Tiến lên nhanh chóng

FastForward

1. Những bụi rậm về bằng sáng chế phần mềm

2. Tiến lên nhanh chóng

3. Một giải pháp...

Theo:http://www.h-online.com/open/features/Hacking-through-the-Software-Patent-Thickets-1006091.html?page=2

Bàiđược đưa lên Internet ngày: 24/05/2010

Lờingười dịch: Một bài phân tích tuyệt vời về thựctrạng hệ thống bằng sáng chế phần mềm trên thế giớivà tại nước Mỹ. Sẽ là một bài học tuyệt vời choViệt Nam để chọn cho mình con đường đi đúng, như NewZealand và hầu như toàn bộ Liên minh châu Âu - loại bỏbằng sáng chế phần mềm ra khỏi danh sách những vấn đềđược bảo vệ bởi pháp luật - vì lợi ích của chínhquốc gia mình. Bài viết còn đưa ra một giải pháp, mà“Theo cách này, cộng đồng phần mềm tự do có thểcung cấp một trình diễn thực tế, mạnh về cách mà cácbằng sáng chế bây giờ *làm suy giảm* sự đổi mớisáng tạo và gây hại cho mọi người nhiều đến thếnào - sự ngược lại hoàn toàn của những gì mà nhữngngười ủng hộ chúng đang kêu ca”.

Tiếnnhanh tới ngày nay, và thế giới của công nghệ cao. Cólẽ đa số chủ yếu các bằng sáng chế được trao chomỗi khía cạnh rất đặc chủng của một lĩnh vực nàođó. Về phần chúng, chúng không làm gì cả; để trởthành hữu dụng, chúng phải được sử dụng cùng vớinhiều ý tưởng được cấp bằng sáng chế khác. Nhưngđiều đó chỉ có khả năng nếu tất cả nhữngngười giữ các bằng sáng chế tương ứng cùng đồng ý:nếu ngày một một yếu tố bị thiếu, thì máy hoặc quitrình đó có thể sẽ hỏng. Khi công nghệ trở nên phứctạp hơn, thì nó trở nên phụ thuộc vào một số lượngngày một gia tăng những người nắm giữ bằng sáng chế,tất cả họ phải cho phép cho những sáng kiến của họđể hệ thống vận hành được.

Điềunày sẽ dẫn tới sự nổi lên của những gì được gọilà “những bụi rậm về bằng sáng chế”. Đây là mộtmô tả tốt về vấn đề này từ tài liệu năm 2001:

Cácnhà quan sát trầm tư đang ngày một bày tỏ những lo lắngrằng hệ thống bằng sáng chế của chúng t6a (và bảnquyền) trong thực tế đang tạo ra một bụi rậm về bằngsáng chế, một web đậm đặc các quyền sở hữu trí tuệchồng chéo lên nhau mà một công ty phải lách qua theo cáchcủa nó để thực sự thương mại hóa được công nghệmới. Với các bằng sáng chế về đổi mới sáng tạongày một tích tụ và bị khóa nhiều lên, những quyềnmạnh hơn về các bằng sáng chế có thẻ có hiệu ứngngược về việc bóp nghẹt, chứ không phải là khuyếnkhích, đổi mới sáng tạo.

Cácbụi rậm về bằng sáng chế có lẽ là tồi tệ nhấttrong thế giới phần mềm, vì với sự rất tự nhiên củanó, phần mềm được làm ra từ hàng trăm thành phần nhỏbé hơn, nhiều trong số chúng đã được cấp bằng sángchế trong một số cơ quan pháp lý. Quả thực, có lẽtrường hợp mà bây giờ khổng thể viết bất kỳ mẫumã nguồn phức tạp nào lắm mà không có việc vi phạmmột số bằng sáng chế tại những quốc gia đó. Về lýthuyết, có thể là cần thiết để giành được các giấyphép từ tất cả những người giữ các bằng sáng chếnày để viết mã nguồn đó. Trong thực tế điều đókhông (chưa) xảy ra, nhưng chúng ta đang nhìn thấy mộtcách chắc chắn những hiệu ứng độc hại của các bụirậm về bằng sáng chế.

