Sự lấn át của ISO/IEC JTC1

Andrew Updegrove

Theo: http://www.consortiuminfo.org/bulletins/jan08.php#editorial

Lời người dịch: Không rõ Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Việt Nam – TCVN đã nhận được tài liệu với 2.300 trang bình luận về OOXML từ ISO hay chưa? Và liệu Việt Nam có cách nào để đánh giá được những bình luận này trong quãng thời gian từ 14/01 đến 25/02 hay không?

Vào ngày 25/02 các cánh cửa của phòng hội nghị tại Geneva, Thuỵ Sĩ sẽ rộng mở để chào đón 120 chuyên gia tiêu chuẩn từ 40 quốc gia trên thế giới. Mục tiêu không đáng ghen tị của 5 ngày liên tiếp làm việc ít ỏi được chọn sẽ sẽ để giảng hoà đối với các bình luận kỹ thuật mà chúng đã được yêu cầu liên quan tới đặc tả kỹ thuật đơn độc được đệ trình cho việc thông qua của ISO/IEC JTC1. Tôi nói không một chút ghen tị, vì những gì đã xảy ra đằng sau những cánh cửa này sau khi họ đóng sẽ có lẽ rất giống một cuộc tranh luận lôi thôi tại Đại Hội đồng Liên hiệp quốc hơn là những xem xét thận trọng hoàn toàn kỹ thuật của một uỷ ban tiêu chuẩn.

Tất nhiên, nguyên nhân là đặc tả kỹ thuật không bình thường, nhưng DIS 29500 (hoặc ECMA 376 Office Open XML, và thường được tham chiếu nhiều hơn một cách đơn giản là “OOXML”). Số ít có thể không đồng tình rằng OOXML đã thu về nhiều sự chú ý của nhà cung cấp, lôi cuốn nhiều hơn các nỗ lực (cả ủng hộ lẫn chống đối) tại nhiều quốc gia hơn trên thế giới, và kiếm được nhiều sự công khai hơn bất kỳ đặc tả kỹ thuật công nghệ thông tin nào trong ký ức của mọi người gần đây. Quá đơn giản, đây là tiêu chuẩn của thập kỷ này – ít nhất nếu mâu thuẫn là thước đo.

On February 25 the doors of a conference room in Geneva, Switzerland will swing open to admit 120 standards professionals f-rom 40 nations around the world. The unenviable goal of these chosen few over the ensuing five days will be to reconcile the technical comments that have been tendered in relation to a single specification proposed for adoption by ISO/IEC JTC1. I say unenviable, because what happens behind those doors after they close will more likely resemble a contentious debate in the General Assembly of the United Nations than the purely technical deliberations of a standards committee.

The reason, of course, is that this is no ordinary specification, but DIS 29500 (a/ka/ Ecma 376 Office Open XML, and more commonly referred to as simply "OOXML"). Few would disagree that OOXML has garnered more vendor attention, attracted more efforts (both pro and con) in more countries around the globe, and earned more publicity than any other IT specification in recent memory. Quite simply, it is the standard of the decade — at least if conflict is the metric.

Năm ngoái, OOXML đã thất bại trong việc đạt được sự ủng hộ cần thiết để tiến tới việc phê chuẩn cuối cùng một cách trực tiếp. Cùng với nó, nó đã thu thập được 3.522 bình luận, và mục đích của cuộc họp quyết định có biểu quyết – BRM này (Ballot Resolution Meeting), mà nó sẽ bắt đầu vào ngày 25/02 sẽ được chờ đợi để giải quyết một số lượng đầy đủ các bình luận này để thoả mãn các thành viên thích hợp của JTC1 để cho phép OOXML cuối cùng sẽ được chấp thuận. Sự xác định đó sẽ được thực hiện trong vòng 30 ngày sau khi đóng cuộc họp BRM vào ngày 29/02.

