Một tương lai không có Microsoft

Theo: http://www.freesoftwaremagazine.com/columns/future_without_microsoft

Bài được đưa lên Internet ngày: 08/06/2008

Đây là tháng 06/2008, và không phải là thời gian tốt lành để là cổ đông hoặc nhân viên của Microsoft. Nền công nghiệp máy tính đang thay đổi rất, rất nhanh, tạo ra những cơ hội mới và giết chết những thị trường đã từng một thời thịnh vượng. Trong bài viết ngắn này, tôi sẽ khái quát những thay đổi này trong mối quan hệ tới các phần mềm tự do và Microsoft. Nếu bạn có thể nghĩ về nhiều thay đổi hơn, hoặc nếu bạn không đồng ý với một vài dự đoán của tôi, thì xin hãy cho tôi biết!

It’s June 2008, and it’s not a good time to be a Microsoft shareholder or employee. The computing industry is changing very, very quickly, creating new opportunities and killing once-prosperous markets. In this short article, I will outline these changes in relation to free software and Microsoft. If you can think of more changes, or if you don’t agree with some of my forecasts, please let me know!

It’s a world of Unix servers

Đây là một thế giới của các máy chủ Unix

Bất chấp có bao nhiêu sự quảng cáo thổi phồng mà Microsoft tạo ra, thế giới vẫn chạy trên Unix – và hầu hết các máy chủ này là các máy chủ GNU/Linux. Bộ định tuyến Router Netgear của bạn có Linux trong đó. Nhà cung cấp dịch vụ của bạn có lẽ sẽ đang chạy trên các máy chủ GNU/Linux. Vì đó là văn phòng của bạn. Hơi khó khăn một chút để trở thành các con số, vì mọi người có thể tải về được hệ điều hành CentOS và triển khai lên một máy chủ hạng cao nhất trong vài phút. Mỗi máy chủ GNU/Linux đã cướp đi thị phần của hệ điều hành Windows NT đắt giá và sở hữu độc quyền – và Microsoft rất không chắc để có thị trường đó quay về với mình.

Regardless of how much hype Microsoft cre-ates, the world still runs on Unix—and most of those servers are GNU/Linux machines. Your Netgear router has Linux in it. Your Internet provider is very likely to be running on GNU/Linux servers. So is your office. It’s a little hard to come by hard numbers, because anybody can download CentOS and deploy a top-class server in minutes. Each GNU/Linux server has stolen market share to the proprietary, expensive Windows NT—and Microsoft is immensely unlikely to get that market back.

Windows Mobile is tottering, Android is coming strong

Windows Mobile thì lung lay sắp đổ, Android đang tới mạnh mẽ

Windows Mobile đã có một cuộc sống khó khăn khi thâm nhập thị trường di động; hôm nay, trong năm 2008, Windows Mobile vẫn còn lung lay sắp đổ. Chỉ có thiết bị thực sử dụng được mà tôi đã thấy đang sử dụng nó là một thiết bị được làm bởi HTC: Andrea đã chỉ nó cho tôi, chỉ ra rằng việc thiếu các mở rộng giao diện người sử dụng UI sở hữu độc quyền của HTC (mà nó là rất giống iPhone), các thiết bị cá nhân số PDA của HTC có thể sẽ là ác mộng của di động. Tôi nín thở, chờ cho giấc mơ của HTC sẽ được tung ra: đó là một PDA dựa trên Android mà nó phải làm cho iPhone cảm giác giốn như một máy đầu cuối dựa trên văn bản. Và vâng, Android là dựa trên Linux. Tôi nghi ngờ rằng một khi mọi người bắt đầu lưu ý tới các thiết bị dựa trên Android (và họ sẽ, một khi giấc mơ của HTC thành hiện thực), thì thị trường của Windows Mobile sẽ rung ring còn mạnh hơn nữa.

Windows Mobile has had a very hard life penetrating the mobile market; today, in 2008, Windows Mobile is still tottering. The only really usable device I’ve seen using it was one made by HTC: Andrea was showing it to me, pointing out that without HTC’s proprietary UI extensions (which are very iPhone-ish), HTC PDAs would be mobile nightmares. I am holding my breath, waiting for the HTC Dream to be released: that’s an Android-based PDA which should make the iPhone feel like a text-based terminal. And yes, Android is based on Linux. I suspect that once people start noticing Android-based devices (and they will, once HTC Dream comes out), the Windows Mobile market will shrink even further.