Fastforward to today, and the world of high technology. Probably the vastmajority of patents are granted for very specific aspects of a givenfield. On their own, they do nothing; to be useful, they must beemployed alongside many other patented ideas. But that is onlypossible if allof the relevant patent-holders agree: if even one element is missing,the machine or process might fail. As technology becomes morecomplex, it becomes dependent on an increasing number ofpatent-holders, allof which must license their inventions for the system to function.

Thishas led to the emergence of what are called “patent thickets”.Here's a good description of the problem f-rom a 2001paper:

Thoughtfulobservers are increasingly expressing concerns that our patent (andcopyright) system is in fact creating a patent thicket, a dense webof overlapping intellectual property rights that a company must hackits way through in order to actually commercialize new technology.With cumulative innovation and multiple blocking patents, strongerpatent rights can have the perverse effect of stifling, notencouraging, innovation.

Patentthickets are probably worst in the world of software, because by itsvery nature, software is made up of hundreds of smaller components,many of which have been patented in some jurisdictions. Indeed, it isprobably the case that it is now impossible to write any moderatelycomplex piece of code without infringing on some patents in thosecountries. In theory, it would be necessary to obtain licences f-romall of those patent-holders in order to write that code. In practicethat doesn't happen (yet), but we are definitely seeing thede-leterious effects of patent thickets.

Mộtlĩnh vực nơi mà điều này đang trở thành một vấn đềnghiêm trọng cho từng người là trong điện thoại diđộng. Chúng ta bây giờ có tình trạng nơi mà Nokia, Applevà HTC đang kiện lần nhau trong những hoán đổi khácnhau, cho rằng những vi phạm các bằng sáng chế tươngứng của họ. Điều đó là tồi tệ cho phần mềm tựdo vì hệ thống Android - và vì thế Linux - phải hứngchịu hỏa lực chéo. Nhưng mối đe dọa đặt ra bởinhững bụi rậm về bằng sáng chế có lẽ còn rõ ràngnhất trong thế giới các video codecs.

Quaylại một chút chúng ta thấy Steve Jobs viết trong một thưđiện tử:

Tấtcả các video codecs sẽ được bao trùm bởi các bằng sángchế. Một kho các bằng sáng chế đang được thu thập đểđi sau Theora và những codecs “nguồn mở” khác hiệnnay. Thật không may, chỉ vì thứ gì đó là nguồn mở, nókhông có nghĩa hoặc đảm bảo rằng nó không vi phạmnhững bằng sáng chế khác. Một chuẩn mở là khác vớisự tự do khỏi tiền bản quyền và nguồn mở.

Côngnghệ WebM/VP8 được công bố gần đây của Google đãđược thiết kế một phần để giải quyết mối lo lắngnày:

Mộtyếu tố chủ chốt trong sự thành công của web là việccác công nghệ lõi của nó như là HTML, HTTP, TCP/IP, … đềulà mở và có thể được áp dụng một cách tự do. Mặcdù video bây giờ cũng là lõi đối với trải nghiệm web,không may là không có định dạng video tự do và mở nàomà song hành với những sự lựa chọn thương mại hàngđầu cả. Cuối cùng, chúng tôi phấn khích giới thiệuWebM, một nỗ lực được ủng hộ rộng rãi của cộngđồng để phát triển một định dạng phương tiện cấpthế giới cho web mở.

