Nguồn mở - một thời và giấc mơ tương lai

Opensource - the once and future dream

Ballmer,các công ty mua bán bằng sáng chế, và 10 năm sau

Ballmer,trolls, and the next ten years

By Gavin Clarke in SanFrancisco • Get more f-rom this author

Posted in Software, 20thFebruary 2010 00:01 GMT

Theo:http://www.theregister.co.uk/2010/02/20/open_source_decade/

Bài được đưa lênInternet ngày: 20/02/2010

Lờingười dịch: “Kể từ sự tán thành Linux của Oracle,nhân và hệ điều hành đã xuyên qua mọi thứ từ cáctrung tâm dữ liệu cao cấp tới các thiết bị điện tửdân dụng cầm tay. Linux chạy trong các thị trường chứngkhoán từ New York tới Tokyo. Nó trang bị cho Playstation củaSony, các máy ghi âm của Tivo, các TV của Samsung. Nó cótrong các điện thoại di động của Goolge, hàng chục ngànmáy chủ Facebook và 90% các ảnh ảo trong đám mây EC2 củaAmazon. Cuối năm ngoái, nhà nghiên cứu ABI đã dự đoánrằng gần 1/3 của 35 triệu netbook được bán trong năm2009 được xuất xưởng với Linux. Trong khi đó, 11,000dòng mã lệnh được bổ sung vào cho nhân Linux mỗi ngày,một chỉ số của tiện ích gia tăng của nhân Linux trongđời sống hàng ngày và cũng là một con số tuyệt đốicủa những người tham gia làm việc trong dự án này...”.Chỉ tiếc là tại Việt Nam, hiện còn khó mà kiếm đượcở đâu GNU/Linux được sử dụng.

Đối với một sốngười, vụ Oracle mua Sun Microsystems với giá 5.6 tỷ USD làthông tin tốt lành cho nguồn mở. Sau tất cả, một nhàcung cấp kỹ thuật công nghệ khổng lồ đã mua một đượcmột dự án và sản phẩm cơ sở dữ liệu nguồn mở nổitiếng khổng lồ: MySQL. Nhưng cùng lúc, như vụ thử chốngđộc quyền của Liên minh châu Âu lo ngại, lấy đi củagiám đốc điều hành của Oracle 100 triệu USD mỗi tháng,và người đồng sáng lập ra MySQL là Monty Widenius quảnlý một web lĩnh xuwongs và chiến dịch báo chí chống lạivụ mua này, thì những nỗi sợ hãi đã bắt đầu tăngrằng Oracle và những công ty phần mềm lớn khác có thểthiết lập ra một bi kịch đang diễn ra như một lý do đểkìm hãm sự tiến bộ trong nguồn mở. Một số đã lolắng rằng những tiến bộ của 10 năm qua có thể sẽ đổnhào.

Khi chiến lược chocác sản phẩm của Oracle và Sun được công bố vào thángtrước, người không lồ về cơ sở dữ liệu này đãnói rằng - còn xa mới bị cản trở bởi kinh nghiệm -hãng sẽ vẫn tích cực tham gia vào nguồn mở. “Nếuchúng tôi một ngày nào đó mua công ty khác và công ty đóbỗng nhiên có các sản phẩm nguồn mở, thì chúng tôi cóthể sẽ hạnh phúc tuyệt với để tiếp tục bám theo cơhội đó”, kiến trúc sư trưởng của hãng Edward Screvenđã nói cho báo chí tại Redwood Shores của Oracle tạiCalifornia.

Việc nuốt MySQL củaOracle đã khép lại một thập kỷ mà đã thấy phần mềmtự do nguồn mở (FOSS) để lại hậu phương của nhữngcao thủ và những người nhiệt thành về IT và tham giavào dòng chính thống của các doanh nghiệp, được bậnrộn bởi những người như bản thân người khổng lồvề cơ sở dữ liệu này. Một cách phù hợp, đó từnglà Oracle năm 1998 đã giúp dẫn dắt sự chấp nhận đóthông qua quyết định sớm của hãng đặt cơ sở dữliệu và máy chủ ứng dụng của hãng lên Linux vào năm1998. Động thái này từng là chính sách, một cách bướcsang bên khỏi sự kiểm soát của Microsoft về các hệđiều hành máy chủ thông qua Windows.