Alex Brown, người được chỉ định triệu tập cuộc họp BRM này, có lẽ sẽ phải đối mặt với một thách thức thoái chí trong việc quản lý quá trình này, do mức độ cảm xúc mà nó bị bao quanh sự suy xét của OOXML tới nay, hàng đống các bình luận phải được giải quyết, và, cuối cùng, độ dài tràn ngập – 2.300 trang – của tài liệu các bình luận được đệ trình chính thức mà nó đã được phát hành vào ngày 14/01 tới các cơ quan tiêu chuẩn quốc gia (nhưng không công khai), và nó sẽ vận hành như là cơ sở cho cuộc tranh luận.

Trong khi sự sắp xếp được đệ trình này đã được phát hành theo bó bắt đầu từ tháng 12 (năm 2007), một số chỉ bắt đầu chèn chúng vào ngày 14/01 cần để hiểu, đánh giá và hình thành một ý kiến về hàng trăm bình luận, và hơn một nửa trong vô số trang đó, mỗi ngày trong tuần giữa bây giờ và ngày 25/02. Cho rằng mỗi sắp xếp bình luận đó được đưa ra ban đầu được tự bản thân nó đóng gói, tệp PDF tách biệt, và được đưa lên một website theo bó cứ 500 hoặc nhiều hơn trong một lần, thì có thể đoán được đó là những gì mà rất nhiều đoàn đại biểu trên thực tế cần phải làm. Chớ trêu thay hơn nữa, OOXML đã được đệ trình tới ISO/IEC JTC1 theo quá trình “xử lý nhanh”, mặc dù bản thân đặc tả kỹ thuật này dài hơn 6000 trang.

Last year, OOXML failed to achieve the necessary support to progress directly to final approval. Along the way, it accumulated 3,522 comments, and the purpose of the Ballot Resolution Meeting (BRM) that will commence on February 25 will be to attempt to resolve a sufficient number of those comments to the satisfaction of the relevant JTC1 members to allow OOXML to be finally approved. That determination will be made in the thirty days following the close of the BRM on February 29.

Alex Brown, the designated Conveneor of the BRM, is likely to face a daunting challenge in managing the process, due to the level of emotion that has surrounded the consideration of OOXML to date, the shear volume of comments that must be addressed, and, finally, the overwhelming length — 2,300 pages — of the formal Proposed Disposition of Comments document that was released on January 14th to the National Bodies (but not the public), and which will function as the basis for discussion.

While the proposed dispositions have been released in batches beginning in December, someone just commencing the chore of wading through them on January 14th would need to understand, evaluate and form an opinion on over a hundred comments, and more than half that many pages, every day of the week between now and February 25th. Given that each comment disposition previously released was packaged in its own, separate PDF file, and posted to a Web site in batches of 500 or more at a time, that is presumably what many delegates will in fact need to do. More than ironically, OOXML was submitted to ISO/IEC JTC1 under its "Fast Track" process, although the specification itself was over 6,000 pages in length.

Đưa ra sự phức tạp về kỹ thuật của cả các bình luận được đệ trình cũng như những sắp xếp được đệ trình bởi ECMA, những người tham dự BRM sẽ được thử nghiệm một cách khắc nghiệt bởi thách thức phải xem xét lại một cách đầy đủ những quyết định được đệ trình của ECMA trong tài liệu sắp xếp và xem xét kỹ lưỡng đâu là những giải pháp thay thế có ích mà họ có thể đưa ra trong bài của họ. Chắc chắn thời gian sẵn có sẽ đưa ra ít cơ hội cho những người tham dự nói chuyện trước giữa họ với nhau.

Sự quan tâm tương tự là thực tế rằng chỉ trong một tuần sẽ sẵn sàng cho BRM hoàn tất công việc của mình, mà không có sự chuẩn bị nào cho một sự mở rộng. Bất kể được hoàn tất để thoả mãn những người tham dự vào cuối tuần hay không – và hơn thế, cái gì không – sẽ rõ ràng có một ảnh hưởng đối với quyết định cuối cùng. Hạnh phúc thay, nhiều trong số các bình luận phải được giải quyết lại có vẻ không được tranh cãi, và Alex Brown đoán trước được rằng các quyết định này đối với những bình luận đó sẽ được thông qua một cách nhanh chóng, và theo cả bó. Tuy nhiên, việc liệu có hay không tất cả những phần còn lại có thể được tranh luận để thoả mãn những người tham dự, vẫn còn phải chờ xem.