A computer on everybody’s lap, not everybody’s desk

Một máy tính trên đùi mỗi người, chứ không phải trên bàn mỗi người

Bill Gates đã có một giấc mơ: mỗi máy tính cá nhân PC (với Windows được cài đặt) trên mỗi chiếc bàn của mọi người. Thay vào đó, thế giới máy tính đang nắm lấy vận hội khác: các máy tính là nhỏ hơn và nhỏ hơn, và mọi người đang quen mang theo chúng ở mọi nơi. Rất nhiều. Trong năm 2008, việc bán các máy tính xách tay dự kiến sẽ vượt số lượng bán của máy tính cá nhân. Điều này đã thay đổi những luật lệ theo nhiều cách: các máy tính xách tay thường là chậm hơn, và đặt Vista lên hầu hết các máy tính xách tay ngày nay giống như đặt một con voi lên một cái ghế trẻ con: nó sẽ gãy đổ vì sức nặng của con voi đó. Hơn nữa, các máy tính xách tay có xu hướng không được sử dụng như các máy trò chơi, mà như các thiết bị đầu cuối có kết nối Internet. Cuối cùng, các máy tính xách tay vẫn được xem như “các máy tính thứ 2”, mà chúng sẽ bổ sung cho các máy tính để bàn của mọi người.

Vì thế, ngày càng nhiều người ngày nay đang cài đặt GNU/Linux (đặc biệt là Ubuntu) lên các máy tính xách tay của họ: nó không phải là vấn đề nếu bạn không thể chơi được nhiều trò chơi trên nó, nó rất rất nhanh hơn, nó không bị tấn công bởi virus và Trojan mỗi phút, nó là tự do, nó là một ý tưởng tốt để cài đặt ngay cả chỉ để có một cái nhìn vào nó. Dell đang chào các máy tính xách tay GNU/Linux (và sau đó mở rộng dòng sản phẩm này) đã tạo ra sự khác biệt khổng lồ cho thị trường GNU/Linux. Những hãng khác sẽ nhanh chóng tiếp bước theo.

Bill Gates had a dream: a PC (with Windows installed) on everybody’s desk. Instead, the computing world is taking a different turn: computers are smaller and smaller, and people are getting used to carrying them around. A lot. In 2008, laptop sales are supposed to overtake PC sales. This has changed the rules in several ways: laptops are generally slower, and putting Vista on most laptops today is like putting an elephant on a child’s chair: it will crash under the elephant’s weight. Also, laptops tend not to be used as gaming systems, but as internet terminals. Finally, laptops are still seen as “secondary machines”, which complement people’s desktop computers.

So, more and more people today are installing GNU/Linux (specifically, Ubuntu) on their laptops: it doesn’t matter if you can’t play many games on it, it’s much much faster, it doesn’t get attacked by viruses and Trojans every other minute, it’s free, and well, it’s a good idea to install it even just to have a look at it. Dell offering GNU/Linux laptops (and then expanding the product line) made a huge difference to the GNU/Linux market. Others will soon follow suite.

A computer in everybody’s PDA, not everybody’s lap

Một máy tính trong mỗi thiết bị cá nhân số PDA của mỗi người, chứ không phải trên đùi mỗi người

Tôi đang viết bài viết này mà đang sử dụng một chiếc máy tính cá nhân Eee PC (với Ubuntu Netbook Remix được cài đặt trên nó). Asus đã tạo ra một lớp mới các thiết bị, gọi là “siêu cầm tay” (hoặc Netbooks, hoặc máy tính xách tay thứ cấp...). Chúng là những chiếc máy nhỏ bé và giá thấp mà chúng có thể được sử dụng để duyệt web, viết thư, và trả lời thư điện tử (hoặc quản lý các tờ tạp chí, mà là những gì tôi đang làm với máy của tôi). Thị trường này là đủ lớn để thuyết phục Microsoft để tự làm sống lại sự hỗ trợ cho Windows XP/chỉ vì cái lớp các thiết bị tuyệt chiêu này. Vấn đề vẫn còn: trả tiền 55 USD cho một giấy phép của của nhà sản xuất thiết bị gốc OEM cho Windows XP là điều ngu xuẩn nếu bản thân máy tính này có giá là 300USD. Điều này là có thể về Asus Eee PC đi cùng với GNU/Linux được cài đặt sẵn. Đáng tiếc, đó là một đám người xấu xí của Xandros, nhưng nó vẫn là GNU/Linux.

