Vâng, thưa ông chủ, ông có thể phân phối phần mềm tự do theo cách thương mại

Theo: http://blue-gnu.biz/content/yes_boss_you_can_distribute_free_software_commerc...

Bài được đưa lên Internet ngày: 17/10/2007

Dvorak gần đây kêo rằng Tổ chức Phần mềm Tự do (Free Software Foundation) chĩa mũi nhọn vào nhóm sử dụng không thương mại mà nhóm tin tưởng vào “không ai được phép làm tiền từ việc bán hoặc sử dụng phần mềm”. Cậu bé, anh đã bao giờ nhỡ tàu thuỷ. Nhưng thực tế là một số người trong cộng đồng dường như tin một cách chính xác vào điều đó.

Một trong những người như vậy của tôi tại IT Business Edge, Lora Bentley, đã chỉ trích các lý lẽ của Dvorak, chỉ ra một cách đúng đắn rằng anh ta đơn giản là đã viết ra những khiếu nại rỗng tuếch được liệt kê về cộng đồng phần mềm tự do nguồn mở, khi chống lại một nỗ lực được phát triển tốt. Cô chỉ ra rằng một vài nhà cung cấp thực tế làm được một khoản tiền sạch từ những mạo hiểm có tính thương mại của họ trong các phần mềm tự do. Tôi không rõ liệu những ví dụ của cô ta có đúng hướng với quan điểm của Tổ chức Phần mềm Tự do về phân phối các phần mềm tự do hay không, nhưng tôi biết rằng Ada Core Technologies là một trong những ví dụ tốt nhất, khi họ làm việc hoàn toàn trong các phần mềm tự do.

Nhưng tôi quan tâm về quan điểm của Dvorak rằng Tổ chức Phần mềm Tự do “chĩa mũi nhọn” vào “nhóm sử dụng không thương mại”, khi anh ta tham chiếu tới nó. Anh ta nói nhóm này chống lại mọi người làm “bất kỳ đồng tiền nào khi bán hoặc sử dụng phần mềm”. Đúng là Tổ chức Phần mềm Tự do không bao giờ tự mình có quan điểm như “thân thiện với kinh doanh”. Trên thực tế, các phần mềm tự do, như khái niệm, là hoàn toàn trung lập với phân phối và sử dụng một cách thương mại. Nó không cấm cũng không khuyến khích điều này, nhưng thay vì tìm kiếm để làm cho nó có thể đối với mọi người để sử dụng và làm việc với chương trình đó – ngay cả phân phối nó với một phí nào đó.

Dvorak recently claimed that the Free Software Foundation spearheads the non-commercial use group that believes "nobody should ever make any money selling or using software." Boy, did he ever miss the boat. But the fact is that some people in the community seem to believe exactly that.

One of my peers over at IT Business Edge, Lora Bentley, criticized Dvorak's arguments, correctly pointing out that he simply wrote a rant, listing complaints about the FOSS community, as opposed to a well-developed essay. She pointed out that some vendors actually make a fair sum of money f-rom their commercial adventures in Free Software. I'm not sure whether her examples line up well with the FSF view of commercial Free Software distribution, but I do know that Ada Core Technologies is one of the best examples, since they deal exclusively in Free Software.

But I'm concerned about Dvorak's point that the Free Software Foundation "spearheads" the "non-commercial use group", as he refers to it. He claims this group is opposed to anyone ever making "any money selling or using software". It is true that the Free Software Foundation has never positioned itself as "business friendly", per se. In reality, Free Software, as a concept, is really quite neutral toward commercial distribution and use. It neither prohibits nor encourages it, but rather seeks to make it possible for anyone to use and work with the program - even to distribute it for a fee.

Khiếu nại của Dvorak hoàn toàn đối nghịch với một trong những quyền tự do cơ bản trong định nghĩa của phần mềm tự do. Theo định nghĩa chính thức của nó thì:

“Phần mềm tự do” không có nghĩa là “không thương mại”. Một chương trình tự do phải sẵn sàng cho việc sử dụng thương mại, phát triển thương mại, và phân phối thương mại. Phát triển thương mại của phần mềm tự do là không bao giờ là không thông thường; phần mềm thương mại tự do là rất quan trọng”.

Ngay sau khi xác định 4 quyền tự do, tài liệu này nói, “Vì thế, bạn phải được tự do để phân phối lại các bản sao, hoặc có hoặc không có sửa đổi, hoặc biếu không – không lấy tiền hoặc thu phí cho việc phân phối, đối với bất kỳ ai ở bất kỳ đâu. Là tự do để làm những điều này có nghĩa (giữa những thứ khác) rằng bạn không phải hỏi hoặc trả tiền đối với sự cho phép”. Điểm này là mọi người có thể phân phối lại một chương trình phần mềm tự do có phí mà không cần phải hỏi hoải trả tiền để được phép làm như vậy. Điều đó hầu như không chống lại thương mại.

Trên thực tế, nó có thể được dịch như việc khuyến khích phân phối lại một cách thương mại hơn nữa của các phần mềm, khi mà loại bỏ sự cần thiết phải hỏi hoặc trả tiền để có được phép sẽ loại bỏ được nhiều rào cản về giá thành để trở thành một nhà phân phối thương mại.