Việc đạt được kết quả sẽ là mục tiêu của Brown, và năm ngoái ông đã tung ra một blog mà ở đó ông thường xuyên chia sẻ các kế hoạch của mình cho việc quản lý BRM, bày tỏ cả tính hài hước cũng như một quyết định tán dương để dẫn dắt cuộc họp theo một cách không vô nghĩa. Nếu ông có thể duy trì được cả trật tự cũng như sự điềm tĩnh của mình (hãy để mặc tính hài hước của ông) qua tới lúc kết thúc quá trình này, thì thực là ông đã bày tỏ được tốt.

Given the technical complexity of both the comments submitted as well as the dispositions proposed by Ecma, BRM attendees will be severely tested by the challenge of fully reviewing the resolutions proposed by Ecma in the dispositions document and considering what helpful al-ternatives they might offer in their stead. Certainly the time available will offer little opportunity for attendees to talk in advance among themselves.

Of equal concern is the fact that only one week will be available for the BRM to complete its work, with no provision for an extension. Whatever is completed to the satisfaction of the attendees by the end of the week — and as significantly, what is not — will obviously have an impact on the final outcome. Happily, many of the comments that must be addressed are not likely to be contentious, and Alex Brown anticipates that the resolutions to these comments will be approved quickly, and in batches. Whether or not all of the remainder can be discussed to the satisfaction of those in attendance, however, remains to be seen.

Achieving that result will be Brown's goal, and last year he launched a blog at which he has regularly shared his plans for managing the BRM, displaying both a sense of humor as well as a commendable determination to conduct the meeting in a no-nonsense fashion. If he can maintain both order as well as his composure (let alone his sense of humor) through to the conclusion of the process, he will have performed well indeed.

But what will the outcome of the BRM be, and how well will it reflect on the process that will conclude at the end of March? Here are a few observations to consider in formulating an answer to that question:

Nhưng quyết định nào sẽ được đưa ra đối với BRM, và nó sẽ phản ánh tốt thế nào về quá trình mà nó sẽ kết thúc vào cuối tháng 3? Đây là một ít quan sát để xem xét trong việc hình thành một câu trả lời cho câu hỏi đó:

1. Nhiều thành viên của SC 34, uỷ ban mà nó đã xem xét OOXML năm ngoái, đã khiếu nại rằng họ có quá ít thời gian để xem xét lại một cách chính xác OOXML, do độ dài chưa từng có của nó.

2. Nhận thức một cách phổ biến – kể cả của một số người ở Microsoft – rằng OOXML thực tế cần được cải tiến một cách nghiêm túc vào thời điểm nó được đệ trình tới ISO/IEC JTC1, mặc dù nó đã được xử lý và thông qua bởi ECMA cho mục tiêu đó.

3. Vì độ dài 6.000 trang của OOXML, không phải tất cả các vấn đề có lẽ sẽ được xác định trong giai đoạn xem xét lại chính thức. Nhưng bất kỳ sự không đầy đủ nào trong OOXML được bộc lộ sau ngày 02/09/2007, theo Chỉ thị của JTC1 được trích dẫn bởi Brown, là “nằm ngoài phạm vi”, và có thể không được giải quyết tại BRM. Thay vào đó, họ hải chờ quyết định trong vòng xem xét lại tiếp sau (nghĩa là nhiều năm nữa trong tương lai).