Các nhà sản xuất phần cứng khác bây giờ muốn một lát của cái bánh kem quyến rũ này. Canonical, nhà sản xuất ra Ubuntu, đã chắc chắn rằng phát tán lựa chọn của các nhà sản xuất này là Ubuntu, với việc cam kết của hãng cho dự án Ubuntu Netbook Remix.

I am writing this article using an EeePC (with Ubuntu Netbook Remix installed on it). Asus has cre-ated a new class of devices, the “ultra-portable” ones (or Netbooks, or sub-notebooks…). They are tiny low-cost machines that can be used to browse the web, write letters, and answer emails (or run magazines, which is what I do with mine). This market is big enough to convince Microsoft to resuscitate support for Windows XP /just for this very class of devices/. The problem stays: paying $55 for an OEM license of Windows XP is absurd if the computer itself costs $300. This is probably why the Asus EeePC came with GNU/Linux preinstalled. Unfortunately, it was an ugly fork of Xandros, but it was GNU/Linux nevertheless.

Other hardware makers now want a slice of this appealing cake. Canonical, the maker of Ubuntu, made sure that those makers’ distro of choice is Ubuntu, with its promising Ubuntu Netbook Remix project.

So, to sum up…

Vì thế, để tổng kết lại...

Để tổng kết lại, thế giới trong 2 năm tới (2010) sẽ có sự lựa chọn rất khác với những gì nó giống như hôm nay. Các máy điện thoại/PDA của mọi người sẽ chạy Android. Các máy tính xách tay thứ cấp/netbooks/notebooks thứ cấp sẽ chạy Ubuntu Netbook Remix. Máy trò chơi lựa chọn của họ sẽ là một máy Playstation hoặc một Nintendo (hy vọng, Microsoft sẽ ăn hết bộ nhớ để đổ vào Xbox). Các máy tính cá nhân của họ sẽ được để thu gom bụi trên những chiếc bàn vinh quang một thời, bị tắt điện vài tuần cho tới chết. Các máy tính xách tay cỡ toàn phần (nếu họ có một cái) sẽ chạy Vista hoặc Ubuntu. Chúng sẽ có khả năng trao đổi các tài liệu ODF với văn phòng của chúng và các bạn bè của chúng, và sẽ sử dụng OpenOffice và Firefox.

Microsoft có rất ít vũ khí để chiến đấu trận này: Windows XP cho các máy tính xách tay thứ cấp sẽ là một trò cười, so với một Ubuntu Netbook Remix đầy đủ tính năng (mà nó đi với OpenOffice); Windows Mobile sẽ đặt chúng vào sự hổ thẹn khi so sánh với Android, mà sẽ ăn nốt cái thị phần vốn đã nhỏ bé mà Windows Mobile định chiếm lấy trong 11 năm tồn tại; và trong khi có thể sẽ có một chiếc máy tính trên mỗi chiếc bàn, vâng, thì sẽ có chiếc máy tính “cũ”, khó mà có thể bật lên được. Có thể để cho bọn trẻ con chơi, và một cách nghiêm ngặt không kết nối được vào Internet. Vì thế, sẽ là rất thú vị. Hãy chỉ xem những luật lệ về bằng sáng chế ngu xuẩn mà nó có thể biến tương lai của giấc mơ này thành một cơn ác mộng nhỏ.

To sum up, the world in 2 years (2010) has a chance of being very different to what it’s like today. People’s phones/PDAs will run Android. Their sub-laptops/netbooks/sub-notebooks will run Ubuntu Netbook Remix. Their gaming machine of choice will be a Playstation or a Nintendo one (hopefully, Microsoft will run out of money to pour into the XBox). Their PCs will be collecting dust on a glorious desk, turned off for weeks on end. Their full-size laptops (if they have one) will run Vista or Ubuntu. They will be able to exchange ODF documents with their office and their friends, and will be using OpenOffice and Firefox.

Microsoft has very few weapons to fight this: Windows XP for sub-notebooks will be a joke, compared to a fully-featured Ubuntu Netbook Remix (which comes with OpenOffice); Windows Mobile will put them to shame when compared to Android, which will eat up the already small share Windows Mobile has managed to acquire in 11 years of existence; and while there might well be a computer on every desk, well, it will be the “old” computer, hardly ever turned on. Maybe for the kids to play with, and strictly not connected to the internet. So, it’s going to be interesting. Let’s just watch out for those silly patent laws which might turn this dream future into a small nightmare.

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

ltnghia@yahoo.com