Forsome, Oracle's $5.6bn purchase of Sun Microsystems was good news foropen source. After all, a mega tech vendor has acquired a hugelypopular open-source database product and project: MySQL.

Butat at the same time, as the European Uni-on's anti-trust probe woreon, costing Oracle's chief executive $100m a month, and MySQLco-founder Monty Widenius ran a vocal web and press campaign againstthe deal, fears began to grow that Oracle and other big softwarecompanies would set the on-going drama as a reason to refrain f-romgetting involved in open source. Some worried that the advances ofthe last ten years would come tumbling down.

Asit announced its strategy for its Oracle and Sun products last month,the database giant said that - far f-rom being deterred by theexperience - it will remain actively involved in open source. "Ifwe someday acquire another company and that company happens to haveopen source products, we would be perfectly happy to pursue thatopportunity," chief corporate architect Edward Screven toldpress at Oracle's Redwood Shores, California campus.

Oracle'sswallowing of MySQL closed a decade that saw free and open-source(FOSS) leave the geek or enthusiast hinterland of IT and join thebusiness mainstream, occupied by the likes of the database giantitself. Fittingly, it was Oracle in 1998 that helped usher in thatacceptance through its pioneering decision to put its database andapplication server on Linux in 1998. The move was political, a way ofsidestepping Microsoft's control of server operating systems throughWindows.

Kểtừ sự tán thành Linux của Oracle, nhân và hệ điều hànhđã xuyên qua mọi thứ từ các trung tâm dữ liệu cao cấptới các thiết bị điện tử dân dụng cầm tay. Linuxchạy trong các thị trường chứng khoán từ New York tớiTokyo. Nó trang bị cho Playstation của Sony, các máy ghi âmcủa Tivo, các TV của Samsung. Nó có trong các điện thoạidi động của Goolge, hàng chục ngàn máy chủ Facebook và90% các ảnh ảo trong đám mây EC2 của Amazon.

Cuốinăm ngoái, nhà nghiên cứu ABI đã dự đoán rằng gần 1/3của 35 triệu netbook được bán trong năm 2009 được xuấtxưởng với Linux. Trong khi đó, 11,000 dòng mã lệnh đượcbổ sung vào cho nhân Linux mỗi ngày, một chỉ số củatiện ích gia tăng của nhân Linux trong đời sống hàngngày và cũng là một con số tuyệt đối của những ngườitham gia làm việc trong dự án này.

Linuxđã kéo theo các ứng dụng nguồn mở đi theo với nó.FOSS đã chuyển động vào phần mềm trung gian và các ứngdụng: JBoss, SugarCRM, JasperSoft, Talend, và Terracotta tất cảđã nổi lên trong các thị trường mà từng bị áp đảobởi các sản phẩm nguồn đóng với các giấy phép đắtgiá từ những nhà cung cấp lớn bao gồm IBM, Oracle, SAP,Informatica, Microsoft, BEA Systems, và những hãng khác.

Mãnguồn mở đã sản xuất ra Drupal, MediaWiki, Joomla,WordPress, Facebook, Firefox, và WebKit. Nguồn mở đã giúpgiết chết BEA, Borland WebGain, và - vâng – Sun, ngườihoặc quá lâu trong việc phản ứng hoặc thất bại trongphản ứng lại tất cả cho ý tưởng của mã tự do vàcác hệ thống mở. Họ đã là những công ty mà có thểkhông tìm thấy đường để khẳng định việc lấy tiềncủa mọi người cho những công cụ hoặc phần mềm trunggian của họ khi mọi người đã đang nuốt lấy nuốt đểcác hệ thống đủ tốt và còn tốt hơn mong đợi từcộng đồng nguồn mở.