4. Triển khai hoàn chỉnh duy nhất của bộ phần mềm văn phòng của OOXML cho tới nay là Microsoft Office 2007, mà nó đã được tung ra. Nếu OOXML được thông qua, nó sẽ vẫn sẽ tồn lại để xem liệu, và nếu như vậy thì khi nào, nó sẽ được triển khai trong dạng cuối cùng của nó bởi Microsoft, và nếu như vậy, bao nhiêu khách hàng của nó sẽ cài đặt các gói dịch vụ hoặc các bản nâng cấp khác mà chúng có thể làm cho các phần mềm của chúng phù hợp (với chuẩn). Bất kỳ tranh luận nào về các vấn đề này cũng sẽ là “nằm ngoài phạm vi” tại BRM, mà nó được chờ đợi để giải quyết các vấn đề thuần tuý kỹ thuật, và không có cuộc gặp gỡ nào khác mà ở đó những vấn đề như vậy có thể được thảo luận và giải quyết. Kết quả là, mục tiêu chính được sử dụng để khẳng định sự áp dụng của một tiêu chuẩn định dạng thứ 2 cho các tài liệu có thể soạn thảo được có thể sẽ đạt được – việc đảm bảo truy cập được tới các tài liệu đã được tạo ra trong Office bằng các phương tiện của một tiêu chuẩn mở – trong tương lai. Hơn thế nữa, đầu tháng 01 nó đã được biết tới rằng Microsoft đã đưa ra một gói dịch vụ vào tháng 09/2007 cho các khách hàng của Office 2003 mà nó đã loại bỏ một cách có cân nhắc khả năng của họ truy cập tới các tài liệu được tạo ra ban đầu trong một số phiên bản trước đó của Office, hoàn toàn cắt bỏ lý do để áp dụng một tiêu chuẩn định dạng mở thứ 2 có thể xem lại được.

5. Dường như không phải tại thời điểm này những quyết định được đệ trình của ECMA sẽ được làm cho sẵn sàng trên một website công khai trước cuộc họp BRM, nếu có lúc nào đó. Vì thế, 500 triệu người sử dụng Office và những đoàn quân các nhà cung cấp phần mềm không phụ thuộc mà phần mềm của họ phải được sử dụng trong sự liên kết với Office sẽ không có cơ hội bày tỏ những ý kiến của họ cho những phái đoàn mà họ sẽ thường là đại diện cho những lợi ích của họ tại BRM.

6. Cuộc biểu quyết cuối cùng về OOXML sẽ tiếp sau sự kết thúc của BRM này, liệu tất cả các quyết định của các bình luận có được giải quyết hay không. Dường như là nếu cuộc biểu quyết có lợi cho việc thông qua, thì những bình luận không được giải quyết sẽ không được thực hiện, nếu có lúc nào đó, thì sẽ cho tới vòng xem xét lại tiếp sau.

7. Không có người ngoài nào sẽ được phép tham dự cuộc họp BRM này, cũng sẽ không có bất kỳ bản dịch nào được chuẩn bị và được làm cho sẵn sàng.

1. Many members of SC 34, the committee that considered OOXML last year, complained that they had too little time to properly review OOXML, due to its unprecedented length.

2. It has been universally acknowledged — including by some at Microsoft — that OOXML was in need of serious improvement at the time it was submitted to ISO/IEC JTC1, even though it had been processed and approved by Ecma for that purpose.

3. Due to the 6,000 page length of OOXML, not all problems are likely to have been identified during the formal review period. But any deficiencies in OOXML discovered after September 2, according to the JTC1 Directives as cited by Brown, are "out of scope," and may not be addressed at the BRM. Instead, they must await resolution in the next review cycle (i.e., years in the future).

4. The only complete office suite implementation of OOXML to date is Microsoft Office 2007, which has already shipped. If OOXML is approved, it remains to be seen whether, and if so when, it will be implemented in its final form by Microsoft, and if so, how many of its customers will install the service packs or other up-dates that would bring their software into compliance. Any discussion of these issues will also be "out of scope" at the BRM, which is intended to address purely technical issues, and there is no other venue at which such issues can be discussed and addressed. As a result, the main goal used to justify the adoption of a second format standard for editable documents may not be achieved — assuring access to documents already cre-ated in Office by means of an open standard — in the future. Moreover, in early January it became known that Microsoft had issued a service pack in September to Office 2003 customers that deliberately disabled their ability to access documents originally cre-ated in some earlier versions of Office, undercutting the rationale for adopting a second revisable open format document standard at all.

5. It does not appear at this time as if the resolutions proposed by Ecma will be made available at a public Web site before the BRM, if ever. Consequently, the 500 million users of Office and the legions of independent software vendors whose software must be used in conjunction with Office will have no opportunity to convey their opinions to the delegates that will nominally represent their interests at the BRM.