Dvorak's claim completely contradicts one of the fundamental freedoms inherent in the Free Software Definition. According to the official definition:

"Free software" does not mean "non-commercial". A free program must be available for commercial use, commercial development, and commercial distribution. Commercial development of free software is no longer unusual; such free commercial software is very important."

Immediately after defining the 4 freedoms, this document states, "Thus, you should be free to redistribute copies, either with or without modifications, either gratis or c-harging a fee for distribution, to anyone anywhe-re. Being free to do these things means (among other things) that you do not have to ask or pay for permission." The point is that anyone can redistribute a Free Software program for a fee without having to ask or pay for permission to do so. That's hardly anti-commercial. In fact, it could be interpreted as encouraging more commercial redistribution of software, since removing the need to ask or pay for permission removes much of the cost barrier to becoming a commercial distributor.

Có thể dễ dàng gạt bỏ khiếu nại của Dvorak như lỗi hiển nhiên và bỏ nó lại đó. Và hơn nữa, tôi đã thấy những người trong cộng đồng phần mềm tự do nguồn mở thực sự khiếu nại rằng sẽ là sai nếu thu phí. Những người này có thể là những người ủng hộ phần mềm tự do, nhưng họ không trình bày một cách cần thiết quan điểm của Tổ chức Phần mềm Tự do về phần mềm tự do. Tổ chức Phần mềm Tự do có thể không tán đồng với các khiếu nại của họ. Quan điểm đang thịnh hành mà tôi thấy được bày tỏ, bởi một đám người giáo điều hơn nữa, là rằng nó đơn giản không có ý nghĩa thu phí khi những người sử dụng có thể tải về mã nguồn không mất tiền ở bất kỳ chỗ nào. Ngay cả khi đó, sự phân phối lại một cách thương mại của OpenOffice.org trên e-Bay và trong các buổi trình diễn khác mà không phải bất kỳ ai cũng cũng cần thiết biết mã nguồn có thể lấy được một cách tự do.

Các công ty như Ada Core Technologies, MySQL AB và các công ty khác đã thành công trong việc phân phối phần mềm tự do, hoặc theo những khái niệm của giấy phép GNU GPL, hoặc theo một mô hình 2 giấy phép.

It would be easy to dismiss Dvorak's claim as blatantly false and leave it at that. And yet, I have seen people in the FOSS community actually claim that it is wrong to c-harge a fee. These people may be Free Software supporters, but they do not necessarily represent the FSF's view of Free Software. Nor would the FSF agree with their claims. The prevailing view I have seen expressed, by a more pragmatic crowd, is that it simply doesn't make sense to c-harge a fee when users can download the code gratis elsewhe-re. Even then, the commercial redistribution of OpenOffice.org on e-Bay and in other venues demonstrates that not everyone will necessarily know the code can be obtained for free.

Companies such as Ada Core Technologies, MySQL AB and others have been successful at distributing Free Software, either under the terms of the GNU GPL, or under a dual-licensing scheme.

Một cách rõ ràng, tiếp cận được ưu tiên – về sự đảm bảo tính tự do của người sử dụng – là chấp nhận một chính sách phần mềm tự do hà khắc, như trong trường hợp của Ada Core Technologies. Việc phân phối các phần mềm tự do một cách thương mại không là một mô hình kinh doanh dễ dàng để trụ vững được. Nhưng đó là rất khác biệt với việc nói rằng Tổ chức Phần mềm Tự do chống lại ai đó làm tiền từ việc bán hoặc sử dụng các phần mềm.

Và, tôi đã từng trả tiền cho năm ngoái và một nửa để viết về phần mềm tự do. Và đó là vì tôi sử dụng phần mềm tự do để làm điều đó. Và công việc kinh doanh của tôi, Blue Gnu Media & Technology, cũng đã thấy vài cơ hội kinh doanh đáng kể, không có cái nào trong số đó đòi hỏi sử dụng các phần mềm không tự do. Và tôi không chỉ một mình làm tiền bằng việc sử dụng phần mềm tự do. Vì thế có một nửa khác trong khiếu nại của Dvorak. Và, như một phóng viên, anh ta phải thực sự biết vài thứ – có thể tốt hơn tôi – về việc kiểm tra các nguồn tin của anh ta.

Obviously, the preferable approach - in terms of guaranteeing users' freedom - is to adopt a strictly Free Software policy, as in the case of Ada Core Technologies. Distributing Free Software commercially is not an easy business model to sustain. But that is very different f-rom saying that the FSF is opposed to anyone making money selling or using software.

And, by the way, I have been getting paid for the past year and a half to write about Free Software. And it happens that I use Free Software to do that. And my business, Blue Gnu Media & Technology, is already seeing several solid business opportunities, none of which require the use of non-Free software. And I'm not the only one making money using Free Software. So there goes the other half of Dvorak's claim. And, as a journalist, he really should know something - probably better than I - about checking his sources.

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

Công ty Cổ phần phần mềm – Thương mại điện tử Nhất Vinh

ltnghia@yahoo.com