Một bức tranh kháccủa thập niên nguồn mở từng là nửa đường qua nhữngnăm 2000 - và sau nhiều năm nói nhiều - Sun đã tung ra hầuhết Java cho cộng đồng. Quan trọng vì Java, một khi kẻthách thức mới phất lên này trong thế giới lập trình,đã có vào giữa những năm 2000 trở thành một chỗ dựachính của các hệ thống doanh nghiệp và các thiết bịdi động. Mọi người thực sự dựa vào Java. Điểm gắnkết duy nhất từng là - và vẫn còn là - các bộ tươngthích thử nghiệm Java (TCKs) mà chứng minh được tínhtương thích và rằng Sun đã không tung ra cho nguồn mở.

Vì thế nơi mà phảnứng dây chuyền chạy từ đây và nơi mà FOSS sẽ làtrong 10 năm tới chăng? Những thách thức là đáng kể, vàchúng là những vấn đề lớn còn chưa được giải quyếttử 10 năm trước: sở hữu trí tuệ, cuộc đấu tranh củacác công ty để kiếm tiền trên một phạm vi tươm tất,những căng thẳng giữa những người theo chủ nghĩa lýtưởng và những thành viên có đầu óc thương mại hơncủa cộng đồng, và sự đấu tranh để thuyết phụcnhững người sử dụng là các doanh nghiệp tham gia vàthực sự đóng góp trở ngược lại.

Chúng là những tháchthức mà, nếu được giải quyết, có thể thấy FOSS vàLinux đánh được một mức tổng thể mới trong 10 nămtiếp theo, nhưng nếu không được giải quyết thì sẽcho phép sự không chắc chắn mưng mủ trong con đường màcuối cùng sẽ hạn chế việc kinh doanh và sự tăng trưởngcông nghệ của họ.

SinceOracle's endorsement of Linux, the kernel and operating system havepenetrated everything f-rom high-end data centers to handheld consumerelectronics. Linux runs stock exchanges f-rom New York to Tokyo. Itpowers Sony's Playstation, Tivo recorders, and Samsung TVs. It's onGoogle mobile phones, tens of thousands of Facebook servers and 90per cent of the virtual images in Amazon's EC2 cloud.

Latelast year, ABI Research predicted that nearly one-third of the 35million netbooks sold in 2009 would ship with Linux. Meanwhile,11,000 lines of code are added to the kernel each day, an indicationof the kernel's increasing utility in daily life and also one thesheer number of participants working on the project.

Linuxpulled open-source applications along with it. FOSS moved intomiddleware and applications: JBoss, SugarCRM, JasperSoft, Talend, andTerracotta all emerged in markets that had been dominated byclosed-source products with expensive licenses f-rom big vendors thatincluded IBM, Oracle, SAP, Informatica, Microsoft, BEA Systems, andothers.

Open-sourcecode produced Drupal, MediaWiki, Joomla, WordPress, Facebook,Firefox, and WebKit. Open source helped kill BEA, Borland WebGain,and - yes - Sun, who were either too slow in responding or failed torespond at all to the idea of free code and open systems. These werecompanies that could not find a way to justify c-harging people fortheir tools or middleware when people were gobbling up good-enough ofbetter-than-expected systems f-rom the open-source community.

Anotherlandmark of the open-source decade was that mid-way through the 2000s- and after many years of much talk - Sun released most of Java tothe community. It was important because Java, once the upstartchallenger in the world of programming, had by the mid 2000s become amainstay of enterprise systems and mobile devices. People actuallyrelied on Java. The only sticking point was - and remains - the Javatest compatibility kits (TCKs) that prove compatibility and that Sundid not release to open source.

Sowhe-re does the chain-reaction go f-rom here and whe-re will FOSS be inthe next 10 years? The challenges are significant, and they'relargely issues unresolved f-rom the previous 10 years: intellectualproperty, companies' struggle to make money on a decent scale,tensions between the idealists and the more commercially mindedmembers of the community, and the struggle to convince corporateusers to participate and actually give back.

Theyare challenges that, if solved, could see FOSS and Linux hit a wholenew level in the next 10 years, but if unresolved permit uncertaintyto fester in a way that ultimately limits their business andtechnological growth.

Dịch tài liệu: LêTrung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com