Sự khác biệt giữa EULA và các giấy phép nguồn mở

TheDifference Between EULAs and Open Source Licenses

posted by ThomHolwerda on Fri 25th Sep 2009 14:01 UTC

Theo:http://www.osnews.com/story/22233/The_Difference_Between_EULAs_and_Open_Source_Licenses

Bài được đưa lênInternet ngày: 25/09/2009

Lờingười dịch: Một số người hay nói mồm, rằng bạn nênsử dụng các phần mềm sở hữu độc quyền, để khỏibị kiện cáo. Thực tế có phải như vậy không. Xin nóilà KHÔNG. “Kết quả là, các vụ kiện ra tòa về GPL(những gì mà tôi biết) tất cả đều được phán quyếtcó lợi cho GPL, trong khi các vụ kiện ra tòa liên quan tớiEULA đôi khi được phán quyết có lợi và đôi khi chốnglại EULA. GPL: cắt rõ ràng. Thắng, hoặc thua tại tòa.EULA: tù mù. Bạn không bao giờ thực sự biết bạn sẽđi đâu về đâu”. Vì thế, lời khuyên phải là: Bạnhãy tuân thủ giấy phép phần mềm nguồn mở GPL, và khiđó, phần thắng luôn thuộc về bạn, bất chấp vụ kiệnlà thế nào, ai kiện, kiện gì.

Tại Pháp, GPL đãgiành được một chiến thắng chủ chốt nữa tại tòa.Điều làm cho vụ kiện vi phạm này đặc biệt là việcnó đã được đệ trình không phải bởi các lập trìnhviên của mã nguồn bị vi phạm, mà bởi những người sửdụng, thể hiện rằng họ cũng có thể thi hành một cáchthành công GPL. Vì tôi đã lưu ý trong một vài dây thảoluận ở đây trên OSNews rằng nhiều người vẫn còn chưahiểu được sự khác biệt giữa một giấy phép nguồnmở và một EULA (thỏa thuận giấy phép cho người sửdụng đầu cuối – End User License Agreement), tôi đã chỉrằng tôi muốn nhân cơ hội này giải thích sự khác biệtnày thêm một lần nữa – sử dụng các hình vẽ bằngtay!

Nhưng trước tiên,hãy chi tiết hóa qui trình thủ tục có liên quan tới GPLtại Pháp. Tổ chức Association pour la formationprofessionnelle des adultes (AFPA), một tổ chức mà nó muacác phần mềm giáo dục, đã thấy rằng phần mềm họctập từ xa được mua từ Edu4 đã sử dụng mã nguồn từmột máy trạm GPL VNC mà không cung cấp mã nguồn, và vớitất cả các lưu ý về bản quyền đã bị xóa bỏ.

Trong các trường hợpnhư thế này thường xảy ra sự bỏ quên hoặc một sựhiểu nhầm hoàn toàn; Quỹ Phần mềm Tự do (FSF) và Trungtâm Luật về Tự do cho Phần mềm thường giải quyếtcác trường hợp này một cách nội bộ mà không bao giờđưa ra tòa. Tuy nhiên, trong trường hợp của Edu4, điềunày được chứng minh là không đủ. Hãng này đã khôngcung cấp mã nguồn mặc dù đã được yêu cầu liên tục,nên một vụ kiện pháp lý đã là cách duy nhất. Nó đãđược đệ trình vào năm 2002 bởi AFPA với sự trợ giúpcủa FSF Pháp và bây giờ đã trở thành một kết cụcvới phán quyết của tòa án chống lại Edu4.

Đây là một chiếnthắng nữa cho GPL trong một chiến thắng có lịch sử dàilâu. GPL đã luôn bị treo tại các tòa án tại nhiều quốcgia khác nhau, nên việc vi phạm dựa vào nó đơn giảnkhông là một ý tưởng khôn ngoan. Tuy nhiên, về mặt kỹthuật không thực sự đúng để nói rằng GPL đã đượcchứng minh là đúng ở đây, khi mà thực tế, bản quyềnđã được chứng minh là đúng.

InFrance, the GPL has scored yetanother major win in court. What makes this infringements casespecial is that it was filed not by the developers of theinfringed-upon code, but by users, demonstrating that they, too, cansuccessfully enforce the GPL. Since I noted on a few threads here onOSNews that a lot of people still fail to grasp the differencebetween an open source license and an EULA, I figured I'd take thisopportunity to explain the difference one more time - usinghand-crafted diagrams!

Butfirst, let's detail the proceedings regarding the GPL in France.The Association pour la formation professionnelle des adultes(AFPA), an organisation which buys educational software, found outthat distance learning software sold by Edu4 was using code f-rom aGPL VNC client without providing source code, and with all thecopyright notices stripped out.

