắn,thậm chí là cần thiết được? Nếu iôi có một côngviệc xây dựng một căn nhà, tôi không thể được trảtiền mỗi ngày mà ai đó sử dụng căn nhà đó được.Quả thực, thậm chí nếu tôi đã xây căn nhà đó, thìtôi cũng không thể được trả tiền bản quyền mỗi lầncăn nhà đó được bán lại cho một chủ mới được. Vìsao phần mềm lại làm việc hoàn toàn khác được? Quảthực, thậm chí có một lý lẽ rằng phần mềm, vì nóquá là dễ dàng để sao chép hơn nhiều so với một cănnhà, nên cần phải có sự cho không sẵn sàng cho bất kỳai một khi nó được viết ra lần đầu tiên.

Gầnđây tôi đã nghe (lần đầu tiên) một câu chuyện cũ vềmột công ty Nguồn Mở nổi tiếng (mà nó không còn tồntại nữa, trong trường hợp bạn thấy ngạc nhiên. Khicông ty này lớn hơn, những ông chủ công ty đã bị quấyrầy rằng công ty chỉ có thể lấy tiền các khách hàngvì những giờ mà họ đã làm việc. Việc kinh doanh từnglà tốt, và họ thậm chí đã có nhiều công việc hơn làhọ có thể xoay sở vì sự tinh thông độc nhất vô nhịcủa các lập trình viên của họ. Tỷ lệ có thể đượcthanh toán đã bao trùm chi phí lương trả cho các lậptrình viên cộng với một khoản lợi nhuận hợp lý.Vâng, các lãnh đạo của công ty đã muốn nhiều hơn; họđã muốn có thêm tiền mới thậm chí khi từng người đinghỉ hè. Về thực chất, tất cả điều mới, công việclập trình được trả tiền trên thế giới đã không đủ;họ đã muốn các dạng lợi nhuận bẩn mà chỉ có thểđược làm từ việc cấp phép SHĐQ. Đã học được câuchuyện này, tôi khá vui là công ty này đã không còn tồntại trước khi họ có thể triển khai việc kiếm tiềncủa họ trong khi mọi người đều ở trên bãi biển. Quảthực, đơn hàng kinh doanh đầu tiên trong việc triển khaikế hoạch mới của công ty đã, không ngạc nhiên, làviệc phát triển một số mã nguồn mới từ đầu khôngđược bao trùm bằng giấy phép GPL mà nó có thể đượcthương mại hóa. Tôi vui vì họ không bao giờ có thờigian để thực hiện kế hoạch đó.

Iadmit that I'm not a student of economics. In fact, I rarely think ofsoftware in terms of economics, because, generally, I don't wanteconomic decisions to drive my morality nor that of our society atlarge. As such, I don't approach this question with an academiceconomic slant, but rather, f-rom personal economic experience.Specifically, I learned a simple concept about work when I was young:workersin our society get paid only for the hours that they work. To getpaid, you have to do something new. You just can't sit around andhave money magically appear in your bank account for hours you didn'twork.

Ialways approached software with this philosophy. I've often been paidfor programming, but I've been paid directly for the hours I spentprogramming. I never even considered it reasonable to be paid againfor programming I did in the past. How is that fair, just, or quitefrankly, even necessary? If I get a job building a house, I can't getpaid every day someone uses that house. Indeed, even if I built thehouse, I shouldn't get a royalty paid every time the house is resoldto a new owner⁰.Why should software work any differently? Indeed, there's even anargument that software, since it's somuch more trivial to copy than a house, should be available gratis toeveryone once it's written the first time.

