Từ Phần mềm nguồn mở tới Phần cứng mở

F-romOpen Source to Open Hardware

December 09, 2009

Posted by: Glyn Moody

Theo:http://www.computerworlduk.com/community/blogs/index.cfm?entryid=2688&blogid=14

Bài được đưa lênInternet ngày: 09/12/2009

Lờingười dịch: Không chỉ có phần mềm nguồn mở, mà thựcsự đang tồn tại cả phần cứng nguồn mở, dù nó mớiở buổi rất sơ khai. Nhưng những người tại Trại Phầncứng Mở (Open Hardware Camp) tin tưởng rằng cái ngày màRic-hard Matthew Stallman cấp giấy phép phần mềm tự do choEMACS đối với phần mềm tự do nguồn mở thế nào đểnó có được một sự bùng nổ như ngày hôm nay, cũng làtấm gương cho sự bùng nổ của phần cứng nguồn mởmột ngày nào đó trong tương lai. Hy vọng là như vậy.

Xemthêm: Phầncứng nguồn mở 2009 - chỉ dẫn chắc chắn tới cácdự án phần cứng nguồn mở 2009 (Open source hardware 2009 -The definitive guide to open source hardware projects in 2009)

Bài này chủ yếu nóivề phần mềm nguồn mở, vì lý do đơn giản là mã nguồnáp đảo thế giới của tính mở. Nhưng phần cứng nguồnmở đang tồn tại, cho dù trong buổi rất sơ khai, ở dạngphôi thai. Thứ sáu tuần trước, tôi đi dọc NESTA vìnhững gì được nói như một “Trại Phần cứng Mở”.May thay, tôi đã không thấy bất kỳ cái lều nào, vìthực sự đó không phải dạng đồ của tôi; những gìtôi đã thấy là một số lượng khổng lồ của sựnhiệt thành, và một số trở ngại thú vị của nhữngthứ sẽ sắp tới.

Ví dụ, chúng ta đãnghe về Chỗ dành cho các cao thủ máy tính ở Luân Đôn(London Hackspace), một phần của Quỹ Hackspace quốc gia:

Quỹ Hackspace là mộttổ chức cộng đồng, phi lợi nhuận chuyên cung cấp cáckhông gian cho các hacker tại Anh.

Không gian cho cáchacker là những không gian vật lý nơi mà mọi người cóthể gặp gỡ nhau để học, giao tiếp và hợp tác vềcác dự án.

Thế đó, đây lànhững không gian vật lý nơi mà mọi người gặp gỡnhau, không chỉ trực tuyến, và nơi mà họ có thể hợptác về các dự án, sẽ là phần mềm hoặc phần cứng(hoặc cả 2). Tiềm tàng, những thứ này có thể liênquan tới việc sử dụng các máy in 3 chiều, cũng đượcbiết tới như là fabber, bao gồm cả những thứ này nguồnmở nữa.

Fab@Home là một dựán chuyên để cho việc tạo ra và sử dụng fabber - nhữngchiếc máy mà chúng có thể làm hầu như mọi thứ, ngaytrên bàn làm việc của bạn. Website này cung cấp mọi thứmà bạn cần để biết để xây dựng hoặc mua cho riêngbạn fabber đơn giản, và để sử dụng nó để in cácđối tượng 3 chiều. Thiết kế phần cứng và phần mềmtrên website này là tự do và nguồn mở. Một khi bạn cóđược fabber của riêng bạn, bạn cũng có thể tải vềvà in hàng loạt thứ, thử các tư liệu mới, hoặc tảilên và chia sẻ các dự án của riêng bạn. Những ngườisử dụng cao cấp có thể chỉnh sửa và cải tiến fabbercho riêng mình.

Fabber (nghĩa là cácmáy in hoặc các máy mẫu 3 chiều) là một dạng tươngđối mới của việc sản xuất mà nó xây dựng các đốitượng 3D bằng việc cẩn thận gửi trước các tư liệutừng giọt một, từ lớp này sang lớp khác. Với bộ cáctư liệu đúng và một thiết kế hình học, bạn có thểdệt lên những đối tượng phức tạp mà lẽ thường rathì phải lấy các tài nguyên, công cụ và kỹ năng đặcbiệt nếu được tạo ra bằng việc sử dụng các kỹthuật sản xuất truyền thống. Một fabber có thể chophép bạn khai thác các thiết kế mới, gửi thư điện tửcác đối tượng vật lý cho những người chủ các fabberkhác, và quan trọng hơn cả - thiết lập các ý tưởngcủa bạn một cách tự do. Y như MP3, iPods và Internet đãnuôi dưỡng tài năng âm nhạc, chúng ta hy vọng rằngnhững kế hoạch và fabber sẽ dân chủ hóa sự đổi mớisáng tạo.