Incases like this it usually turns out to be ignorance or a plainmisunderstanding; the FSF and the Software Freedom Law Center usuallyresolve these cases privately without ever going to court. In thecase of Edu4, however, this did not prove to be enough. The companydid not provide the code despite repeated requests, so a legal casewas the only way. It was filed in 2002 by AFPA with the help of theFSF France, and has now come to an end with the judge ruling againstEdu4.

Thisis yet another win for the GPL in a long history of, well, wins. TheGPL has consistently been held up in courts in various differentcountries, so infringing upon it is simply not a wise idea. However,it's technically not really correct to say that the GPL has beenvalidated here, when actually, copyright has been validated.

Và điều này dẫntôi tới sự khác biệt giữa một Thỏa thuận Giấy phépcủa Người sử dụng Đầu cuối EULA và các giấy phépnguồn mở như GPL hoặc BSD. Tôi cố gắn giải thích nórõ ràng một cách có thể bằng việc sử dụng một sốcác hình đơn giản để minh họa những gì, một cáchchính xác, mà các tài liệu này đã làm.

Hãy nhìn vào hình đầutiên, mà nó mô tả các quyền của các lập trình viên/cácnhà phân phối và những người sử dụng có khi một việcthất bại theo bản quyền mặc định. Tất nhiên, bảnquyền là khác với quyền hạn, nhưng hãy nhớ đây làmột cách nhìn đơn giản về những vấn đề này. Nhưbạn thấy, hình này tạo ra sự khác biệt giữa “ngườisử dụng” và “lập trình viên/nhà phân phối”. Trongkhi 2 thứ này thường chèn đè lên nhau, thì tôi nghĩchúng ta có thể tất cả cùng đồng ý một cách tươngđối về sự khác biệt có hàm ý giữa 2 thứ này. Lậptrình viên muốn sửa đổi mã nguồn – người sử dụngthì không muốn. Nhà phân phối thì muốn phân phối nhiềumột công việc cho một nhóm lớn mọi người, còn ngườisử dụng thì không.

Phần màu xanh biểuthị các quyền mà bạn có hoặc như của một lập trìnhviên/nhà phân phối hoặc như một người sử dụng. Lậptrình viên/nhà phân phối về cơ bản không có các quyềntheo bản quyền mặc định, khi mà bất kỳ dạng chỉnhsửa và phân phối nào là bị cấm khá nhiều mà không cósự tán thành từ người nắm giữa các quyền. Tuy nhiên,như là một người sử dụng, bạn có thêm một ít quyềnnữa, ví dụ, bạn có thể thực hiện sự sao lưu cánhân. Vì thế, thanh màu xanh là dài hơn về phía ngườisử dụng.

Bây giờ, hãy dịchchuyển sang tình huống của GPL. Phần màu xanh lơ biểuthị các quyền bổ sung mà GPL trao cho cả người sử dụngvà lập trình viên/nhà phân phối. Là người sử dụng,bạn có thể thực hiện nhiều bản sao của một côngviệc tùy theo bạn muốn, và bạn có thể trao nó cho baonhiều người bạn tùy ý bạn. Là lập trình viên/nhàphân phối, bạn có thể chỉnh đổi một công việc, sửađổi nó, và phân phối nó một cách rộng rãi – miễnlà bạn cấp phép cho công việc dẫn xuất của bạn cũngtheo GPL.

Andthis brings me to the difference between an End User LicenseAgreement and open source licenses like the GPL or the BSD licenses.I will try to explain it as clearly as I can by using a number ofsimple diagrams to illustrate what, exactly, it is that thesedocuments do.

Let'slook at the first diagram, which portrays the rightsdevelopers/distributors and users have when a work falls underdefault copyright. Of course, copyright differs per jurisdiction, butkeep in mind this is an overly simplified view on these matters. Asyou can see, the diagram makes the distinction between "user"and "developer/distributor". While these two often overlap,I think we can all agree on the relatively arbitrary distinctionbetween the two. A developer wants to modify code - a user does not.A distributor wants to massively distribute a work to a large groupof people, a user does not.

Thegreen bar signifies the rights you have as either adeveloper/distributor or as a user. A developer/distributor hasbasically no rights under default copyright, as any form ofal-teration and distribution is pretty much prohibited without consentf-rom the rightsholder. As a user, however, you have a few morerights; for instance, you may make personal backups. As such, thegreen bar is longer on the user side.

Now,let's move to the GPL situation. The blue sections indicate theadditional rights that the GPL grants both the user and thedeveloper/distributor. As a user, you can make as many copies of awork as you like, and you may give it to as many friends as you like.As a distributor/developer, you can al-ter a work, modify it, andmassively distribute it - as long as you license your derivative workunder the GPL as well.