Irecently heard (for the first time) an old story about a well-knownOpen Source company (which no longer exists, in case you'rewondering). As the company grew larger, the company's owners wereannoyed that the company could onlybill the clients for the hour they worked. The business was goingwell, and they even had more work than they could handle because ofthe unique expertise of their developers. The billable rates coveredthe cost of the developers' salaries plusa reasonable profit margin. Yet, the company executives wanted more;they wanted to makenew money even when everyone was on vacation.In essence, having all the new, well-paid programming work in theworld wasn't enough; they wanted the kinds of obscene profits thatcan only be made f-rom proprietary licensing. Having learned thisstory, I'm pretty glad the company ceased to exist before they couldimplement their makemoney while everyone's on the beachplan. Indeed, the first order of business in implementing thecompany's new plan was, not surprisingly, developing some newf-rom-scratch code not covered by GPL that could be proprietarized.I'm glad they never had time to execute on that plan.

Tôisẽ không bao giờ hoàn toàn thấy tiện với ý tưởngrằng các công nhân phải có tiền vì công việc mà họđã làm rồi. Công việc chỉ có giá trị nếu nó sảnxuất ra thứ gì đó mới mà đã không tồn tại trong thếgiới trước khi công việc đó bắt đầu, hoặc giảiquyết một vấn đề mà đã còn chưa được giải quyết.Việc cấp phép SHĐQ và những vụ đánh cược về tàichính trên những dẫn xuất của thị trường có thứ gìđó gây lo lắng nói chung: chúng có thể tạo ra một lợinhuận cho ai đó mà không đòi hỏi ai đó phải làm bấtkỳ công việc gì. Bất kỳ khi nào một công việc kinhdoanh chuyển khỏi việc thực sự sản xuất ra thứ gì đómới về giá trị cho con người, thì tôi sẽ luôn đặtcâu hỏi liệu việc kinh doanh đó có là hợp pháp haykhông.

Nhưvậy tôi đã bỏ qua một điểm mấu chốt trong trích dẫnmà đã bắt đầu bài viết này: “Ít nhất trong mộtsòng bạc thực thụ, thiệt hại được giới hạn chỉđối với những người đánh bạc”. Vì thế, đối vớiý tưởng “công việc vô giá trị” này để áp dụngvào việc cấp phép SHĐQ, tôi phải xem xét a) liệu có haykhông vấn đề được giới hạn đủ, và b) liệu phầnmềm có là na ná với hoạt động giải trí, như việcđánh bạc hay không.

Tôiđã chỉ ra rằng tôi không phản đối thế giới đánhbạc, vì giá trị giải trí tồn tại và sự thiệt hạiđược giới hạn chỉ trong những người mà muốn cóđược sự giải trí đặc biệt đó. Để tránh mất uytín có liên quan tới việc đánh bạc, tôi cũng có thểđưa ra một ví dụ ít chính trị hơn như Chuck E. Cheese,một nơi mà tôi hoàn toàn thích thú khi còn bé. Một phụhuynh hoặc người gác đi tới Chuck E. Cheese để trả tiềnvui chơi cho một con, và có một vài giá trị trong đó.Nếu ai đó đã có vấn đề với hoạt động của ChuckE. Cheese. , thì thật dễ dàng hãy bỏ qua nó và đừng cóđưa con tới đó, mà hãy tìm sự giải trí khác. Vì thế,câu hỏi là, liệu phần mềm SHĐQ có làm việc theo đúngcách đó hay không, và vì thế nó cũng không gây hại haykhông?

I'lljust never be fully comfortable with the idea that workers should getmoney for work they already did. Work is only valuable if it producessomething new that didn't exist in the world before the work started,or solves a problem that had yet to be solved. Proprietary licensingand financial bets on market derivatives have something troubling incommon: they can make a profit for someone without requiring thatsomeone to do any new work. Any time a business moves away f-romactually producing something new of value for a real human being,I'll always question whether the business remains legitimate.

I'vethus far ignored one key point in the quote that began this post: “Atleast in an actual casino, the damage is contained to gamblers”.Thus, for this “valueless work” idea to apply to proprietarylicensing, I had to consider (a) whether or not the problem issufficiently contained, and (b) whether software or not is akin tothe mere entertainment activity, as gambling is.