Thiscolumn mainly talks about open source software, for the simple reasonthat code dominates the world of openness. But open source hardwaredoes exist, albeit in a very early, rudimentary form. Last Friday, Iwent along to NESTA for what was billed as an “OpenHardware Camp”. Fortunately, I didn't see any tents, sincethat's not really my kind of thing; what I did see was a huge amountof enthusiasm, and some interesting hints of things to come.

Forexample, we heard about the LondonHackspace, part of the national HackspaceFoundation:

TheHackspace Foundation is a non-profit, community organisationdedicated to providing hacker spaces in the UK.

Hackerspaces are physical places whe-re people can meet to learn, socialiseand collaborate on projects.

Thatis, these are physical spaces whe-re people meet in person, not justonline, and whe-re they can collaborate on projects, be it software orhardware (or both). Potentially, these might involve usingthree-dimensional printers, also known as fabbers, including opensource ones:

Fab@Homeis a project dedicated to making and using fabbers - machines thatcan make almost anything, right on your desktop. This websiteprovides everything you need to know in order to build or buy yourown simple fabber, and to use it to print three dimensional objects.The hardware designs and software on this website are free andopen-source. Once you have your own fabber, you can also download andprint various items, try out new materials, or upload and share yourown projects. Advanced users can modify and improve the fabberitself.

Fabbers(a.k.a. 3D printers or rapid prototyping machines) are a relativelynew form of manufacturing that builds 3D objects by carefullydepositing materials d-rop by d-rop, layer by layer. With the right setof materials and a geometric blueprint, you can fabricate complexobjects that would normally take special resources, tools and skillsif produced using conventional manufacturing techniques. A fabber canallow you to explore new designs, email physical objects to otherfabber owners, and most importantly - set your ideas free. Just asMP3s, iPods and the Internet have freed musical talent, we hope thatblueprints and fabbers will democratize innovation.

Tất nhiên, phần cứngmở không cần thiết có nghĩa là hack ở mức nguyên tử.Có lẽ dự án phần cứng nguồn mở phổ biến nhất làArduino:

Arduino là một nềntảng mẫu điện tử nguồn mở dựa trên phần cứng vàphần mềm một cách mềm dẻo, dễ sử dụng. Nó dự kiếndành cho các nghệ sĩ, các nhà thiết kế, những ngườicó đam mê sở thích riêng, và bất kỳ ai quan tâm trongviệc tạo ra những đối tượng hoặc môi trường tươngtác.

Arduino có thể hiểuđược môi trường bằng việc nhận đầu vào từ mộtloạt các cảm biến và có thể tác động tới xung quanhnó bằng việc kiểm soát đèn, động cơ, và các bộtruyền động khác. Con chip trên bo mạch chủ được lậptrình sử dụng ngôn ngữ lập trình Arduino (dựa trênWiring) và môi trường phát triển Arduino (dựa trênProcessing). Các dự án của Arduino có thể là đứng độclập hoặc chúng có thể giao tiếp với phần mềm đangchạy trên một máy tính (như Flash, Processing, MaxMSP).

Các bo mạch có thểđược xây dựng bằng tay hoặc được mua đã lắp sẵntrước; phần mềm có thể được tải về tự do. Cácthiết kế tham khảo phần cứng (các tệp CAD) sẵn cótheo một giấy phép nguồn mở, bạn tự do áp dụng chúngcho các nhu cầu của bạn.

Arduino có uy tín vềcung cấp các thành phần được làm sẵn trước cho việchack phần cứng mở, nhưng giá phải trả là việc chúngchỉ phù hợp cho những lớp ứng dụng chắc chắn nàođó, bo mạch chủ hoàn toàn được thừa nhận nào đó.Đây là một sự buôn bán điển hình cho phần cứng mở:hệ thống càng thông dụng bao nhiêu, thì càng khó để ápdụng bấy nhiêu; càng có thể áp dụng được, thì càngít thông dụng. Một ví dụ tốt về một dự án phầncứng mở đặc biệt hơn - và vì thế hữu dụng ngay lậptức hơn - là ô tô nguồn mở. Trong thực tế, chúng ta đãnghe về 2 trong số chúng.