6. The final vote on OOXML will follow the conclusion of the BRM, whether or not all comment resolutions have been resolved. It appears that if the vote is in favor of adoption, unresolved comments will not be dealt with, if ever, until the next review cycle.

7. No outsiders will be allowed to attend the BRM, nor will any transcript be prepared and made available.

Brown chỉ ra trên blog của mình rằng nhiều trong thứ này là phù hợp với Chỉ thị của JTC1, và rằng phần còn lại ít nhất là không vi phạm các luật lệ đó.

Vì cách tiến hành là phù hợp với một quá trình đã được thiết lập không đảm bảo, tất nhiên, cho một đầu ra tốt, đặc biệt nơi mà quá trình đó đã thay đổi một chút khi nhiều thứ đã tiến triển theo một cách như kịch. Việc ép một đặc tả kỹ thuật thông qua ECMA và ISO/IEC JTC1 với một tốc độ cực đại sẽ phục vụ minh hoạ những thiếu sót của một quá triinhf mà nó ít nhất không đạt được thách thức phải thực hiện trong một thiết lập cạnh tranh có giá cao, cũng không phù hợp cho một đặc tả kỹ thuật với độ dài vĩ đại như thế này. Nó cũng đặt ra câu hỏi liệu một quá trình tuồng như của các chính phủ liên quan tới đại diện quốc gia và sự áp dụng các tiêu chuẩn với ảnh hưởng toàn cầu lại có bất kỳ nghiệp vụ nào rất không minh bạch, bất kể là nhân tố lịch sử thế nào đối với những thực tế dù hay giữ kẽ có thể có cho tới nay.

Brown points out at his blog that much of this is in compliance with the JTC1 Directives, and that the rest is at least not in violation of those rules.

Because a proceeding is in compliance with an established process does not, of course, guarantee a good outcome, especially whe-re the process has changed little while much else has evolved in dramatic fashion. Pushing a specification through Ecma and ISO/IEC JTC1 at maximum speed serves to illustrate the shortcomings of a process that is at minimum not up to the challenge of performing in so highly c-harged a competitive setting, nor appropriate for a specification of such great length. It also calls into question whether a quasi-governmental process involving national representation and the adoption of standards with universal impact has any business being so non-transparent, whatever the historical rationale for such secretive practices may have been.

Hơn nữa, sự tiến triển của OOXML qua quá trình này của ISO/IEC JTC1 đã được lưu hành với trù tính của sức ép thái quá của nhà cung cấp, và trong một vài trường hợp, sắp đặt của nhà cung cấp một cách bất lịch sự, mà trong hầu hết các trường hợp dường như không bao trùm bởi bất kỳ luật lệ nào. Sự công khai rộng rãi rằng sự sắp đặt này đã được đưa ra đúng là phản ánh một cách khắc nghiệt trong một hệ thống mà nó cho phép sự sắp xếp như vậy xảy ra mà không có các hệ luỵ, cũng không giúp truyền cảm hứng cho sự tin cậy của công chúng trong sự toàn vẹn của quá trình đó, hoặc những thứ có thể bày tỏ được của nó.

Kết quả là nếu OOXML cuối cùng được chấp thuận, nó có thể là không chất lượng mà sự chuẩn y của ISO/IEC được cho là để chỉ ra, vì lý do thời gian hạn chế đối với BRM, thời gian không đủ cho phép những người tham gia đóng góp không thuộc các cơ quan tiêu chuẩn quôc gia xem xét lại những sắp đặt được đệ trình, trước đó, hoặc đưa ra những bình luận hữu ích của bản thân họ, và thực tế rằng không phải tất cả những khiếm khuyết có thể thích hợp cho việc thảo luận tại BRM. Cùng lúc đó, nếu OOXML được thông qua, nó sẽ cung cấp một minh chứng không đủ đối với quá trình này, do quá nhiều nỗ lực và năng lượng bỏ ra của một số lượng rất lớn công chúng cho một mục đích vô dụng. Nếu OOXML đã được tính sẵn để thu về 3.522 bình luận, vì sao cuối cùng ECMA lại cho phép nó đệ trình cho ISO/IEC JTC1? Quan trọng hơn, những bước nào sẽ được thực hiện tiếp để đảm bảo rằng một đặc tả kỹ thuật dài dằng dặc và không hoàn thiện tương tự như vậy sẽ không theo “quá trình nhanh” một lần nữa?