I'vepointed out that I'm not opposed to the gambling industry, becausethe entertainment value exists and the damage is contained to peoplewho want that particular entertainment. To avoid the stigmaassociated with gambling, I can also make a less politically c-hargedexample such as the local Chuck E. Cheese, a place I quite enjoyed asa child. One's parent or guardian goes to Chuck E. Cheese to pay fora child's entertainment, and there is some value in that. If someonehad issue with Chuck E. Cheese's operation, it'd be easy to justignore it and not take your children there, finding some otherentertainment. So, the question is, does proprietary software workthe same way, and is it therefore not too damaging?

Tôinghĩ lý do để xin lổi không áp dụng được cho phầnmềm SHĐQ vì 2 lý do. Thứ nhất, sự thiệt hại đượcgiới hạn không đủ, đặc biệt đối với phần mềmđược sử dụng một cách rộng rãi. Ví dụ, đại loạikhông có khả năng có được một công việc mà không đòihỏi nhân viên sử dụng một số phần mềm SHĐQ. Hãytưởng tượng nếu chúng ta sống trong một xã hội nơimà bạn không được phép làm việc để kiếm sống nếubạn không đồng ý chơi Blackjack với một phần nào đólương tuần của bạn nhỉ? Tất nhiên, tình huống này làkhông tương tự hoàn toàn, mà nguyên lý cơ bản sẽ ápdụng: phần mềm là có ở khắp mọi nơi đủ trong xãhội công nghiệp hóa rằng hoàn toàn không thể có đượcviệc tránh xảy ra trong cuộc sống hàng ngày. Vì thế,tình trạng phần mềm SHĐQ là không bị giới hạn mộtcách phù hợp, và khó cho các cá nhân để tránh nó.

Thứ2, phần mềm không chỉ đơn thuần là một trò tiêukhiển. Xã hội của chúng ta đã thay đổi đủ để mọingười không thể làm việc một cách có hiệu quả trongxã hội mà không có ít nhất đôi lúc sử dụng phầnmềm. Vì thế, phần “giải trí” của lý thuyết giớihạn cũng không phù hợp để áp dụng. Nếu các công dânđược yêu cầu một cách de facto phải sử dụng thứ gìđó để sống một cách có năng suất, thì xã hội phảicó các qui định và cấu trúc kiểm soát khác nhau xungquanh nó hơn là toàn bộ những trò tiêu khiển tùy chọn.

Vìthế, dòng lý do này trao cho tôi một lý do khác để phảnđối phần mềm SHĐQ: việc cấp phép SHĐQ đơn giản làmột giao dịch vô giá trị. Nó tạo ra một gánh nặng lênxã hội và không đưa ra được lợi ích gì khác so vớimột giao dịch tài chính cho những ai đã trao sự độcquyền cho chương trình phần mềm cụ thể đó. Đángtiếc, tuy thế vẫn còn nhiều người muốn mức độ kiểmsoát đó, vì một thực tế không thể chối bỏ: lợinhuận là lớn hơn.

Vídụ, Marten Mikos gần đây đã tranh luận có lợi cho dạnglợi nhuận lớn này. Ông nói rằng để hưởng lợi lớntừ Nguồn Mở (để thực sự giàu có), các mô hình kinhdoanh như “Lõi Mở” (Open Core) là cần thiết. Lý do củaMarten, và quả thực hầu hết các lý lẽ của hầu hếtnhững người ủng hộ Lõi Mở, dựa trên giả thiết cơbản sau đây: đối với phần mềm tự do nguồn mở FOSSđể trở nên hợp pháp, nó phải cho phép cho một mức độlợi nhuận y hệt như phần mềm SHĐQ. Giả thiết này,theo quan điểm của tôi, là sai. Luôn đúng rằng bạn cóthể kiếm được lợi nhuận lớn hơn bằng việc bỏ quavấn đề đạo đức. Các nhà máy có thể dễ dàng kiếmnhiều tiền hơn bằng việc hoàn toàn bỏ qua các vấn đềmôi trường; khai thác mỏ cũng luôn rất lãi. Tuy nhiên,như một xã hội, chúng ta đã quyết định rằng môitrường là đáng để bảo vệ, vì thế chúng ta có nhữngqui định mà hạn chế sự tối đa hóa lợinhuận vì một mục đích còn quan trọng hơn được giữlại.