Ofcourse, open hardware doesn't necessarily mean hacking at the atomiclevel. Perhaps the most popular open hardware project is Arduino:

Arduinois an open-source electronics prototyping platform based on flexible,easy-to-use hardware and software. It's intended for artists,designers, hobbyists, and anyone interested in creating interactiveobjects or environments.

Arduinocan sense the environment by receiving input f-rom a variety ofsensors and can affect its surroundings by controlling lights,motors, and other actuators. The microcontroller on the board isprogrammed using the Arduino programming language (based on Wiring)and the Arduino development environment (based on Processing).Arduino projects can be stand-alone or they can communicate withsoftware on running on a computer (e.g. Flash, Processing, MaxMSP).

Theboards can be built by hand or purchased preassembled; the softwarecan be downloaded for free. The hardware reference designs (CADfiles) are available under an open-source license, you are free toadapt them to your needs.

Arduinohas the virtue of providing pre-made elements for open hardwarehacking, but the price paid is that they are only suitable forcertain, admittedly quite broad, classes of applications. This is atypical trade-off for open hardware: the more general the system, theharder to apply; the more applicable, the less general. A goodexample of an even more specific – and therefore more immediatelyuseful – open hardware project is the open source car. In fact, weheard about two of them.

Một dự án có tênhình như không thể đọc được, là “c,mm,n”

C,mm,n (đọc là'common' – chung) là một cộng đồng nguồn mở cho di độngcá nhân bền vững. Bạn có thể nghĩ c,mm,n là về mộtdạng mới của xe cộ, và nó là đúng rằng chúng ta đangphát triển một dạng mới của ô tô điện. Nhưng c,mm,nlà hơn thế: nó là một khái niệm di động toàn bộ chotương lai. Tính c,mm,n của thúng tôi là mở cho bất kỳai với một triển vọng sáng tạo, hiểu biết và chuyênnghiệp về những vấn đề của di động, và những aimuốn giúp tạo ra một thế giới tốt hơn. C,mm,n tuântheo mô hình nguồn mở: như với phần mềm nguồn mở,chúng tôi tập trung các dịch vụ của chúng tôi xung quanhsản phẩm. Bất kỳ ai cũng có thể sử dụng nó để đưara những dịch vụ di động, chỉ miễn là bất kỳ côngviệc dẫn xuất nào được sản sinh ra phải được tungtrở ngược lại cho cộng đồng theo một giấy phép nguồnmở.

Dự án khác làRiversimple, tiếp cậncủa nó có một số khía cạnh thú vị:

Một chiếc xe điệntử nối mạng nhẹ cân, được xây dựng từ chất dẻocarbon và được trang bị bởi các phân tử nhiên liệuhydro.

Thiết kế và pháttriển nguồn mở. Riversimple sẽ mời cộng đồng giúpphát triển các xe của mình, bằng việc cấp phép cho cácthiết kế của nó cho quỹ nguồn mở độc lập 40Fires.

Một khái niệm dịchvụ - chúng ta sẽ thuê các ô tô chứ không bán chúng.Điều này dóng theo những quan tama của nhà sản xuất vớitính hiệu quả tối đa và sử dụng các tư liệu tốithiểu.

Sản xuất phân tán -sự tiết kiệm trong phạm vi khung của chất dẻo carbon làrất khác biệt từ những thứ của xe cộ có thân là kimloại. Các xe của Riversimple hình như là sẽ được sảnxuất trong những nhà máy nhỏ với 5,000 – 10,000 chiếcmỗi năm. Điều này cho phép biến đổi cục bộ đáng kểtrong ô tô này.

Quyền sở hữurộng hơn - Cấu trúc hợp tác của Riversimple được thiếtkế để đảm bảo rằng tất cả những người đóng góptrong doanh nghiệp có một cổ phần và tiếng nói côngbằng trong lợi ích của một doanh nghiệp thành công.

Onewas the apparently unpronounceable “c,mm,n”:

C,mm,n(pronounced ‘common’) is an open source community for sustainablepersonal mobility. You might think c,mm,n is about a new type ofvehicle, and it's true that we are developing a new type of electriccar. But c,mm,n is more than that: it is a total mobility concept forthe future. Our c,mm,nity is open to anyone with a creative,intelligent and enterprising perspective on mobility issues, and whowants to help cre-ate a better world. C,mm,n follows the open sourcemodel: as with open source software, we focus our services around theproduct. Anyone can use it to offer mobility services, just as longas any derived work produced is released back to the community underan open source licence.

Theother is Riversimple, whoseapproach has a number of interesting aspects:

Alightweight network electric vehicle, constructed f-rom carboncomposites and powered by hydrogen fuel cells.