Moreover, the progress of OOXML through the ISO/IEC JTC1 process has been rife with accounts of undue vendor pressure, and in some cases, improper vendor conduct, that in most cases appears not to be covered by any rules at all. The wide publicity that this conduct has rightly been given hardly reflects well on a system that allows such conduct to occur without consequences, nor does it help to inspire public faith in the integrity of that process, or its deliverables.

The result is that if OOXML is finally approved, it may not be of the quality that the imprimatur of the ISO/IEC is presumed to indicate, given the limited amount of time available for the BRM, the insufficient time allowed to non-National Body stakeholders to review the proposed dispositions, in advance, or to offer useful comments of their own, and the fact that not all deficiencies may be eligible for discussion at the BRM. At the same time, if OOXML is not approved, it will provide scant vindication for the process, due to the great deal of effort and energy expended by a very large number of people to no useful purpose. If OOXML was destined to garner 3,522 comments, why did Ecma allow it to progress to ISO/IEC JTC1 at all? More importantly, what steps will be taken to ensure that a similarly lengthy and flawed specification is not "fast tracked" again?

Hơn nữa, giả sử rằng Microsoft là đúng theo ý kiến của nó rằng thế giới có thể sẽ là nơi tốt hơn với OOXML như một tiêu chuẩn theo pháp định, thì tất cả những liên quan có thể sẽ được phục vụ tốt hơn – kể cả Microsoft – đã có những luật lệ yêu cầu ECMA thực hiện một công việc hoàn hảo hơn, và sau đó thì cho phép ISO/IEC JTC1 xử lý theo một bước phù hợp hơn đối với độ dài và sự phức tạp của đặc tả kỹ thuật OOXML.

Có thể hầu hết điều lo lắng là thực tế rằng một hệ thống toàn cầu mà nó có ý nghĩa đại diện cho những lợi ích của “mọi đối tác tham gia đóng góp” và để dành quyền cho bản thân nó để xác định các thuộc tính tối thiểu của các quá trình mà chúng tạo ra “các tiêu chuẩn mở” có thể vận hành với quá ít tính có thể trông thấy được và quá ít tính trách nhiệm cho những đối tác tham gia đóng góp y như vậy.

Bất kể số phận cuối cùng của DIS 29500 sẽ như thế nào, sự phát triển rất công khai của OOXML tại ISO/IEC JTC1 từ đầu tới cuối sẽ để lộ ra một quá trình mà nó cần phải được xem xét lại một cách nghiêm túc. Hy vọng rằng nhiệm vụ này sẽ được làm sớm, và được thực hiện tốt và hoàn hảo, nếu quá trình của các tiêu chuẩn truyền thống còn giữ nguyên là phù hợp và hữu ích cho một thế giới hiện đại.

Moreover, assuming that Microsoft is right in its opinion that the world would be a better place with OOXML as a de jure standard, then all concerned would have been better served — including Microsoft — had the rules required Ecma to do a more thorough job, and then allowed ISO/IEC JTC1 to proceed at a pace more suited to the length and complexity of the OOXML specification.

Perhaps most troubling is the fact that a global system that purports to represent the interests of "all stakeholders" and reserves the right to itself to define the minimum attributes of the processes that cre-ate "open standards" can operate with so little visibility and accountability to those same stakeholders.

Whatever the ultimate fate of DIS 29500 may be, the very public progress of OOXML in ISO /IEC JTC1 f-rom beginning to end has revealed a process that is in need of serious review and revision. Hopefully that task will be undertaken soon, and performed thoroughly and well, if the traditional standards process is to remain relevant and useful to a modern world.

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

ltnghia@yahoo.com