Sựtự do của phần mềm là một nguyên tắc khác của dạngnày. Trong khi bạn có thể kiếm lợi nhuận với các môhình kinh doanh FOSS có sự tôn trọng cộng đồng (như dịchvụ, hỗ trợ và sửa đổi tùy biến được cấp phép tựdo trong hợp đồng), được thừa nhận một lợi nhuậnnhỏ hơn so với có thể được làm với Lõi Mở và việccấp phép SHĐQ. Nhưng tiềm năng lới hơn đó không hợppháp hóa được các mô hình kinh doanh như vậy, chỉ nhưnó không hợp pháp hóa việc khai thác mỏ hoặc đánh bạctrên những dẫn xuất về tài chính.

Ithink the excuse doesn't apply to proprietary software for tworeasons. First, the damage is not sufficiently contained,particularly for widely used software. It is, for example, roughlyimpossible to get a job that doesn't require the employee to use someproprietary software. Imagine if we lived in a society whe-re youweren't allowed to work for a living if you didn't agree to playBlackjack with a certain part of your weekly salary? Of course, thissituation is not fully analogous, but the fundamental principleapplies: software is ubiquitous enough in industrialized society thatit's roughly impossible to avoid encountering it in daily life.Therefore, the proprietary software situation is not adequatelycontained, and is difficult for individuals to avoid.

Second,software is not merely a diversion. Our society has changed enoughthat people cannot work effectively in the society without at leastsometimes using software. Therefore, the “entertainment” part ofthe containment theory does not properly apply¹,either. If citizens are de-facto required to use something to liveproductively, it must have different rules and control structuresaround it than wholly optional diversions.

Thus,this line of reasoning gives me yet another reason to opposeproprietary software: proprietary licensing is simply a valuelesstransaction. It cre-ates a burden on society and gives no benefit,other than a financial one to those granted the monopoly over thatparticular software program. Unfortunately, there nevertheless remainmany who want that level of control, because one fact cannot bedenied: the profits are larger.

Forexample, MårtenMikos recently argued in favor of these sorts of large profits.He claims that to benefitmassively f-rom Open Source(i.e., to get really rich), businessmodels like “Open Core” are necessary. Mårten's argument,and indeed most pro-Open-Core arguments, rely on this followingfundamental assumption: for FLOSS to be legitimate, it must allow forthe same level of profits as proprietary software. This assumption,in my view, is faulty. It's always true that you can make biggerprofits by ignoring morality. Factories can easily make more money bycompletely ignoring environmental issues; strip mining is always veryprofitable, after all. However, as a society, we've decided that theenvironment is worth protecting, so we have rules that do limitprofit maximization because a more important goal is served.

Softwarefreedom is another principle of this type. While you canmake a profit with community-respecting FLOSS business models (suchas service, support and freely licensed custom modifications oncontract), it's admittedly a smaller profit than can be made withOpen Core and proprietary licensing. But that greater profitpotential doesn't legitimatize such business models, just as itdoesn't legitimize strip mining or gambling on financial derivatives.

Cậpnhật: Dựa vào một vài ý kiến đóng góp mà tôi cóđược, tôi cảm thấy quan trọng để làm rõ rằng tôikhông tin tưởng chỉ lý lẽ này có thể tạo ra đượctột lý thuyết thống nhất mà nó chỉ ra vì sao sự tựdo của phần mềm phải là một quyền không thể nhượnglại được đối với tất cả những người sử dụngphần mềm. Yếu tố không có giá trị mà việc cấp phépSHĐQ mang lại cho xã hội chỉ là tột lý do khác để xemxét trong một thảo luận hoàn chỉnh hơn về sự tự docủa phần mềm.