Opensource design and development. Riversimple will invite the communityto help develop its vehicles, by licensing its designs to theindependent open source foundation 40Fires.

Aservice concept - we will lease cars not sell them. This aligns theinterests of the manufacturer with the interests of the consumer andof the environment - everyone wants cars that have a long life spanwith maximum efficiency and minimum materials usage.

Distributedmanufacturing - The economies of scale of carbon composites framesare very different f-rom those of steel-bodied vehicles. Riversimplevehicles are likely to be produced in small factories producing5,000-10,000 vehicles per year. This allows for considerable localvariation in the car.

Broaderownership - The corporate structure of Riversimple is designed toensure that all stakeholders in the enterprise have a fair say andshare in the benefits of a successful business.

Người sáng lập raRiverside, Hugo Spowers, đã giải thích cho mọi người củaTrại Phần cứng Mở rằng đây là một bài viết trên tờNew Scientist một thập kỷ trước rằng những con mắt củaông ta được mở tới nguồn mở, nên để nói, đặcbiệt ý tưởng sau, mà nó đã giải quyết được vấn đềvề làm thế nào một công ty nhỏ mói thành lập có thểcạnh tranh được với những hãng như Toyota và GeneralMotors.

Phong trào này -được gọi là “nguồn mở” để phản ánh tính sẵnsàng của mã lập trình bên trong - là cơn ác mộng tồitệ nhất của Microsoft: một nhóm các lập trình viên mànó không thể cạnh tranh được vì những thành viên củanó không có động lực bởi lợi nhuận, và nó không thểmua được vì họ không tồn tại như một công ty chínhthức. Và vì thế các kết quả công việc của họ tốttới mức mà ngày càng có nhiều doanh nghiệp chuyển sangvới họ - chứ không phải với Microsoft.

Thực sự, đây khôngchỉ là ý tưởng này, nhà chính xác những từ này màchúng đã cảnh báo Spowers những khả năng của nguồn mở:Tôi biết, khi tôi viết chúng cho New Scientist bài viết màông ta đọc vào cuối năm 1998...

Ngày này đã kếtthúc với một phiên rất sống động thảo luận về việccấp phép của phần cứng mở. Ở đây, 2 thứ trở nênrõ ràng. Đầu tiên, sẽ có một số lượng lớn nhưngngười tại đất nước này mà vừa nhiệt thành và đặcbiệt hiểu biết về các vấn đề cấp phép mà phầncứng mở dấy lên.

Thứ hai, nó cũng làbằng chứng rằng những vấn đề này là bất kỳ thứgì nhưng đơn giản, và rằng nhiều công việc hơn cầnphải hoàn thành trong lĩnh vực này trước khi phần cứngmớ vượt qua khỏi mức của Hackspace và Arduino tới dựán tham vọng lớn hơn nhiều mà Riverside đã cập bến.

Vì thế, vẫn cònnhững ngày cực kỳ sớm (hãy nghĩ về Ric-hard MatthewStallman đưa ra EMACS theo giấy phép phần mềm tự do đầutiên), nhưng cũng là những thứ thú vị tích cực. Chắnchắn một lĩnh vực sẽ phải xem tới.

Riverside'sfounder, HugoSpowers, explained to the Open Hardware Camp crowd that it was anarticle in New Scientista decade ago that opened his eyes to open source, so to speak,especially the following idea, which solved the problem of how a tinystart-up could compete with the likes of Toyota and General Motors:

Thismovement--called "open source" to reflect the availabilityof the underlying programming code--is Microsoft's worst nightmare: agroup of programmers it cannot out-compete because its members arenot motivated by profit, and which it cannot buy because they do notexist as a formal company. And because the results of their work areso good more and more businesses are turning to them - and not toMicrosoft.

Actually,it was not just this idea, but precisely those words that alertedSpowers to the possibilities of open source: I know, since I wrotethem for that New Scientist article he read at the end of1998....

Theday concluded with a very lively session discussing the licensing ofopen hardware. Here, two things became clear. First, that there are alarge number of people in this country who are both enthusiastic andextremely knowledgeable about the licensing issues that open hardwareraises. Secondly, it was also evident that those issues are anythingbut simple, and that much more work needs to be done in this areabefore open hardware passes f-rom the Hackspace and Arduino level tothe vastly more ambitious project that Riverside has embarked upon.

So,still extremely early days (think RMS releasing EMACS under the firstfree software licence), but also intensely exciting ones. Definitelyan area to watch.

Dịch tài liệu: LêTrung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com