Vàhầu như ngay lập tức, Larry Horn, CEO của MPEG LA, nhómcông ty mà kiểm soát chuẩn AVC/H.264 video là đối thủcạnh tranh sở hữu độc quyền, đã nói:

trênquan điểm của những sự không chắc chắn của thịtrường có liên quan tới việc cấp phép cho các bằngsáng chế cần thiết cho những công nghệ này, đã từncó những bày tỏ về mối quan tâm từ thị trường đangthúc giục chúng tôi tạo điều kiện thuận lợi đểhình thành các giấy phép mà chúng có thể giải quyếtđược nhu cầu này của thị trường vì một sự lựachọn thay thế không ngừng của thị trường tiện lợiđối với việc thương thảo các giấy phép riêng rẽ vớinhững người nắm giữ các bằng sáng chế một cáchriêng rẽ trong việc truy cập các quyền cơ bản choVP8 cũng như các codecs khác, và chúng tôi đang xem xéttrong viễn cảnh tiến hành như vậy.

Thứ“mộtsự lựa chọn thay thế không ngừng của thị trườngtiện lợi đối với việc thương thảo các giấy phépriêng rẽ với những người nắm giữ các bằng sáng chếmột cách riêng rẽ”thường được biết nhưu là một kho bằng sáng chế, làtiếp cận hiện hành để làm việc với các bụi rậm vềbằng sáng chế. Về cơ bản, nó làm cho từng người màcác bằng sáng chế của họ có thể khóa lại một côngnghệ cụ thể nào đó để đồng ý tham gia vào một vụlàm ăn về việc cấp phép.

Điềuđó cớ thể là tiện lợi cho các công ty - đặc biệtnhững công ty giữ một tỏng những bằng sáng chế hìnhthành lên một phần của kho này - nhưng nó là vô dụngcho phần mềm tự do, mà là đối nghịch lại bowirr mộtsố lượng ngày một gia tăng những bụi rậm về bằngsáng chế còn đậm đặc hơn nữa. Sự nguy hiểm là việcnhững bụi rậm này sẽ đóng phần mềm tự do lại theonghĩa đen khỏi nhiều thị trường.

Onedomain whe-re this is becoming a serious problem for everyone is inmobile telephony. We now have the situation whe-re Nokia, Apple andHTC are suing each other in various permutations, alleginginfringements of their respective patents. That's bad for freesoftware because the Android system – and hence Linux – is caughtup in the crossfire. But the threat posed by patent thickets isperhaps most evident in the world of video codecs.

Alittle while back we had Steve Jobs writingin an email:

Allvideo codecs are covered by patents. A patent pool is being assembledto go after Theora and other "open source" codecs now.Unfortunately, just because something is open source, it doesn't meanor guarantee that it doesn't infringe on others patents. An openstandard is different f-rom being royalty free or open source.

Google'srecently-announcedWebM/VP8 technology was designed in part to address that concern:

Akey factor in the web’s success is that its core technologies suchas HTML, HTTP, TCP/IP, etc. are open and freely implementable. Thoughvideo is also now core to the web experience, there is unfortunatelyno open and free video format that is on par with the leadingcommercial choices. To that end, we are excited to introduce WebM, abroadly-backed community effort to develop a world-class media formatfor the open web.

Andyet almostimmediately, Larry Horn, CEO of MPEG LA, the consortium thatcontrols the rival - and proprietary - AVC/H.264 video standard said:

inview of the marketplace uncertainties regarding patent licensingneeds for such technologies, there have been expressions of interestf-rom the market urging us to facilitate formation of licenses thatwould address the market’s need for a convenient one-stopmarketplace al-ternative to negotiating separate licenses withindividual patent holders in accessing essential patent rights forVP8 as well as other codecs, and we are looking into the prospects ofdoing so.

This“one-stop marketplace al-ternative to negotiating separate licenseswith individual patent holders”, generally known as a patent pool,is the current approach to dealing with patent thickets. Essentially,it gets everyone whose patents could block a particular technology toagree to a joint licensing deal.

Thatmay be convenient for companies – especially ones that hold one ofthe patents forming part of the pool – but it's useless for freesoftware, which is confronted by an increasing number of ever-thickerpatent thickets. The danger is that these thickets will literallyshut free software out of many markets.

Đónxem: Một giải pháp...

Dịchtài liệu: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com