Và ở đây bạn cũngthấy vì sao khi ai đó nói về một “sự vi phạm GPL”,thì họ thực sự có ý “vi phạm bản quyền”. Nếu bạnkhông chịu được những điều khoản của GPL (trongtrường hợp này, việc đưa mã nguồn ra theo yêu cầu)thì bạn cũng loại bỏ đi các quyền bổ sung được traocho bạn bởi GPL, và như vậy, “rơi ngược trở lại”theo bản quyền mặc định – mà nó cấm sự phân phốikhông được cho phép. Nói một cách khác, bạn vi phạmbản quyền của công việc theo GPL, và có thể (và sẽ)bị kiện.

Trước khi chúng tabắt đầu nói về EULA, hãy nhìn vào hình cho các giấyphép dạng BSD. Như bạn có thể thấy, giấy phép BSD rấtgiống GPL, nhưng có một phần xanh lơ bổ sung thêm ởphía của lập trình viên/nhà phân phối. Giấy phép BSDkhông yêu cầu bạn cấp phép nó theo cùng một giấy phép,và vì thế, nó ít hạn chế hơn đối với các lập trìnhviên/nhà phân phối.

Bây giờ, dịch chuyểntới khái niệm của EULA, bạn có thể thấy trên hìnhrằng một EULA làm việc theo một cách khác hoàn toàn.Trong khi các giấy phép nguồn mở trao các quyền mà bạnthường có thể không có theo bản quyền mặc định, thìmột EULA tước đi các quyền mà bạn thường có thể cótheo bản quyền mặc định (phần màu đỏ). Ví dụ, Applehạn chế sử dụng Mac OS X đối với “các máy tính đượcdán nhãn Apple”. Bản quyền mặc định thực sự khôngquan tâm cách mà bạn sử dụng phần mềm của bạn, nhưngApple thì có, nên họ phải áp đặt các hạn chế này.

Đây là sự khác biệtcốt tử giữa các giấy phép nguồn mở và EULA (hoặc SLAhoặc bất kỳ điều khoản đồng bóng nào mà các luậtsư đặt ra). Một người loai bỏ các hạn chế, thì ngườikhác lại bổ sung chúng vào. Trong khi bất kỳ vụ kiệnnào ở tòa liên quan tới việc vi phạm GPL có thể tínhtới nền tảng vững chắc của bản quyền, thì các vụkiện ra tòa liên quan tới EULA sẽ phải dựa vào toàn bộsố lượng những yếu tố khác biệt, què quặt khôngđáng tin cậy mà chúng có thể đi theo bất kỳ lối nào– các hạn chế sau khi bán hàng, làm thế nào để bướcvào một hợp đồng, sự ràng buộc là gì, chữ ký, vànhiều thứ khác.

Kếtquả là, các vụ kiện ra tòa về GPL (những gì mà tôibiết) tất cả đều được phán quyết có lợi cho GPL,trong khi các vụ kiện ra tòa liên quan tới EULA đôi khiđược phán quyết có lợi và đôi khi chống lại EULA.GPL: cắt rõ ràng. Thắng, hoặc thua tại tòa. EULA: tù mù.Bạn không bao giờ thực sự biết bạn sẽ đi đâu vềđâu.

Andhere you also see why when someone speaks of a "GPL violation",they actually mean "copyright violation". If you do notabide by the terms of the GPL (in this case, releasing the sourcecode upon request) you also dismiss the additional rights granted toyou by the GPL, and as such, "fall back" upon defaultcopyright - which prohibits unauthorised redistribution. In otherwords, you violate the copyright of the GPL'd work, and can (andwill) be sued.

Beforewe start talking about EULAs, let's look at the diagram for theBSD-type licenses. As you can see, the BSD license is very similar tothe GPL, but there is an extra blue section on thedeveloper/distributor side. This extra block is the reciprocal natureof the GPL; the copyleft concept of the GPL can only be seen as arestriction when looked upon f-rom the perspective of more permissivelicenses such as the BSD license. The BSD license does not ask of youto license it under the same license, and as such, is lessrestrictive for developers/distributors.

Now,moving on to the concept of the EULA, you can see in the diagram thatan EULA works in a completely different manner. Whe-reas open sourcelicenses grant rights you normally would not have under defaultcopyright, an EULA takes rights away you would normally have underdefault copyright (the red section). For instance, Applerestricts the use of Mac OS X to "Apple labelled computers".Default copyright doesn't really care how you use your software, butApple does, so they have to impose these restrictions.

Thisis the crucial difference between open source licenses and EULAs (orSLAs or whatever other fancy term lawyers come up with). One removesrestrictions, the other adds them. While any court case regarding GPLviolation can count on the solid foundation of copyright, EULA courtcases will have to rely on a whole number of different, wonky factorsthat may go either way - past-sale restrictions, how to enter into acontract, is it binding, signature, and so on, and so forth.

Asa result, GPL court cases have all (as far as I know) been ruled infavour of the GPL, whe-reas EULA court cases have sometimes been ruledin favour and sometimes against EULAs. GPL: clear-cut. Abide, or losein court. EULA: muddy. You never really know whe-re you'll land.

Dịch tài liệu: LêTrung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com