Cậpnhật: Glynn Moody đã viết một bài trên blog mà đã tríchtừ bài viết này một cách tích cực và đã làm một óốbình luận thú vị về nó. Có một số thảo luận thú vịtrong các bình luận trên blog trên site của ông; có lẽ vìquá nhiều người ghét rằng tôi chỉ bình luận trênidenti.ca (mà tôi làm thế, vì đó là diễn đàn trựctuyến duy nhất mà tôi đảm bảo rằng tôi sẽ thực sựđọc và trả lời).

Tôinhận thức được rằng một số viện lý rằng bạn cóthể mua một căn nhà, rồi cho thuê nó cho những ngườikhác, và đuổi họ nếu họ không trả tiền. Một số cóthể viện lý xa hơn rằng những người chủ của phầnmềm phải có được quyền lực cho thuê y hệt này. Tuyvậy, sự khác biệt chính là việc người chủ của cănnhà không thể sử dụng một cách đầy đủ căn nhà đókhi mà căn nhà được thuê. Quyền của người chủ mà đãcho thuê nhà cho người khác, vì thế, được tập trungxung quanh ý tưởng rằng người chủ đánh mất một óốkhả năng cá nhân của họ để sử dụng căn nhà khi mànhững người thuê đang hiện diện. Sự mất mát củaviệc sử dụng này không bao giờ xảy ra với phần mềm.

Bạncó thể ngạc nhiên, OK, nên nếu đây là phần mềm thuầntúy để tiêu khiển, thì nó được chấp nhận sẽ làSHĐQ chăng? Tôi đã thường nói: nếu tất cả các phầnmềm được xuất bản và được triển khai trên thếgiới này được đảm bảo là Phần mềm Tự do, ngoạitrừ các trò chơi video, thì tôi có lẽ sẽ không làm việcvề lý do của sự tự do của phần mềm nữa. Cuối cùng,tôi không đặc biệt quan tâm về các cấu trúc kiểm soáttrong văn hóa của chúng ta mà đang tồn tại đối với sựgiải trí thuần túy. Tôi đồ là có một số dòng đượclôi vào giữa nghệ thuật/văn hóa và thuần túy giảitrí/tiêu khiển, mà sự xem xét về những cấu trúc kiểmsoát khác nhau về vấn đề đó là nằm ngoài phạm vi củabài viết này trên blog.

Up-date:Based on some feedback that I got, I felt it was important to makeclear that I don't believe this argument alone can cre-ate a unifiedtheory that shows why software freedom should be an inalienable rightfor all software users. This factor of lack of value that proprietarylicensing brings to society is just another to consider in a morecomplete discussion about software freedom.

Up-date:Glynn Moodywrote a blogpost that quoted f-rom this post extensively and made some interestingcomments on it. There's some interesting discussion in the blogcomments there on his site; perhaps because so many people hate thatI only do blog comments on identi.ca (which I do, BTW, because it'sthe only online forum I'm assured that I'll actually read and respondto.)

⁰Irealize that some argue that you can buy a house, then rent it toothers, and evict them if they fail to pay. Some might argue furtherthat owners of software should get this same rental power. The keydifference, though, is that the house owner can't really make fulluse of the house when it's being rented. The owner's right to rent itto others, therefore, is centered around the idea that the ownerloses some of their personal ability to use the house while therenters are present. This loss of use never happens with software.

¹Youmight be wondering, Ok,so if it's pure entertainment software, is it acceptable for it to beproprietary?.I have often said: if all published and deployed software in theworld were guaranteed Free Software exceptfor video games, I wouldn't work on the cause of software freedomanymore. Ultimately, I am not particularly concerned about thecontrol structures in our culture that exist for pure entertainment.I suppose there's some line to be drawn between art/culture and pureentertainment/diversion, but considerations on differentiatingcontrol structures on that issue are beyond the scope of this blogpost.

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com